Bez kategorii

Ostra Brama a sprawa polska

27/08/2011

352 Wyświetlenia

0 Komentarze

17 minut czytania

http://www.goniecwolnosci.pl/ostra-brama-a-sprawa-polska?jn54ddea07=2#jotnav54ddea07d08d6f26924cca22bd1bb3c7

Natalia Szpurko

Sprawa jest trudna i delikatna zarazem. Na Litwie dzieje się Polakom coraz gorzej. Niedawno przyjęta została ustawa, na mocy której likwidowane będą szkoły mniejszości narodowych w miejscowościach, w których istnieją szkoły litewskie, o ile obydwie placówki będą miały niekompletne klasy. Zapis ten pozwoli na zamknięcie około połowy ze 120 polskich szkół na Wileńszczyźnie, na obszarze której większość społeczeństwa stanowią właśnie Polacy. Równie wielkie kontrowersje wywołała niedawno emisja programu telewizyjnego „Kocham Litwę”, w którym uczestnicy zrywali przed kamerą tabliczkę z polską nazwą ulicy. Wisiała ona na ścianie prywatnego domu w Ejszyszkach.

Wobec tak niepokojących sygnałów napływających zza północno-wschodniej granicy, prezydent Bronisław Komorowski, w przeddzień przejęcia przez Polskę prezydencji w Unii Europejskiej, otwiera Międzynarodowe Centrum Dialogu w Krasnogrudzie, gdzie gośćmi specjalnymi byli przedstawiciele litewskiego rządu. Przemówienie głowy państwa polskiego nie odznaczało się (jak zwykle) niczym szczególnym – miało charakter mdły i niebywale poprawny pod każdym względem. W obliczu braku zainteresowania prezydenta Komorowskiego obroną praw litewskich Polaków, sprawę wzięły w swoje ręce stowarzyszenia: KoLiber, Memoriae Fidelis, Fundacja Wolność i Demokracja oraz przedstawiciele niektórych mediów, jak chociażby Agnieszka Piwar z Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy. Uczestnicy pikiety w upale południowego słońca i kurzu polnej drogi wytrwale czekali na przyjazd prezydenckich gości, dzierżąc plakaty i karty z hasłami typu: „Stop dyskryminacji Polaków na Litwie”, „Język polski w szkole”, „Nie zabierajcie nam języka ojczystego”. Poparcia udzielił protestującym gość spotkania, Janusz Palikot. Prezydent, przejeżdżając obok grupy kontestatorów swojej polityki wschodniej, odwrócił głowę.

Po demonstracji na granicy polsko-litewskiej załoga autokaru obrała kurs na Troki oraz Wilno. W stolicy Litwy uczestnicy pikiety spotkali się z prezesem Związku Polaków na Litwie, Michałem Mackiewiczem, oraz Jarosławem Narkiewiczem, członkiem zarządu związku, prezesem oddziału trockiego i od 2008 roku posłem na litewski sejm. Z relacji rozmówców wynika, iż polskie szkoły na Wileńszczyźnie podjęły decyzję o niepodporządkowaniu się nowej ustawie oświaty. Jakie mogą być konsekwencje takiego protestu? Według Narkiewicza ministerstwo edukacji nie posiada żadnych środków, by wyegzekwować decyzję rządu. Pozostają sądy, których werdykt jest jednak łatwy do przewidzenia. Ciekawe, iż trzech posłów-Polaków wniosło do sądu konstytucyjnego zapytanie o zgodność nowej ustawy z zasadami zapisanymi w litewskiej konstytucji. Propozycja nie spotkała się jednak z pozytywnym odzewem. Reprezentanci ZPL okazali wdzięczność pikietującym w Krasnogrudzie i prosili o wsparcie zwłaszcza na jesieni, kiedy to ponownie zostaną otwarte szkoły i wybuchnąć mogą znacznie silniejsze niż do tej pory protesty.

Czego dowiedzieliśmy się od tak zwanych normalnych obywateli litewskich polskiego pochodzenia, niezaangażowanych w działalność stowarzyszeniową? Z ich perspektywy także sytuacja staje się coraz bardziej napięta. Polacy zamieszkujący Litwę przedstawiani są w mediach jako wrogowie państwa, w związku z czym wzrasta poziom agresji nawet w relacjach sąsiedzkich. Mimo iż znakomita większość mieszkańców Wileńszczyzny rozumie język polski, ekspedientki w sklepach czy kelnerzy w restauracjach nie chcą się nim posługiwać, przechodząc na rosyjski lub… litewski. Zrywanie tablic z polskimi napisami z zabytkowych kamienic czy świątyń to, niestety, norma. Dewastacja pereł architektury wileńskiej zdumiewa o tyle, iż jest to działanie na szkodę stolicy własnego państwa. Jakież było moje zdziwienie, gdy przy wejściu do Ostrej Bramy ujrzałam całkowicie nowe schody, podczas gdy przed rokiem w ich miejsce wiodły do obrazu Matki Świętej te oryginalne, stare, odkształcone przez stopy i kolana przybywających tu przez wieki pielgrzymów. Tubylcy twierdzą, iż powodem owej „renowacji” była chęć dania prztyczka w nos Polakom, którzy stanowią blisko 90% odwiedzających owe miejsce kultu. Muszę jednak przyznać, iż po części rozumiem logikę, którą kierują się władze litewskie w swoich działaniach zmierzających do wyrugowania polskości z Wileńszczyzny. Jak każdy stosunkowo młody naród, Litwini żywią obawę wobec silniejszych sąsiadów o dłuższej i bogatszej tradycji kulturowej – stąd przerabianie Mickiewicza na Mickieviciusa, Michała Kazimierza Paca (fundatora przepięknego kościoła pod wezwaniem św. Piotra i Pawła) na Pacasa, niszczenie sławnej celi Konrada i przekształcania jej na hotel, który, notabene, niedawno zbankrutował. Strona litewska realizuje po prostu nowe wcielenie kulturkmapf jako swoiście pojmowany interes narodowy.

