2 września 1968 ( i trochę potem)

Dzisiaj, 45 lat później, zastanawiam się, co jeszcze pamiętam z tamtych dni. Obraz I

Boisko szkolne. Stoimy grzecznie ustawieni na kształt litery U. Przed nami, na schodach prowadzących do budynku szkolnego, (prawie) całe grono pedagogiczne. I, co  w takim dniu, najważniejsze, radio podłączone do kolumny głośnikowej. Bo o godzinie 9 minister oświaty obwieszcza szkolnemu światu…

 

Obraz II

Klasa.

Nad czarną tablicą (z dostawianymi schodkami, tak, by nawet najmniejsi mogli pisać) po obu stronach orła (bez korony) wisi tow. Gomułka i tow. Cyrankiewicz.

Po latach za cholerę nie mogę sobie przypomnieć, który po lewej, a który po prawej stronie ptaka.

Ale na pewno Cyrankiewicz miał ślad po ciśniętej przez kogoś z nas gąbce.

Obraz III

Jeszcze wakacje, i sprzedawany praktycznie „spod lady” tygodnik śląski PANORAMA.

A w nim fotoreportaż z Czechosłowacji.

Na ulicach polskie czołgi, do których podchodzą uśmiechnięci ludzie.

Często z kwiatami.

Ot, taka sympatyczna wycieczka naszych żołnierzy.

Obraz IV

Maszt gliwickiej radiostacji.

Pamiętam, że gdy potem pokazywałem go znajomym z innych regionów kraju nie chcieli mi wierzyć, że to konstrukcja drewniana (110 m wysokości).

A ja, rok w rok, w rocznicę Września, maszerowałem razem z całą klasą, by obejrzeć świadka historii.

I dotknąć.

Dosłownie.

Obraz V

Zaraz na początku września, pewnie jako odpowiedź na Marzec, wprowadzono „świecką modlitwę”.

Przez pierwszy miesiąc to od niej zaczynała się każda lekcja – potem już tylko raz dziennie, o 8.

Zaprzestano jej „odmawiania” chyba dopiero późną wiosną roku następnego.

Oto jej tekst:

Ojczyzno nasza, Polsko Ludowa, tyś owocem walki i pracy pokoleń najlepszych twych córek i synów.

Przyrzekamy Ci:

Stać wiernie na straży zdobyczy ustroju socjalistycznego.

W szacunku dla rodziców naszych i wychowawców pragniemy budować twą wielkość i siłę.

 

Jacek, pewnie poruszony nastrojem chwili, nie wytrzymał i po zakończeniu „obrządku” powiedział głośno:

AMEN.

Poza śmiechem reszty klasy nic się nie stało.

 

Obraz VI

Mleko.

Władza ludowa uznała, że uczeń, aby być zdrowy i dobrze przyswajać wiedzę (np. łzawą opowieść o Feliksie Dzierżyńskim), powinien codziennie na dużej przerwie wypić szklankę mleka.

Ba, nie każdy mógł być tym szczęśliwcem, który to mleko przyniesie.

Mnie kilka razy się udało.

W praktyce bowiem oznaczało to wyrwanie się z więcej niż połowy lekcji.

Obraz VII

Towarzysz Wiesław został odsunięty od władzy.

Telewizja pokazywała zniszczone sklepy w Trójmieście,

W końcu gruchnęła wiadomość, że pierwszym został Edward Gierek.

Obaj z kumplem, przerażeni, co może nas spotkać, prędziutko poszliśmy do kościoła prosić Boga, by Gierek przypadkiem nie zlikwidował w Polsce socjalizmu….:)

Obraz VIII

Włosy.

Miały być równo przycięte, tzn. z tyłu na „półokrągło”.

Najlepiej tej długości, jaka jest u rekruta po dwóch tygodniach służby.

Jak ktoś miał za długie (tzn. opadały mu lekko na uszy), to mógł być wyzwany od „bikiniarzy”.

Nie mieliśmy za cholerę pojęcia, o co chodziło, a więc siłą rzeczy uważaliśmy, że „bikiniarz” to musi być coś strasznego.

Ale noszenie dłuższych włosów mogło być niebezpieczne. Delikwenta mógł zauważyć milicjant i zaprowadzić do fryzjera.

A ten strzygł wtedy do gołej skóry…

Obraz IX

Po powrocie spod Radiostacji nie rozeszliśmy się od razu do domów.

Nasza pani miała krótki wykład o II wojnie światowej.

O 6 milionach ofiar, jakie ponieśli Polacy.

O zrujnowanym kraju.

O obozach.

A wszystkiemu winien był Hitler i amerykańscy bankowcy, którzy finansowali jego zbrojenia.

Wracaliśmy do domu dość długo, każdy zatopiony we własnych myślach.

Nagle stanąłem.

– Słuchajcie, przecież ten Hitler nie był wcale taki zły! – krzyknąłem – dzięki niemu mamy przecież w Polsce socjalizm!

Na drugi dzień kolega powtórzył to głośno na lekcji.

Skończyło się uwagą w dzienniczku i wezwaniem rodziców.

Zastanawiam się, jakie będą za lat 40 wspomnienia dzisiejszych uczniów…

 

 

1-2 09.2013