Bez kategorii

Michał Boni: agent SB -TW „ZNAK „BAUER Jakub, działacz „Solidarności”

25/05/2012

706 Wyświetlenia

0 Komentarze

12 minut czytania

Jan Lityński:
Czytywałem „W” regularnie do czerwca. Po aresztowaniu Zbyszka, Konrada i Ewy rzadziej, czego bardzo żałowałem, bo uważam. że jest to ważne pismo.

Z JANKIEM LITYŃSKIM (1946 – ) http://marucha.v3v.org/viewtopic.php?t=2070
LEMAN Jakub, aktywista KOR, poseł.

Michał Boni: agent SB -TW „ZNAK „BAUER Jakub, działacz "Solidarności"

Witamy na powierzchni .Czy byłeś, jesteś-czytelnikiem naszego

tygodnika?

Jan Lityński:

Czytywałem "W" regularnie do czerwca. Po aresztowaniu Zbyszka, Konrada i Ewy rzadziej, czego bardzo żałowałem, bo uważam. że jest to ważne pismo.

Michał Boni:

Czy dlatego, że jest wydawane w warunkach podziemnych, czy też posiada swoją specyficzną wartość?

Jan Lityński:

"WOLA" jest mi szczególnie bliska, bo uważam. że jest najciekawszym

pismem, które kontynuuje tradycję "Robotnika" .Kiedyś nawet zastanawialiśmy

się, czy go nie wznowić, ale ponieważ istniała "W", to z pomysłu zrezygnowaliśmy .Jest mi więc "W" bliska, bo porusza problemy, które dzisiaj

powinno się podejmować, Wasze pismo, chyba jako pierwsze, zwróciło uwagę w praktyce na to, że „S’ musi pozostać związkiem zawodowym. Bardzo to podkreślaliście nie tylko w artykułach, ale w całej swojej treści, w tym, czym

się zajmowaliście. Uważam, że w tym właśnie sensie może stać się ono na

dzisiaj jednym z najważniejszych. Ponieważ dzisiaj problemy "S" jako

związku zawodowego są podstawowe.

Michał Boni:

i Uważasz. że jest to formuła, którą powinna "W" podtrzymywać? Jak widzisz naszą pracę w warunkach zmienionych teraz, gdy polityka Związku idzie w kierunku zalegalizowania "S" ? Pytam cię z okazji małego jubileuszu – 200 numeru.

Jan Lityński.; Decydując się na wyjście z podziemia, powiedzieliśmy tym samym, że chcemy, aby "S" wróciła do dawnej formuły, w jakiej istniała, czyli jawnie działającego związku zawodowego. Jest to, moim zdaniem, pierwszy krok w kierunku pluralizmu związkowego co najmniej w zakładach pracy. Z tym, że nikt z nas nie wie, co będzie. Nie wiemy, jakie zamiary ma władza, czy

decyzja z 11 września była jedynie krótkotrwałym manewrem, czy też trwałym

działaniem politycznym z pewną myślą polityczną, Oczywiście, wolelibyśmy-

ja na pewno-aby była tym drugim. I co więcej, moim zdaniem , powinniśmy

się starać zachowywać jakby było tym drugim, mając w pamięci to

pierwsze, tzn. że lada chwila możemy być wszyscy aresztowani. Dlatego też

działania, szczególnie w zakładach pracy, powinny być wyjątkowo ostrożne.

Ale jednocześnie po raz pierwszy od 13 grudnia wytworzyła się szansa,

że możemy coś osiągnąć w tym kraju. Jest to jednak bardzo trudne.

Michał Boni:

Więc jak sobie ową działalność wyobrażasz ?

Jan Lityński:

Może trzeba najpierw zapytać, kim my, jako "S" byliśmy do tej pory, szczególnie do 11 września? Byliśmy rodzajem związku zawodowego, który

jest ruchem oporu, który musi trwać, bo inaczej całe społeczeństwo ulegnie

rozsypce. Te kilka lat było fenomenem w historii komunizmu. To doświadczenie , które się sprawdziło, dlatego, że w wyniku oporu władza musiała zdecydować się na krok,nazwijmy,11 września. Musiała, bo doszła do wniosku ,że trzeba go zrobić.

Michał Boni:

Był to krok dla władzy korzystny czy była do niego zmuszona?

Jan Lityński:

Jest to dla niej krok korzystny, ale może on być zarazem korzystny

dla całego społeczeństwa. Ale muszę zauważyć, że był to swobodny-w pewnym

sensie-swobodny krok tej władzy, Jeśli ktoś mówi, że musiała, bo jest

określona sytuacja gospodarcza, to się pytam, dlaczego tego nie zrobiła

w 84,85 roku ? Zrobiła teraz, bo doszła do jakiejś kalkulacji politycznej,

do wniosku, że właśnie teraz należy to zrobić. Jednocześnie wytworzyło

się pewne polityczne pole działania dla nas, dla związku zawodowego.,

Niezwykle trudne, dlatego, że moim zdaniem. władzy zależy na tym, aby "S"

wpędzić w taką ślepą uliczkę, w której nie będzie mogła na nic zareagować

To się może zdarzyć, gdy "S" w zakładach pracy, porozumienia międzyzakładowe-nie będą miały jasnego programu działania np. w obliczu podwyżki cen. Jeśli zaprotestujemy i nic, za tym nie będzie szło, to władza

będzie mogła propagandowo wygrać, mówiąc, że jesteśmy przeciwko reformie

gospodarczej, wszelkim zmianom, poprawie sytuacji .