I choć ochrona zabytków Wilna nie jest sprawą prezydenta Polski, to ograniczanie prawa do nauki w języku ojczystym naszych rodaków już tak. Polska racja stanu stawia w pewnym momencie granicę przymykania oczu na politykę sąsiada. Silna mniejszość polska na Litwie jest bowiem w naszym interesie, abstrahując już od zupełnie ludzkich odruchów pomocy rodakom na obczyźnie. Możliwe, iż za kilkanaście lat Unia Europejska rozpadnie się, a z nią wszelkie (wypaczone zresztą) ideały wspólnych wartości i celów, jednolitej polityki Europy wobec reszty świata. Nie powinniśmy zatem tracić okazji na umacnianie swojej pozycji w tej części kontynentu. Nie możemy także pozwalać na to, by działanie na niekorzyść naszej mniejszości pozostawało bez żadnej reakcji. Problem w tym, iż Polacy (jak zauważył już wiek temu Dmowski) lubują się w swojej wspaniałomyślności w relacjach z innymi narodami, nazywając własną indolencję i gnuśność „tolerancją”. Znamienne stają się w tym momencie słowa premiera Tuska, który w wywiadzie dla Newsweeka z dn. 27.06.2011 wyjawia swój pomysł na poprawę stosunków z Litwą. Ogólnie plan polega na przekonywaniu rządu sąsiadów do zmiany postawy przez powiększanie praw i przywilejów dla mniejszości litewskiej w Polsce. Prosto wykładając gładkie słowa głowy rządu: oni obijają naszych za posługiwanie się polszczyzną w miejscach publicznych, to my okażemy im miłosierdzie i wybudujemy szkołę – a nuż zrozumieją swoje niestosowne zachowanie. Jak inaczej mogłaby zareagować polska strona? Nie brać oczywiście odwetu na mniejszości litewskiej, ale „poskarżyć się” wyczulonej na punkcie wspierania wielokulturowości Unii Europejskiej. Ponadto gospodarczo Litwa jest dla Polskim mniej istotnym partnerem niż Polska dla Litwy (dane na 2011 rok, odpowiednio: stanowimy dla naszych sąsiadów 3. rynek w handlu międzynarodowym, a Litwa dla nas – 24)¹, teoretycznie mamy więc kartę przetargową w negocjacjach. Postawa dobrotliwego wujka z pobłażaniem patrzącego w kierunku brojących siostrzeńców raczej nie dodaje nam prestiżu, ujmuje natomiast z i tak nadwątlonej (polityką zagraniczną PO) siły. Cztery wieki temu za taką politykę szlachta wygnałaby króla Rzeczpospolitej na karabelach. Ile w Polakach zostało z Sarmatów, przekonamy się już w październiku.

Od lewej: Michał Mackiewicz, Jarosław Narkiewicz, spotkanie w Domu Kultury Polskiej w Wilnie

Sojusz strategiczny stowarzyszeń: KoLiber oraz Memoriae Fidelis

Przed Ostrą Bramą

Pikieta przy drodze wiodącej do Międzynarodowego Centrum Dialogu w Krasnogrudzie

Natalia Szpurko

[jeden z listów do autorki powyższego artykułu]

