Siboney

CZTERY STRUNY ŚWIATA (09) Poznajmy wielkiego kubańskiego muzyka i kompozytora Ernesto Lecuonę i jeden z jego największych światowych przebojów.

Są na świecie rejony i kultury muzycznie jałowe, ale są i nadzwyczajnie płodne. Do miejsc i rejonów, w których mieszka geniusz muzyczny zaliczam w Europie tereny celtyckie i Bałkany, w Afryce zachodni Sahel i Atlas, a w Ameryce głównie wyspy Antyli. Wśród nich zwłaszcza Kubę, skąd pochodzi mnóstwo pomysłów, stylów, instrumentów, wielkich muzyków i znakomitych utworów. Jedną z najwybitniejszych postaci w historii kubańskiej muzyki jest Ernesto Lecuona y Casado (1895-1963), pianista i kompozytor światowej sławy, autor ponad 600 utworów, a wśród nich tak słynnych przebojów jak Siboney i Malaguena salerosa.  

Urodził się w Guanabacoa na Kubie z matki Kubanki i ojca, który pochodził z Wysp Kanaryjskich i był potomkiem legendarnych Guanczów. Była to bardzo muzykalna rodzina – siostra Ernesta i ich kuzynka także zasłynęły z wykonań i kompozycji muzycznych. Ernesto bardzo wcześnie zasłynął jako wunderkind fortepianu i przez całe życie zbierał nagrody na konkursach i imprezach muzycznych. W roku 1960, wkrótce po zwycięstwie rewolucji Castro na Kubie, Lecuona przeniósł się do Tampy na Florydzie, gdzie przeżył ostatnie 3 lata swego życia. Zmarł w ojczyźnie swoich przodków w Santa Cruz de Tenerife w wieku 68 lat. Porównywany często do George’a Gershwina wprowadził muzykę kubańską do światowej klasyki. 

Nostalgiczne Siboney jest jedną z najsłynniejszych pieśni skomponowanych przez Lecuonę (wraz z tekstem) już w roku 1929 i wyraża jego tęsknotę za krajem podczas dłuższej nieobecności. Siboney jest bowiem symbolem Kuby i nazwą o bogatej symbolice. To także nazwa miasta w prowincji Oriente, gdzie zaczęła się rewolucja Castro (atak na koszary Moncada), nazwa plemienia Indian, którzy zamieszkiwali Kubę przed Kolumbem, bądź też imię ich wielkiego wodza, który stawił opór pierwszym kolonizatorom. Z tego powodu niektórzy nawet dopatrują się w treści przesłania dla narodu kubańskiego aby „nie zagubił się w leśnej głuszy”

Test pieśni jest dość tandetny i egzaltowany, co świadczy o tym, że Lecuona był o wiele lepszym kompozytorem niż poetą. Mimo to, Siboney stał się wielkim przebojem odkąd w 1931 roku zaśpiewał go kubański piosenkarz Alfredo Brito. Zaraz potem hiszpańską wersję podchwycili inni: Caterina Valente, Xiomara Alfaro, Dizzy Gillespie, Nana Mouskouri, Percy Faith itp. Nino Rota przypomniał ten przebój w filmie Felliniego „Amarcord”, który był nostalgicznym wspomnieniem lat 1930-ych. Connie Francis zaśpiewała Siboney w bardzo muzycznym filmie z 2004 roku pt. „2046” w reżyserii Wong Kar-wai z Hongkongu. Istnieje też angielska wersja tekstu, o wiele mniej ceniona i dużo rzadziej wykonywana.

A oto hiszpańskie słowa, a potem ich tłumaczenie:

Siboney, yo te quiero, yo me muero por tu amor,

Siboney, en tu boca la miel puso su dulzor.

Ven a mi, que te quiero, y que todo tesoro eres tu para mi.

Siboney, al arrullo de la palma pienso en ti.

Siboney, de mi suen[y]os, si no oyes la quija de mi voz?

 Siboney, si no vienes, me morire[’] de amor.

Siboney, de mi suen[y]os, te espero con ansia en mi caney,

Porque tu eres el duen[y]o de mi amor, Siboney.

Oye el eco de mi canto de cristal,

no se pierda por entre el rudo manigual.

Siboney,

Tak cię kocham, że umieram z miłości do ciebie 

W twoich ustach miód swą słodkość złożył, Siboney

Przyjdź do mnie, bo jesteś całym moim skarbem

Siboney, w gaju pni palm myślę o tobie

Siboney z moich marzeń, czy nie słyszysz skargi w moim głosie

Siboney, jeśli nie przyjdziesz umrę z miłości

Siboney z moich marzeń, czekam tęsknie w mojej chatce

Bo jesteś panem mej miłości, Siboney

Usłysz echo mego krystalicznego śpiewu  

I nie zagub się w ostępach leśnej głuszy

Spośród mnóstwa wykonań Siboney w niniejszym tekście pojawiają się kolejno:

(1) Ruben Gonzalez – surowa wersja instrumentalna na fortepian

(2)Connie Francis – najlepsze wykonanie wokalne (z filmu 2046)

(3)Pedro Vargas, meksykański śpiewak (1906-1989) zwany „Słowikiem obu Ameryk”, klasyczne wykonanie z 1961 roku

(4)Wersja instrumentalna w wykonaniu Orkiestry Mantovaniego

(5) Nana Mouskouri 

CZTERY STRUNY ŚWIATAto otwarty cykl na moim blogu, w którym zajmuję się tematyką muzyczną. Piszę o muzykach, zespołach, utworach, instrumentach, stylach itp. Dotychczas ukazały się w tym cyklu:

(01) Skradzione pieśni: Jovano, Jovanke, (12.02.2012)

(02) Skradzione pieśni: Hajastan, (12.02.2012)

(03) Porompompero, (17.02.2012)

(04) Ayub Ogada, (21.02.2012)

(05) Sielanka nad Bosforem, (3.03.2012)

(06) Nagumomo na odkażenie (5.03.2012)

(07) Pocztówka z Algierii (10.03.2012)

(08) Buranowskie Babuszki (11.03.2012)

Ponadto do większości postów na moim blogu dodaję deser muzyczny w postaci jednego utworu, możliwie dopasowanego do poruszonej tematyki, zwykle z krótkim omówieniem.   

Bogusław Jeznach