Zapomnieli o postulatach sierpniowych, gdy dorwali się do dużego koryta i małych korytek!

Ponad połowa z 21 postulatów sierpniowych nie została zrealizowana do dzisiejszego dnia! Kto o tym nie wie, niech przeczyta ten tekst.

W 2003 roku lista 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, ogłoszonych w Gdańsku  dnia 17 sierpnia 1980r,    wpisana została na listę najbardziej wartościowych dokumentów świata:  UNESCO-Pamięć Świata .
Obecnie najgłośniej świętują rocznice sierpnia 1980 roku często ci karierowicze i dygnitarze, którzy dorobek pierwszej „Solidarności” zmarnowali !
Stan wojenny, ogłoszony 13 grudnia  1981roku posłużył komunistom do rozbicia opozycji na tzw. „konstruktywną” , czyli dążącą tylko do dorwania się do koryta władzy za cenę uwłaszczenia starej nomenklatury, oraz „skrajną”, czyli „nierealistycznie” żądającą ukarania nadużyć władzy i zakazu piastowania jakichkolwiek eksponowanych stanowisk przez dawnych aparatczyków PZPR i pozbawienia przywilejów dla funkcjonariuszy UB,SB, WSI oraz sędziów i prokuratorów, którzy skazywali opozycjonistów na kary więzienia, a skrytobójców mordujących polskich patriotów chronili przed odpowiedzialnością.
Z tak „wyselekcjonowanej opozycji” wybrano w 1989 roku partnerów do pijackiej imprezy w Magdalence, gdzie ustalono przyszły podział wpływów.

Potem odbył się medialny spektakl pt.: „Obrady okrągłego stołu”

4 czerwca 1989roku wybrano tzw. Sejm kontraktowy, który dla pokazania światu, że tak naprawdę, to niewiele się zmieni, wybrał dyktatora staniu wojennego generalissimusa Wojciecha Jaruzelskiego na Prezydenta odnowionego PRL-u.
Nastąpiło pospieszne palenie akt SB i niszczenie dokumentów świadczących o dwulicowości wielu przedstawicieli nowych elit, a dawny członek PZPR Leszek Balcerowicz stał się najważniejszym reformatorem polskich finansów.
Zaczęło się uwłaszczanie nomenklatury. Niektórzy dawni oficerowie ZOMO otrzymali licencje detektywistyczne i stawali się gwiazdami telewizji, a negatywnie zweryfikowani funkcjonariusze SB otrzymali możliwość zakładania firm ochroniarskich, aby mieli dwa źródła dochodu- wysokie emerytury mundurowe i jeszcze wyższe dochody z… działalności gospodarczej w ochroniarstwie.
Działacze partyjni i dawni dyplomaci stali się przedsiębiorcami, ekspertami, wykładowcami, mecenasami sztuki itd., itp.
Sędziowie i prokuratorzy, którzy byli odpowiedzialni za skazywanie opozycjonistów  w stanie wojennym mogli spokojnie nadal „ścigać przestępców” i ogłaszać wyroki, bo nie przeprowadzono w Polsce prawdziwej lustracji .
PZPR sprytnie zwinęła sztandar, a jej działaczy porozsyłano po wszystkich największych „nowych” partiach politycznych.
Komu się to wszystko  nie spodobało, został nazwany oszołomem, albo … skrajną ekstremą.
Przyszła też kolej na marnotrawienie majątku narodowego.
Oddano za bezcen w obce ręce najlepsze polskie banki i przedsiębiorstwa, a symbole pierwszej „Solidarności” po prostu powoli unicestwiano.
Taki los spotkał Stocznię w Gdańsku, Zakłady Ursus, oraz większą część przemysłu włókienniczego w Łodzi i w Bielsku-Białej.
Różne koleje losu przeżywała Polska od 1989 do 2012 roku, ale władza kręci się wciąż wokół tych samych elit…. okrągłostołowych mimo, że nazwy partii ulegały zmianie.
Gdy rząd Premiera Jana Olszewskiego chciał wprowadzić lustrację w Polsce, to na… „nocnej zmianie” nastąpił kontratak, w którym czołowe role odgrywali Lech Wałęsa, Waldemar Pawlak oraz  Donald Tusk i… rozpoczął  się rozkwit kariery Tuska.
Nie będę opisywał wszystkich rządów po obaleniu Jana Olszewskiego, lecz skupię się na postulatach tamtego sierpnia 1980 roku.
Ile z nich czeka nadal na realizację?

