Bez kategorii

Marzec 2011:czytamy poetów. Rodowska: Umocz wargi w kamieniu

11/02/2011

607 Wyświetlenia

0 Komentarze

9 minut czytania

Krystyna Rodowska i Jacek Napiórkowski – redaktor naczelny Nowej Okolicy Poetów podczas XV Wiosny Poetyckiej w Przemyślu, maj 2010 zdjęcie: Grażyna Niezgoda, niezgoda.pl (za zgodą autorki) Krystyna Rodowska „Umocz wargi w kamieniu” – antologia poezji Latyno-Amerykańskiej Ukazuje się za miesiąc ważna dla polskiej kultury „Antologia” poetów Ameryki Południowej i Łacińskiej pod tytułem „Umocz wargi w kamieniu”. Te obszerne jeśli nawet nie obfite dzieło jest autorstwa znakomitej tłumaczki i wybitnej polskiej poetki Krystyny Rodowskiej. Zawiera tłumaczenia 15 współczesnych poetów XX i XXI wieku, m.in. Paza, Borgesa, Nerudy, Vallejo, Guillena, Cardenala, Pacheco. Poezja cieszy się w tamtym obszarze kulturowym i językowym bardzo dużym poważaniem – najlepszym dowodem jest fakt, że w ubiegłorocznym Międzynarodowym Festiwalu Poezji w argentyńskim półtoramilionowym Rosario i stolicy […]

Krystyna Rodowska i Jacek Napiórkowski – redaktor naczelny Nowej Okolicy Poetów podczas XV Wiosny Poetyckiej w Przemyślu, maj 2010
zdjęcie: Grażyna Niezgoda, niezgoda.pl (za zgodą autorki)

Krystyna Rodowska „Umocz wargi w kamieniu” – antologia poezji Latyno-Amerykańskiej

Ukazuje się za miesiąc ważna dla polskiej kultury „Antologia” poetów Ameryki Południowej i Łacińskiej pod tytułem „Umocz wargi w kamieniu”. Te obszerne jeśli nawet nie obfite dzieło jest autorstwa znakomitej tłumaczki i wybitnej polskiej poetki Krystyny Rodowskiej. Zawiera tłumaczenia 15 współczesnych poetów XX i XXI wieku, m.in. Paza, Borgesa, Nerudy, Vallejo, Guillena, Cardenala, Pacheco.

Poezja cieszy się w tamtym obszarze kulturowym i językowym bardzo dużym poważaniem – najlepszym dowodem jest fakt, że w ubiegłorocznym Międzynarodowym Festiwalu Poezji w argentyńskim półtoramilionowym Rosario i stolicy tego kraju Buenos Aires uczestniczyło 50 poetów, w tym 5 z Europy. W Festiwalu tym uczestniczyła również Krystyna Rodowska czytając swoje wiersze i przekłady.

Aztecki znak Miquiztli (śmierć) XVI wiek, z: Codex Magliabechiano. Za: Wikimedia Commons

Psalmista XX wieku: Ernesto CARDENAL – jako klucz do rozważań nad „Antologią”

Trudno wybrać jakiś główny element prowadzący prezentację tej „Antologii”. Zdecydowałem się na wyakcentowanie postaci wielkiej dla poezji i myśli społecznej świata – nikaraguańskiego poety i jezuity Ernesto Cardenala. E. Cardenal jest b. popularny na świecie: założył wzorowaną na pierwszych chrześcijanach Wspólnotę „Solentiname” o charakterze edukacyjno-rzemieślniczym, walczył czynnie z dyktaturą Anastasio Somosy. Jego wzorowane na „Psalmach” starotestamentowych wierszowane eposy społeczne niekiedy bardzo ostre politycznie – określiłem niegdyś jako „Psalmy XX wieku”.

Wybór wierszy Cardenala prezentowany w „Antologii” będzie pierwszym tak dużym wyborem i zróżnicowanym formalnie na terenie języka polskiego. Poprzednio ukazały się tłumaczenia „Psalmów” w londyńskiej „Oficynie malarzy i poetów” w II połowie XX wieku, oraz w Wydawnictwie Literackim” w Krakowie w wyborze Wita Jaworskiego w 1983 roku.

Niech wprowadzi Czytelników i miłośników dobrej poezji w tę niezwykłą atmosferę wierszy Cardenala jak i życia artystycznego Ameryki wypowiedź Poetki udzielona autorowi tego tekstu:

„Wybór poezji Cardenala jaki dokonałam zaczyna się od pięknych miniatur mistycznych, pisanych w okresie przebywania w klasztorze trapistów w Stanach Zjednoczonych, pod skrzydłem Thomasa Mertona. Tych trzech miniatur on potem nie przedrukowywał, a ja mam unikalne wydanie tomiku " Gethsemani, Ky" z 1965 roku, przywiezione ze stypendium w Meksyku w r. 1978, a może nawet 1975 ( dwukrotnie w tym czasie byłam na stypendium- w Meksyku)..”.

