Islamabad daleko, a poza tym – co nas obchodzą jakieś tam konflikty, skoro pakistańskie rakiety atomowe mogą pokonać tylko 700 km?
1.
Bóg wojny, Napoleon. Zwany przez wielu, w tym autora, Wielkim.
Podstawą sukcesów francuskiej armii była artyleria (wszak Bem tam właśnie pobierał swoje pierwsze nauki – w korpusie MacDonaldsa, Legia Honorowa za obronę Gdańska w 1813 roku).
Dlaczego więc armia francuska, dysponująca pod Waterloo lepiej wyszkoloną i liczniejszą artylerią doznała klęski?
Przecież wszelkie dostępne znaki na ziemi wskazywały na kolejny triumf Cesarza.
Jednak na niebie…
2.
Zanim doszło do tej bitwy (18 czerwca 1815 roku) nastąpiła największa erupcja wulkaniczna historycznych czasów.
W dniach 5-15 kwietnia 1815 roku wybuchł wulkan Tambora położony jeszcze dalej na południe, niż Pakistan (wyspa Sumbawa w dzisiejszej Indonezji).
Jego wybuch był najsilniejszą erupcję wulkaniczną w czasach historycznych, znacznie silniejszą od Krakatau i Santorini, która zniszczyła cywilizację minojską.
10 kwietnia 1815 roku Gunung Tambora na wyspie Sumbawa w dzisiejszej Indonezji (wówczas Indie Holenderskie); na wysokość 44 km wyrzucił z siebie z ogromnym rykiem ok. stu kilometrów sześciennych lawy i skał (dla porównania, z Krakatau na 27 km w górę wyleciało ok. 46 km sześciennych, a z Santorini ok. 60 km3). W ciągu paru godzin, zabitych spadającymi kamieniami, zalanych lawą czy upieczonych obłokiem piroklastycznym, zginęło 117 tysięcy ludzi. W ciągu paru następnych miesięcy na całych Małych Wyspach Sundajskich z głodu zginęły kolejne setki tysięcy ludzi.
„mróz zniszczył większość plonów, a w czerwcu dwie wielkie burze śnieżne we wschodniej Kanadzie i w Nowej Anglii doprowadziły do wielu ofiar śmiertelnych wśród ludzi. Na początku czerwca w mieście Quebec leżało prawie 30 cm śniegu, co dodatkowo w konsekwencji doprowadziło do wymrożenia ziemi i zniszczenia tych upraw roślinnych, których plony zbiera się latem. Rezultatem klęski nieurodzaju były lokalne klęski głodu i masowe zgony na skutek chorób wśród ludzi, których układ odpornościowy był osłabiony niedostatkiem pożywienia.
w majuW lipcu i sierpniu, zamarznięte jeziora i rzeki obserwowano aż do Pensylwanii. Szybkie, dramatyczne wahania temperatury były powszechne, czasami temperatura spadała z letniej, upalnej temperatury 35 °C do blisko zera w ciągu kilku godzin. Nawet jeśli farmerzy na południe od Nowej Anglii zdołali zebrać jakieś plony, ceny kukurydzy i innych ziaren gwałtownie wzrosły. Cena owsa, na przykład, wzrosła z 12 centów za buszel (w poprzednim roku) do 92 centów za buszel, a więc blisko osiem razy – a owies był niezbędnym artykułem dla gospodarki, w której konie stanowiły podstawowy środek transportu”. (za Wiki)
W Wielkiej Brytanii i Francji wybuchały zamieszki, nasilała się przestępczość, magazyny ze zbożem były plądrowane. Przemoc była szczególnie duża w Szwajcarii, gdzie klęska głodu zmusiła rząd do ogłoszenia klęski narodowej. Niespotykane gwałtowne burze, ogromne ulewy z wylewami wszystkich największych rzek w Europie (wliczając Ren) są przypisywane temu wydarzeniu, również przymrozki w sierpniu 1816 roku.
Skutki erupcji wulkanu Tambora dotarły również na Węgry, które doświadczyły brązowego śniegu. Włochy doświadczyły podobnego zjawiska, z czerwonym śniegiem padającym w ciągu roku. Uważa się, że przyczyną tego były popioły wulkaniczne w ziemskiej atmosferze.
W Chinach niezwykle niskie temperatury i opady w lecie zniszczyły uprawy ryżu w prowincji Junnan na południowym zachodzie, w rezultacie doprowadzając do rozleglej klęski głodu. Letnie opady śniegu były raportowane w różnych miejscach na południu kraju w prowincjach Jiangxi i Anhui. Na Tajwanie, który leży w strefie klimatu tropikalnego, śnieg był obserwowany w Xinzhu i Miaoli, podczas gdy szron w Zhanghua.
(ibid.)
5.
Ba, wybuch wulkanu odznaczył swoje piętno w kulturze człowieka.
Uważa się dziś, że „nadmiar” żółci w obrazach niektórych ówczesnych malarzy (np. Wiliama Turnera) był spowodowany obecnością pyłów wulkanicznych w atmosferze, co dawało światu ten specyficzny „zafarb”.
Frankenstein powstał, bo intensywne deszcze nie pozwalały na zwiedzanie Szwajcarii, więc jakoś trzeba było pokonać nudę.
6.
Tambora często jest przywoływana przez zwolenników teorii zimy nuklearnej.
Tymczasem już w latach 1950-tych doradca prezydenta Eisenhowera Hugh Everett(jak widać, nie zajmował się jedynie wielością światów) opisał hipotetyczne efekty opadu radioaktywnego w przypadku konfliktu nuklearnego.
Czy „Ostatni brzeg” Nevila Shute’a to efekt kontrolowanego przecieku?
Czas powstania książki zazębia się przecież z pracami Everetta!
7.
Nagle z nieba zaczęły spadać białe płatki. Dzieci pomyślały, że to śnieg, o którym czytały w książkach, choć dziwiły się, bo na atolu Rongelap śnieg nigdy nie padał. Chwytały płatki w dłonie. Po kilku godzinach zaczęły odczuwać swędzenie, potem zaczęły im łzawić oczy, miały mdłości i wymioty. Płatki śniegu zamieniły się w maź, której nie sposób było usunąć ze skóry. Śnieg okazał się radioaktywnym pyłem powstałym podczas wybuchu jądrowego zwanego eksperymentem Bravo (1 marca 1954 r.). Bomba wybuchła na odległym o 161 km atolu Bikini. Miała siłę 15 tysięcy megaton, czyli była tysiąckrotnie silniejsza niż ta, którą zrzucono na Hiroszimę. Po wybuchu powstał krater o średnicy 1,5 km i głębokości 70 m. Mieszkańcy Rongelap otrzymali dawkę napromieniowania ponad dwa tysiące razy przekraczającą roczną normę. Część napromieniowanych mieszkańców Rongelap stanowili przesiedleńcy z Bikini. Amerykanie zrzucili na wyspy Pacyfiku 67 bomb, w tym kilka wodorowych o ogromnej sile.
(http://www.wprost.pl/ar/52075/Smierc-w-Bikini/)
8.
Legionista nie straszy.
Legionista nie mówi jednak całej prawdy.
Zima nuklearna ma bowiem to do siebie, że po jakimś czasie na sankach będą jeździć już tylko karaluchy.
10.06 2012