Otchłań Prawdy

                                                                      Skazki nieskazitelne – 9   OTCHŁAŃ PRAWDY  Od czasów starożytnych umysły mędrców pochylały się z wielkim wysiłkiem nad pojęciem prawdy. Nie wiadomo czemu bowiem już wtedy ludzie uważali, że coś takiego jak prawda jest im potrzebne do życia – prócz klejnotów, niewolników i zboża. Co prawda współczesna nam praktyka prawnicza próbuje wykazać, iż prawdą jest to tylko, co się da udowodnić przy pomocy zręcznego manipulowania paragrafami, ale dawniej podejście do tej kwestii było bardziej prostoduszne.  Mamy więc nieśmiertelną definicję Arystotelesa, iż prawda to zgodność sądu z rzeczywistością. Sentencja olśniewająco genialna w swej prostocie, ale schody zaczynają się wtedy, gdy zaczynamy się zastanawiać, co jest kryterium owej prawdy czyli jak ją sprawdzić lub jej dowieść. Empirycy powiadają, że droga […]

                                                                  Skazki nieskazitelne – 9

  OTCHŁAŃ PRAWDY

 Od czasów starożytnych umysły mędrców pochylały się z wielkim wysiłkiem nad pojęciem prawdy. Nie wiadomo czemu bowiem już wtedy ludzie uważali, że coś takiego jak prawda jest im potrzebne do życia – prócz klejnotów, niewolników i zboża. Co prawda współczesna nam praktyka prawnicza próbuje wykazać, iż prawdą jest to tylko, co się da udowodnić przy pomocy zręcznego manipulowania paragrafami, ale dawniej podejście do tej kwestii było bardziej prostoduszne.

 Mamy więc nieśmiertelną definicję Arystotelesa, iż prawda to zgodność sądu z rzeczywistością. Sentencja olśniewająco genialna w swej prostocie, ale schody zaczynają się wtedy, gdy zaczynamy się zastanawiać, co jest kryterium owej prawdy czyli jak ją sprawdzić lub jej dowieść. Empirycy powiadają, że droga prowadzi przez doświadczenie, marksiści definiują to szerzej – przez praktykę społeczną, inni jeszcze powołują się na powszechną zgodę czy brak dowodów przeciwnych. Byli też i tacy, jak na przykład biskup Berkeley, którzy zaprzeczali obiektywnemu istnieniu tak zwanej rzeczywistości i wtedy problem kryterium prawdy komplikował się już niemiłosiernie.

 Wszelako wszystkie powyższe definicje mają wspólną cechę – są to mianowicie definicje poznawcze. Tymczasem istnieją zupełnie innego rodzaju definicje prawdy. „Żyć w prawdzie”, powiada się,to znaczy żyć zgodnie ze swymi przekonaniami czyli być szczerym. Inny przykład to prawda pojmowana jako doktryna. Doktryna stanowi wyraz jedynej prawdy i kto żyje według niej, ten żyje według prawdy a pozostali są po prostu niewierni. „Taka jest prawda, nieprawda, innej prawdy nie ma” – powiada aparatczyk w znanym wierszu Stanisława Barańczaka.

Mamy więc w obu przypadkach pojęcie prawdy ujmowana jako wzorzec postępowania czyli normę moralną.

 W niniejszej bajce przedstawimy miłym czytelnikom zupełnie inną propozycję takiej definicji. Otóż prawda jest to pomieszczenie, coś w rodzaju magazynu. Pomieszczenie bardzo obszerne, stąd proponujemy nazwać je OTCHŁANIĄ.

 Tam – pieczołowicie poukładane, skrupulatnie zaksięgowane i ze smakiem skomentowane leżą sobie …. wszystkie nasze uczynki. Ano tak – uczynki – jedyna rzecz na tym świecie, która ma charakter absolutnie trwały – mimo, że paradoksalnie nie możemy tych uczynków dotknąć. Wszystkie przedmioty i dobra bezustannie rozpadają się pod naszymi palcami, podlegają erozji a cała materia entropii. Tymczasem uczynki pozostają na zawsze w tym grobie pamięci a rebours czyli w Otchłani Prawdy.

 Cóż jest więc, brnąc dalej, intrygującym kryterium owej prawdy w tym dziwnym magazynie?  Otóż jest nim żeton, który każdy z nas otrzymuje na koniec spaceru wzdłuż przepastnych półek, kiedy przychodzi pora lustracji a mówiąc dokładniej kolor tego żetonu.

 Życzę Wam moi mili czytelnicy, abyście wszyscy otrzymali żeton w kolorze błękitnym.

       MAKARY ANARCHANIOŁ