„Antologia” będzie zawierać słynne wiersze Cardenala: „Psalm 1”, „Psalm 7’, „Psalm 21”, „Modlitwa za Marylin Monroe”, „Strofy na śmierć Mertona”

Aztecki znak Malinalli (trawa) XVI wiek, Kodeks jw. Za: Wikimedia Commons

Poezja Ernesto Cardenala streszcza też w sobie wielkie społeczne problemy kontynentu: walkę o wolność, postawę ewangelicznego i rewolucyjnego chrześcijaństwa – solidarnego z biedą ludu. Krytykujące wilczy latyfundystyczny i feudalny kapitalizm. Ale jednocześnie w poezji „Antologii” widzimy piękno krajobrazu, starożytne kultury i cywilizacje, miłość ognistą jak argentyńskie tango a nieraz nieco silniejszą – jak pocałunek składany na kamieniu…

Mając 20 lat fascynowałem się „Fikcjami” Borgesa, „Opowieściami o kronopiach i famach” Cortazara, mając 25 – wielbiłem Juana Rulfo i zachwyciłem się supernowoczesnością Cardenala.

Mam nadzieję, że „Antologia” Rodowskiej da silny impuls i ktoś przetłumaczy wszystkie „Psalmy” – od tamtej publikacji minęło prawie pół wieku. A także słynne i wpływowe „Pieśni” innego Amerykanina, Północnego – Ezry Pounda – od ich publikacji minie za niedługo sto lat. Wydaje mi się bowiem, że „Pieśni” i „Psalmy” toczą ze sobą dialog o XX stuleciu…

Dla miłośników Jorge Louisa Borgesa, Julio Cortazara, Juana Rulfo, Carlosa Fuentesa, Mario Vargas Llosy idą naprawdę dobre chwile. Kto jeszcze z dorosłych nie czytał poetów, w których żyłach płynie krew Azteków, Majów, Inków lub piratów z Karaibów niech nie czeka i w marcu idzie do księgarni. A młodzież swoją drogę poetycką może zacząć od lektury wierszy pisanych przez przedstawicieli tego pięknego kontynentu – braci i sióstr Montezumy.

Aztecki znak Cozcacuauhtli XVI wiek – jw.

Antologię promuje już wrocławskie Biuro Literackie: poczytaj:

Nicanor Parra: Kobiety:
http://biuroliterackie.pl/przystan/czytaj.php?site=200&co=txt_3623

Ernesto Cardenal: Na wielkanoc zmartwychwstają cykady:
http://biuroliterackie.pl/przystan/czytaj.php?site=200&co=txt_3634

Pablo Antonio Cuadra: Wyspa żebraczki:
http://biuroliterackie.pl/przystan/czytaj.php?site=200&co=txt_3635

Cesar Vallejo: Czarny kamień na białym kamieniu:
http://biuroliterackie.pl/przystan/czytaj.php?site=200&co=txt_3629

Cesar Vallejo: Namiętnie i z wysoka:
http://biuroliterackie.pl/przystan/czytaj.php?site=200&co=txt_3628

Vincente Huidobro: Poezja jest zamachem na niebo:
http://biuroliterackie.pl/przystan/czytaj.php?site=200&co=txt_3624

„Antologia” w dniu wczorajszym została skierowana do druku, ma 608 stron, opatrzona jest wstępem i posłowiem Autorki, oraz bardzo interesującym tekstem poety Carlosa Marrodana, który pokazuje związki łączące poezję polską i latynoamerykańską. Niespodzianką będzie też okładka z reprodukcją jednej z najwybitniejszych postaci malarstwa Amerykańskiego.

Oficjalna promocja „Antologii” ma się odbyć 10 marca we Wrocławiu, w:
Biuro Literackie
ul. Przejście Garncarskie 2
50-107 Wrocław

Druga – międzynarodowa – promocja„Antologii” odbędzie się w kwietniu podczas festiwalu poetyckiego „Port Wrocław” – 10 kwietnia o godzinie 19.30 z udziałem zaproszonych gości – poetów meksykańskich. A oto goście Portu:
http://biuroliterackie.pl/biuro/biuro/biuro.php?site=1C0&news_ID=2010-12-13

Cuetzpalin (jaszczurka) XVI wiek – jw.

hasło Krystyny Rodowskiej w Wikipedii:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Krystyna_Rodowska