Michał Boni:

Czyli reagować, ale mądrze…

Jan Lityński:

Mieć program reagowania .I tutaj rola pism zakładowych, "WOLI" jest

ogromna. Powinno się próbować różnych doświadczeń w zakładach, a potem

na łamach pism je prezentować, aby udane można było powielać. Np. tak , jak

to było w numerze „ Polkoloru ".Potrzebne nam są różne zakładowe programy

działań, wskazujące, że reforma musi się wiązać z poprawą warunków pracy,

w jaki sposób ta poprawa może wpływać na jej efektywność, na wzrost płac

Trzeba, aby wszyscy spojrzeli na zakłady pracy jako mechanizm wymuszania

pozytywnych zmian gospodarczych połączonych z poprawą warunków pracy i

życia, Jest to zadanie trudne, bo nie jesteśmy do niego przygotowani.

Michał Boni :

Czy uważasz, że gazeta powinna prezentować pomysły zakładów, wychodzić

z własną inicjatywą, czy przekazywać politykę władz związkowych?

Słowem prowadzić jakiś dialog między " dołem" a "górą" " S" ?

Jan Lityński :

Nie nazwałbym tego dialogiem. Zadaniem władz Związku jest ukazywanie

pewnych kierunków działania, ale także poprzez swoje oświadczenia,

opracowania i już na łamach pism popieranie pewnych pozytywnych

doświadczeń w zakładach pracy, I w tym przypadku, rola prasy jest wprost nieoceniona, najważniejsza. I jeszcze chciałbym dodać, że mimo dążenia do jawnej działalności, ujawnianie wszystkich struktur byłoby głupotą. Niezwykle

ostrożnie powinny postępować również TKZ-y z ujawnianiem swojej działalności, aczkolwiek winne próbować poprzez swoje grupy działania przebijać się na jawność .Na pewno natomiast nie wolno nam odkrywać pism.

Bez wolnej prasy bylibyśmy bezbronni i bezsilni.

Michał Boni:

Czyli czego możesz życzyć ”W0LI" w piątym roku pracy?

Jan Lityński:

Gdyby Wam się udało np. zainspirować kilkanaście, kilkadziesiąt zakładów.

aby stworzyły grupy działania, które zajęłyby się konkretnymi problemami i potrafiłyby swoje racje przeforsować-byłby to już sukces. Zdaję

sobie sprawę, że to, co mówię, jest rzeczą minimalną, lecz musimy to szybko

zrobić. Jest oczywiste, że nawet prowadząc taką. działalność wchodzimy jak

by w trzecie doświadczenie, po jawnym ruchu "S" .który pokazał, że władza

jest u nas całkowicie obca, po stanie wojennym, który ukazał, że władza

dysponuje dostateczną siłą, aby ten ruch zdławić, ale my pokazaliśmy, że

potrafimy przetrwać .Nowa faza, w którą wchodzimy, jest kolejną próbą

zmiany systemu komunistycznego. Modelem tej zmiany. Oczywiście nie sam system ewoluuje, tylko społeczeństwo próbuje go zmienić, próbuje przejść od systemu komunistycznego do systemu pluralistycznego. Inaczej mówiąc -życie

broni się przed realizacją totalitarnej utopii. Jest to droga daleka, natomiast

w obecnej sytuacji wydaje mi się realna. Trzeba widzieć jeszcze

dosyć dziwną sytuację międzynarodową. Niewątpliwie np. w Zw. Radzieckim

coś się dzieje, w każdym razie widać jakieś polityczne zmiany wewnętrzne

Czy to są znowu manewry, czy autentyczne zmiany ?Na razie jest widoczna

zmiana stylu. To wszystko może służyć umocnieniu tego systemu, ale może

to być kolejny krok w kierunku jego zmiany.0czywiście,my nie możemy

zrezygnować z naszych ideałów, systemu demokratycznego Polski Niepodległej .Niemniej uważam, że na dzisiaj nasze małe kroki są tylko pozornie małe.

Stworzenie faktycznego pluralizmu tylko w .zakładach pracy ,nawet bez jego

prawnego zalegalizowania, prowadzi do pluralizmu ogólnospołecznego,

który niewątpliwie będzie autentyczną, wręcz przełomową zmianą w komunizmie. I to jest nasze trudne, najtrudniejsze jak dotąd zadanie. Bo nigdy

tego nie robiliśmy. Działaliśmy w sytuacji walki, teraz musimy wygrywać w

małych starciach.

Życzenia ? Ach tak !Takie same jak dla siebie. Abyście za dwa lata byli

normalną redakcją wydającą w normalnej drukarni.

ADAMOWI SŁOMCE

składamy najgłębsze wyrazy współczucia z powodu śmierci

MATKI

Przyjaciele. Tyg. „wola’ nr 200 Warszawa 27.10.1986 r.

POPRZEDNI ARTYKUŁPolska Straż Graniczna, czy POlityczne pachołki ??

NASTĘPNY ARTYKUŁTemidzie wisi interes publiczny

Alfred Rosłoń

Pragne Panstwa zainteresowac jasnymi i ciemnymi stronami dzialan podziemnej struktury SOLIDARNOsCI - Miedzyzakladowego Komitetu Koordynacyjnego „wola”. Moim celem jest, niedopuszczenie do zaklamywania niedawnej historii z lat 1982 - 1989

346 publikacje

0 komentarze