Czy WISŁA i ODRA nie będą „ŁĄCZYĆ EUROPY”?

…. aby królowa rzek naszych, Wisła i jej dopływy stały się w niedalekiej przyszłości błogosławieństwem dla ciemiężonego przez tak długie lata narodu naszego (R.Ingarden, 1918 r.)

Od kliku lat organizacje i stowarzyszenia pozarządowe oraz środowiska naukowe organizują konferencje na temat dróg wodnych w Europie Środkowo-Wschodniej. Konferencje te o charakterze społeczno-gospodarczym od kilku lat z mojej inicjatywy odbywały się w Krakowie Łagiewnikach oraz w marcu 2016 roku w Sejmie. Nasze rzeki Wisła i Odra są pomijane w planach europejskich dróg wodnych. Nasze obecne władze dają nadzieję, że polskie rzeki będą przynosiły korzyści polskiej gospodarce. Dlatego też miała miejsce konferencja w sejmie na temat „Drogi wodne Europy Środkowo-Wschodniej”.

W konferencji tej uczestniczyli inżynierowie stowarzyszeń należących do Naczelnej Organizacji Technicznej, profesorowie z Bydgoszczy, Jasła, Krakowa, Lwowa i Szczecina. Byli również przedstawiciele ministerstw i samorządów związanych z drogami wodnymi, posłowie oraz kapitanowie żeglugi śródlądowej.

W czasie konferencji omawiane były zagadnienia związane z aktualnym stanem polskich rzek i aktualnym stanem żeglugi śródlądowej w Polsce. Mówiono o katastrofalnym stanie Wisły i konieczności jej pilnej rewitalizacji oraz określono warunki funkcjonowania żeglugi śródlądowej w Polsce. Jak zaznaczył jeden z prelegentów, dla włączenia polskich dróg wodnych w międzynarodowy system transportowy niezbędne jest podpisanie przez Polskę porozumienia AGN (Europejskie Porozumienie o Głównych Drogach Wodnych Międzynarodowego Znaczenia). Zaistniała szansa na odbudowę naszej stoczni w Szczecinie i budowę polskich statków morsko-rzecznych i rzecznych. Budową i odbudową całej infrastruktury wodnej, jak podkreślali inżynierowie stowarzyszeń Naczelnej Organizacji Technicznej, powinni się zająć polscy inżynierowie i polskie przedsiębiorstwa.

Odbudowa naszej żeglugi śródlądowej i morskiej musi być powiązana z potrzebami naszej gospodarki w tym z wodnym transportem węgla.

Dodatkowo scharakteryzowano aktualny projekt korytarza transportowego BALTIC- ADRIATIC. W ramach programu europejskiego „ ŁĄCZĄC EUROPĘ” realizowane są obecnie projekty korytarzy transportowych:  Scandinavian-Mediterranean Corridor, North Sea-Baltic Corridor, Baltic-Adriatic Corridor, Orient/East-Med Corridor, Rhine-Alpine Corridor, Atlantic Corridor, Rhine-Danube Corridor, Mediterranean Corridor.

Informacje na temat tych korytarzy znajdują się na stronie:

http://ec.europa.eu/transport/themes/infrastructure/ten-t-guidelines/corridors/corridor-studies_en.htm

W projektowanym  korytarzu BALTIC-ADRIATIC (BAC) są między innymi przewidziane środki finansowe na koleje, lotnictwo, autostrady, porty morskie, morsko-rzeczne i rzeczne. W programie BAC nie uwzględniono portów morsko-rzecznych w Gdańsku i Gdyni. Nie ma również portów rzecznych na Wiśle ani na Odrze.  Są jedynie porty morsko-rzeczne w Świnoujściu i Szczecinie.  Rzeka Wisła została pominięta w planach Komisji Europejskiej jako rzeka „ŁĄCZĄCA EUROPĘ”.  W aktualnych planach KE nie jest uwzględniona także ODRA. Uczestnikiem realizowanego projektu BAC ze strony Polski jest (byłe) Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (2014 r.) W projekcie przewidziano na poszczególne państwa następujące środki finansowe (w mld euro): Polska-18.7, Czechy-3.7, Słowacja-5.2, Austria-16.0, Włochy-10.9, Słowenia-5.3. Na cały projekt przeznaczono 59.7 mld Euro. Wielkości podane są w zaokrągleniu. W realizowanym projekcie najwięcej środków finansowych w Polsce przeznaczonych jest na drogi kolejowe (ponad 6.5 mld euro) oraz na autostrady (ponad 8.5 mld euro). W planach przewidziane jest również finansowanie polskich połączeń lotniczych, portów morskich w Gdańsku i Gdyni oraz portów dla żeglugi morskiej i śródlądowej w Szczecinie i Świnoujściu.

Korytarz BALTIC-ADRIATIC łączy dwie wody, dwie wielkie wody a nie ma w nim wielkich rzek WISŁY i ODRY. Czy to właściwa nazwa korytarza biegnącego przez Polskę?

Na pytanie do n/władz w ramach interpelacji poselskiej (informacja z konferencji) :

„Czy obecny rząd włączy odbudowę polskich dróg wodnych do aktualne­go planu gospodarczego Unii Europejskiej?”

Przedstawiciel n/Rządu poinformował, że

„..Wisła i Odra nie zostały uwzględnione jako część Europejskiego korytarza transportowego Morze Bałtyckie-Morze Adriatyckie. …w chwili obecnej, w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej (MGMiŻŚ) trwają prace nad opracowaniem Programu rozwoju śródlądowych dróg wodnych w Polsce,..”

Problemy poruszane na konferencji w Sejmie są kontynuacją omawianych problemów w Krakowie-Łagiewnikach w roku 2013. Niektóre z prezentowanych tam prac opublikowaliśmy w „ Studia Regionalne Polski Południowej” – tom 11 i dostępne są również w wersji elektronicznej na stronie:

http://www.progress-dzierdziowka.pl/publikacje/publikacja-tom-11/

Na zakończenie należy zwrócić uwagę, że śródlądowy transport wodny charakteryzuje się: małym zużyciem energii, niską emisją substancji zanieczyszczających powietrze i wodę, małą ilością wypadków, jest bardziej wydajny pod względem przewiezionego ładunku niż transport samochodowy. Transport wodny może być również dobrą alternatywą dla innych środków transportu w miastach jak widać na filmie załączonym na filmie:

https://

Henryk Połcik