Bez kategorii

Eksplikacja reżyserska do spektaklu „Zmartwychwstanie” Lusi Ogińskiej

31/05/2012

1754 Wyświetlenia

0 Komentarze

10 minut czytania

Eksplikacja reżyserska to 1-2 stronicowy tekst, w którym muszą być zawarte: artystyczny zamysł filmu, przesłanie gotowego dzieła, opis wizji plastycznej. Eksplikacja nie powinna powielać streszczenia.

Szanowna Pani Wanda Zwinogrodzka

Kierownik Działu Artystyczno- Literackiego

Teatru Telewizji

Eksplikacja reżyserska

do spektaklu „Zmartwychwstanie” Lusi Ogińskiej

Spektakl telewizyjny będzie bazował na już zrealizowanym spektaklu żywego teatru.

Scenografia.

Jej autorem jest wybitny rzeźbiarz Maksymilian Biskupski, autor pomnika „Golgoty Wschodu” na warszawskim Muranowie.

Mamy do wyboru: program maksimum

1. Zrealizowanie całości spektaklu w skansenie, we wnętrzach i na podwórzu zagrody chłopskiej z XIX wieku.

2. Wykorzystanie istniejącej dekoracji teatralnej ustawionej na hali, z dobudowanymi zastawkami: sieni wiodącej do izby tanecznej i do izby z kolebką dziecięcą.

W jednym i drugim wypadku, centralnym elementem scenografii jest monumentalna rzeźba wykonana dla teatru: Krzyż Zmartwychwstania Narodu Polskiego, złożony ze spalonych dłoni poległych. Będzie on ustawiony za ścianą dekoracji, która dla sceny z widmami otworzy się jak odrzwia i ukaże krzyż. Ten sam krzyż połączy nieliczne sceny plenerowe z widmami z dekoracja i widownią.

Kostiumy.

Kostiumy autorstwa Biskupskiego ze spektaklu żywego teatru mogą być po uzupełnieniach użyte w spektaklu TV.

Wypożyczyć z łódzkiej Wytwórni Filmowej trzeba kostium Piłsudskiego i ew. dla pantomimy poległych i statystów- legionistów. Kostiumy legionistów posiada również Kompania Honorowa WP.

Muzyka.

Muzyka (świetna ) do spektaklu jest skomponowana przez łódzkiego kompozytora średniego pokolenia Piotra Kiziora.

Statyści.

Oprócz oddziału legionistów przewiduję 10 par tanecznych weselników, jako tło do scen aktorskich w ilości 10 par zaangażowanych z któregoś z młodzieżowych lub ludowych zespołów tanecznych.

Trzecim elementem ze statystami jest grupa poległych wykonujących prosta pantomimę. To kilkanaście osób z których część stanowią dzieci z teatru amatorskiego „Łazienki” pod kierownictwem Wladysława Terleckiego.

Plener.

Trzy sceny z widmami zrealizowane są na zasadzie rozszerzenia przestrzeni wnętrza, poprzez wyjście w plener, łączone również z widownią. Widownia wraz z wchodzącymi w nią aktorami jest nakręcona w czasie prapremiery która miała miejsce w Sali Kongresowej Pałacu Kultury w Warszawie.

To swobodne operowanie przestrzenia da efekt wizualny podkreślający nadrealizm scen ze zjawami.

1. Widmo Przyszłości wyłoni się z wody i efektem komputerowym będzie szło po tafli wody. Zderzenie tego efektu z wejściem aktorki na widownię podkreśli „zaświatowość” postaci.

2. Scena z Piłsudskim miałaby 2 plany: izby weselnej i w kontrplanie-maszerujących legionistów.

3. Scena z „Widmem Żołnierza” które ukazuje się w orszaku podobnych mu zjaw :poległych: wygrzebanych z dołów katyńskich, Maksymiliana Kolbego, Ks. Popiełuszki i powstańców warszawskich-małych i dorosłych, rozpocznie się w otwierającej się dekoracji ukazującej część z nich jako ożywające rzeźby przy krzyżu, a część w kontrplanie krzyża w plenerze, wygrzebujących się z ziemi. Łącznikiem będzie postać Marii Klejdysz grającej rolę Jadwigi,

4. Chcę również wyprowadzić tańczących poloneza w kontrplanie do izby w plener i ukazać tańczących na tle łanów zboża. I także przeprowadzić schodzącego z krzyża Chrystusa przez te łany, łącząc te kadry z wejściem na widownię.

