Bez kategorii

Dziwy w bilansie płatniczym

01/10/2011

346 Wyświetlenia

0 Komentarze

3 minut czytania

Bilans płatniczy to bardzo ważny dokument – przedstawia salda wynikające z relacji kraju z zagranicą. Dane koryguje się z czasem, Dziwne jednak, gdy okazuje się, ze zmiany dotyczą kilku lat wstecz i i wynoszą wiele milardów.

Ostatnio głośno było o 3 miliardach zł, które w dziwny sposób wytransferowano do zagranicznych banków, co w końcu wytłumaczono pomyłką urzędnika. Ale tu dzieją się inne dziwne zjawiska, nad którymi warto by się pochylić.

W swej pracy dydaktycznej przedstawiam studentom bilans płatniczy Polski, by wyjaśnić znaczenie poszczególnych jego elementów. I oto pojawiło się ostatnio ciekawe zjawisko: bilans aktualnie zamieszczony na stronie NBP jest zasadniczo inny niż ten sprzed kilku miesięcy, który przedstawiałem na wykładzie.

Poniżej przedstawione są zasadnicze salda bilansu z wiosny tego roku.

Tabela 1. Bilans Płatniczy Polski mld zł (najważniejsze pozycje) (dane z IV 2011)

Osobliwością tego zestawienia są bardzo wysokie ujemne tzw. salda błędów i opuszczeń, które jest miarą niedokładności i braków dokumentacyjnych – czyli tego, że „nie wiadomo, co dzieje się z naszymi pieniędzmi” w relacjach gospodarczych z zagranicą – jedynie to, co wiemy, to ujemny znak, który oznacza, że pieniądze wypływają z naszego kraju: 2007 r – odpływ prawie 30 mld zł, następne lata – grubo ponad 50 mld zł. Jednocześnie mamy wysokie odpływy dochodów (dywidendy, płace kadr zarządzających itp.) – co jest zrozumiałe w sytuacji, gdy znaczna część gospodarki jest własnością podmiotów zagranicznych.

Tabela, jak pojawiła się we wrześniu tego roku ma znacznie zmienione liczby, w zasadzie niezmienionej wartości ogólnej salda bilansu.

Tabela 2. Bilans Płatniczy Polski mld zł (najważniejsze pozycje) wedlug danych IX2011

Jeśli takie zmiany pojawiają się korygując wielkości sprzed roku, góra dwóch, to jest to zrozumiałe, bo oznacza, że pewne wielkości zostały lepiej określone z opóźnieniem, które można zaakceptować. Gdy jednak zmiany sięgają sześć czy siedem lat wstecz, to musimy się poważnie zastanowić, co kryje się za faktem, że idące w wiele miliardów zł przepływy były w swoistym ukryciu.

Poniższa tabela przedstawia różnice bilansów.

Tabela 3. Różnice (nowy – stary)

Jest rzeczą powszechnie znaną, że ujemny jest bilans handlowy, bo więcej importujemy niż eksportujemy. Jak się okazuje, „odkryto” kwity sprzed kilku lat na import. Dlaczego wcześniej były w saldzie błędów i opuszczeń? Dlaczego tak znacznie zmieniło się saldo transferów bieżących? A może chodziło o unikanie płacenia podatków?

Ciekawa byłaby odpowiedź na te pytania.