Pani Natalio,
To bardzo dobrze ,że w Gońcu Wolności ukazała się Pani relacja. Spotyka się Pani tutaj z różnorodnymi opiniami, jak to w Polsce.Byłem na LT prawie 6 lat,miałem wgląd w polsko -litewskie relacje tam na miejscu, w bardzo szerokim zakresie i to przede wszystkim na poziomie zwykłych ludzi. Nie od razu zaangażowałem się w działania wspierające Polaków na LT, nie lubię polityki. Ale w końcu nie dało się tak po prostu pogodzić z tym co się tam dzieje.Znam wiele bezpośrednich relacji z grabieży ziemi polskich właścicieli, wiem jakie wymogi stawiane są Polakom przy zatrudnianiu się w litewskich firmach,znam od podszewki totalną obłudę większości elit politycznych LT, ich sowiecką mentalność, rozbestwienie i bezkarność.Nasycona nieniawiścią,antypolska indoktrynacja doprowadziła do bajkowego, całkowicie oderwanego od rzeczywistości postrzeganie wspólnej kultury i historii.Znam stopień nasycenia antypolonizmem młodego , wydawaloby się światłego, obytego w świecie pokolenia Litwinów.
Przy tym wszystkim dziwiła mnie też obca Koroniarzom pokorność,naiwność, cichość i nadmierna ostrożność nadwileńskich Polaków nastawiona tylko na "przetrwanie".Wielu z nich się zaprzedało, wyparło swoich narodowych i kulturowych korzeni znajdując dla siebie wszelakie wytłumaczenia-furtki dla sumienia i dla zachowania resztek poczucia własnej godności.Wiadomo ,że tacy nuworysze są zawsze najgorsi.
Całe szczęście ,że sytuacja się odmienia, Polacy na LT już są zupełnie inni niż kilka lat temu. Zaczęli się domagać, a nie pokornie prosić.Stali się suwerenni i są w stanie prowadzić własną politykę ,niezależną od często hamujących ich działania "doradców " z RP.Tych kilka lat na LT i dalszy , intensywny kontakt z Wilniukami, to dla mnie jeden z najciekawszych okresów w moim życia. Ta walka po prostu ma sens,jest ze wszech miar słuszna, pokojowa i nasycona humanizmem. Jest o co walczyć i tu nie ma wątpliwości co jest czarne a co białe.Uważam ,że wszystkie "problemy" które przeżywaja Polacy w Macierzy są błachostką w porównaniu z polską codziennościa na LT.Jednego cały czas brakuje naszym kochanym Wilniukom, Kowieńczykom, Laudzianom, są zbyt cisi i skromni, tacy jak na dzisiejsze czasy zbyt dobrze wychowani, co jest niewątpliwą ich zaletą ,ale i na tym od 20 lat tracą.
Może napiszę kiedyś na ten temat książkę, na razie uważam ,że nic nie zastąpi konkretnych działań tzn.,organizowania protestów,pisania petycji, zbiórek podpisów i innych akcji uświadamiajacych szeroko pojętej opinii publicznej w Polsce,wśród światowej Polonii i w Europie o skali antypolskich i antycywilizacyjnych nieprawości na LT.
Moim zdaniem na LT rozgrywa się też walka o realne przestrzeganie standardów i norm cywilizacyjnych we wspólnym europejskim domu i o zwykłą, ludzką, humanitarną godność.
Lietuva stała się bardzo widocznym papierkiem lakmusowym, testem dla wszystkich instytucji europejskich związanych z prawami człowieka i rdzennymi mniejszościami narodowymi.Jestem przekonany,że mamy na LT do czynienia z walką o jakość życia w UE i o wpływy cywilizacji zachodniej w Pribaltice.
Uważam ,że żaden przyzwoity człowiek nie powinien tylko przyglądać się temu, co się dzieje w centrum Europy, tuż za Suwałkami.Mamy do czynienia z walką o podstawowe wartości naszej cywilizacji, a przecież wystarczy tylko wyegzekwować od opornych nowowlitwinów, to wszystko do czego się sami zobowiązali..
To wielka rola dla mediów, moim zdaniem o polskich szkołach na LT będzie bardzo głośno, wyrosło tam już inne,bardziej odważne i świadome swoich praw pokolenie polskich działaczy, kolejni dorastają.Nasi Rodacy znad Wilii zrobią co mogą , reszta w rękach mediów i ,poprzez polskich wyborców,w rękach polskich i europejskich polityków.Ta sprawa wymaga znacznie większej uwagi niż dotąd, dużej determinacji. Moim zdaniem dotychczasowe działania polskich władz nie wykroczyły poza ich strefę komfortu i nie są działaniami przystającymi do realności sytuacji polskiej ludności na LT.
Myśle ,że będzie Pani obecna 31-go sierpnia o 16.30 przed ambasadą RL.
A może wybierzemy się do Wilna 2-go września, by przeprowadzić relację bezpośrednio, u żródła ?
http://kurierwilenski.lt/2011/08/26/wiec-w-obronie-szkolnictwa-polskiego-i-innych-mniejszosci-narodowych-na-litwie/

Serdecznie pozdrawiam

Zatem do zobaczenia..

………………………………

otrzymane mailem

POPRZEDNI ARTYKUŁ„Arcana” po raz setny!

NASTĘPNY ARTYKUŁPowiedzcie babci, że postąpiłam jak trzeba

Jacek

Zagladam tu i ówdzie. Czesciej oczywiscie ówdzie. Czasem cos dostane, ciekawsze rzeczy tu dam. ''Jeszcze Polska nie zginela / Isten, áldd meg a magyart'' Na zdjeciu jest Janek, z którym 15 sierpnia bylismy pod Krzyzem.

1481 publikacje

0 komentarze