Jeśli czytający te eksplikację będzie miał trudności z uzasadnieniem racjonalności tej poetyki, odsyłam do klasycznego filmu Laurence’a Oliviera „Henryk V, w którym konstrukcja widowiska polegała na wychodzeniu z ciasnoty Teatru „Glob” w przestrzenie bitewne.

Uwaga! W stosunku do oryginału autorki, która kończy sztukę triumfem szatana, nasz spektakl zakończy się akcentem nadziei, zresztą zapowiedzianej przez Chrystusa w scenie z Księdzem przeżywającym kryzys wiary. Ten akcent nadziei polega na zejściu Chrystusa z krzyża i wstąpieniu poprzez marsz przez symboliczny obraz polskich pół na współczesną widownię.

Eksplikacja reżyserska do spektaklu „ Sekretny Więzień”

Przed kilkunastu laty zrealizowałem w Teatrze Telewizji duże, plenerowe widowisko p.t. „Tajny Więzień Stanu” wg. tekstu Kazimierza Radowicza.

Piotr Kuncewicz ( na pewno nie należący do moich fanów), we wprowadzeniu do spektaklu, uznał go za jeden z najważniejszych w Teatrze TV .Dostrzegł w nim bowiem niezwykłą aktualność poprzez zbieżność postawy cara Aleksandra I dążącego do zmodernizowania Rosji poprzez eksperyment konstytucyjny dokonany wpierw na Polsce, z postawą Gorbaczowa wobec zmian ustrojowych w Polsce.

Tamten spektakl miał charakter realistycznej relacji z losu Waleriana Łukasińskiego: od jego konspiracji, poprzez aresztowanie, proces, degradację ze stopnia majora, aż po 44 lata spędzone w twierdzy szlusselburskiej na specjalnym rygorze.

Jan Marszałek, autor zaproponowanego przeze mnie nowego tekstu, sięgnął do tego samego tematu. Ale jako poeta, dostrzegł w nim nie tylko pasjonującą historię życia Łukasińskiego na tle zmiennej wobec Polski polityki carów, ale przede wszystkim studium straszliwej samotności i introspektywnego portretu przeżyć człowieka, przez wielkie „C”, który przez ponad 40 lat nie miał prawa wyjścia na powietrze ani rozmowy z kimkolwiek, a jednak dzięki niezwykłej dyscyplinie wewnętrznej zachował jasność umysłu, przenikliwe rozeznanie w sytuacji politycznej i nietknięty nienawiścią humanizm.

Dlatego spektakl będzie miał wybitnie kameralny charakter.

Wszystkie sceny więzienne( cela, korytarze, gabinet komendanta twierdzy, a także plenerowe sceny dziedzińca więziennego będą zrealizowane albo w twierdzy Modlin, albo w Cytadeli Warszawskiej.

Dla podkreślenia ich kameralności poprzez kontrast posłużą:

1.Scena balu, rozegrana albo w Pałacu Paca( dzisiejsze Ministerstwo Zdrowia), albo w Jabłonnie, albo w Wilanowie albo w Pałacu Królewskim .

2. Sceny wyobraźni więźnia z przenikaniem ich bohaterów przez mury, Np. Młody Łukasiński pojawi się wychodząc z szeregu swego pułku ustawionego naprzeciw podchorążówki w Łazienkach, albo na placu jego kaźni, gdy jest przykuwany do taczki na tle oddających mu hołd kolegów. Kompania Honorowa WP. posiada pełne umundurowanie z okresu Powstania Listopadowego i mogłaby w spektaklu wystąpić.

3. Sceny z generałami –katorżnikami również powinny rozpoczynać się w szerokim „lagiernym” pejzażu i przenikać do celi.

4. Scena z Generałem Sowińskim powinna rozpocząć się od znanego obrazu Śmi2erć Generała Sowińskiego na praskiej barykadzie. I Generał winien zejść z lawety i wejść do celi.

5. Więzienie na zewnątrz winno być ukazane:

a/ w scenie zamurowywania okna celi Łukasińskiego

b/ Pojawienia się orszaku cara.

Jestem głęboko przekonany, że obydwa proponowane przeze mnie spektakle, mają szansę zarówno poprzez ważkie treści jak i oryginalną formę, stać się świeżym akcentem w repertuarze Teatru TV. Zwłaszcza że są tekstami wybitnych poetów, debiutujących w Teatrze TV.

Pozostaję z szacunkiem

Bohdan Poręba.