1.    Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych związków zawodowych, wynikająca z ratyfikowanej przez PRL Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej wolności związkowych.
Postulat ten w pełni zrealizowano !
2.    Zagwarantowanie prawa do strajku oraz bezpieczeństwa strajkującym i osobom wspomagającym.
Tutaj mam poważne wątpliwości, czy można obecnie uznać ten postulat jako zrealizowany, gdyż obowiązujące prawo tak bardzo utrudnia ogłoszenie strajku, że w prywatnych zakładach pracy prawo do strajku jest tylko teoretyczne! Wystarczy spojrzeć na statystyki po 1989 roku, aby sprawdzić, że w ciągu ostatnich 23lat w prywatnych firmach w Polsce było mniej strajków, aniżeli w ciągu jednego roku zdarza się we Włoszech, Francji, Niemczech, Grecji czy Hiszpanii.  Zdarzało się w niektórych zakładach w Polsce po 1989 roku , że uczestnicy strajków byli potem zwalniani z pracy pod różnymi pretekstami.
3.    Przestrzegać zagwarantowaną w Konstytucji PRL wolność słowa, druku, publikacji, a tym samym nie represjonować niezależnych wydawnictw oraz udostępnić środki masowego przekazu dla przedstawicieli wszystkich wyznań.
Ten punkt można uznać za zrealizowany, choć telewizja publiczna nie wszystkich traktuje równo.
4.    a) przywrócić do poprzednich praw: – ludzi zwolnionych z pracy po strajkach w 1970 i 1976 r., – studentów wydalonych z uczelni za przekonania, b) zwolnić wszystkich więźniów politycznych …
Wydawać by się mogło, że ten punkt został zrealizowany, ale….powstały nowe formy represji. Dzisiaj opozycjonistów nie zamyka się wprawdzie do więzień, ale bywa, że wyrzuca się z pracy. Doświadczyło tego wielu pracowników, krytykujących odważnie swoich przełożonych, a nawet związkowcy, którzy organizowali protesty w zakładach pracy o podwyżki płac lub poprawę warunków BHP!
5.    Podać w środkach masowego przekazu informację o utworzeniu Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego oraz publikować jego żądania.
Zrealizowano!
6. Podjąć realne działania mające na celu wyprowadzenie kraju z sytuacji kryzysowej poprzez:
a) podawanie do publicznej wiadomości pełnej informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej,
b) umożliwienie wszystkim środowiskom i warstwom społecznym uczestniczenie w dyskusji nad programem reform.
Ten postulat nadal jest aktualny i jakoś dziwnie pasuje do obecnej sytuacji gospodarczej Polski!
7.    Wypłacić wszystkim pracownikom biorącym udział w strajku wynagrodzenie za okres strajku jak za urlop wypoczynkowy z funduszu CRZZ.
Zrealizowano.
8.    Podnieść wynagrodzenie zasadnicze każdego pracownika o 2000 zł na miesiąc jako rekompensatę dotychczasowego wzrostu cen.
Wtedy to były inne realia przy galopującej inflacji, jednak idea tego postulatu, aby wzrosty cen były rekompensowane wzrostami płac pozostaje nadal aktualna w dobie galopujących obecnie cen!
9.    Zagwarantować automatyczny wzrost płac równolegle do wzrostu cen i spadku wartości pieniądza.
Postulat niezrealizowany do dnia dzisiejszego!!!
10.    Realizować pełne zaopatrzenie rynku wewnętrznego w artykuły żywnościowe, a eksportować tylko i wyłącznie nadwyżki.
Zrealizowano.
11.    Wprowadzić na mięso i przetwory kartki – bony żywnościowe (do czasu opanowania sytuacji na rynku).
Postulat świadczący o skrajnym kryzysie zaopatrzenia zrealizowano.
12.    Znieść ceny komercyjne i sprzedaż za dewizy w tzw. eksporcie wewnętrznym.
Zrealizowano.
13.    Wprowadzić zasady doboru kadry kierowniczej na zasadach kwalifikacji, a nie przynależności partyjnej, oraz znieść przywileje MO, SB i aparatu partyjnego poprzez: zrównanie zasiłków rodzinnych, zlikwidowanie specjalnej sprzedaży itp.

Tego postulatu do dnia dzisiejszego nie zrealizowano, gdyż dawni funkcjonariusze MO i SB nadal otrzymują wysokie emerytury, a dobór kadr na stanowiska rządowe i samorządowe odbywa się współcześnie głównie na zasadach przynależności partyjnej, z tą tylko różnicą, że partiami rządzącymi są P.O. i PSL !
14.    Obniżyć wiek emerytalny dla kobiet do 50 lat, a dla mężczyzn do lat 55 lub [zaliczyć] przepracowanie w PRL 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn bez względu na wiek.
Tutaj mamy do czynienia  wręcz z kpiną z postulatu, bo wieku emerytalnego nie tylko nie obniżono, ale jeszcze podwyższono do 67 roku życia za sprawą koalicji P.O.-PSL przy aktywnym wsparciu Ruchu Palikota!
15.    Zrównać renty i emerytury starego portfela do poziomu aktualnie wypłacanych.
Tego postulatu również nie zrealizowano, bo prokuratorzy, sędziowie i ludzie aparatu władzy PRL mają o wiele wyższe emerytury niż prześladowani przez nich pracownicy, którzy obecnie przechodzą na renty lub emerytury.
16.    Poprawić warunki pracy służby zdrowia, co zapewni pełną opiekę medyczną osobom pracującym.
Zapaść jaką obecnie przeżywa służba zdrowia świadczy o braku realizacji tego postulatu!
17.   Zapewnić odpowiednią ilość miejsc w żłobkach i przedszkolach dla dzieci kobiet pracujących.
Nadal brakuje miejsc w żłobkach i przedszkolach, co świadczy o braku realizacji tego postulatu!

18. Wprowadzić urlop macierzyński płatny przez okres trzech lat na wychowanie dziecka.
Tego postulatu nie zrealizowano!
19.Skrócić czas oczekiwania na mieszkanie.

Postulat niezrealizowany!
20.Podnieść diety z 40 zł do 100 zł i dodatek za rozłąkę.
Nie zrealizowano!
21. Wprowadzić wszystkie soboty wolne od pracy. Pracownikom w ruchu ciągłym i systemie 4-brygadowym – brak wolnych sobót zrekompensować zwiększonym wymiarem urlopu wypoczynkowego lub innymi płatnymi dniami wolnymi od pracy.
Postulat teoretycznie zrealizowano, ale w praktyce w wielu prywatnych zakładach pracy wolne soboty zależą od kondycji firmy, bo gdy są zamówienia i zakład dobrze prosperuje, to pracuje się czasem nawet w niedziele.
Reasumując warto zauważyć, że aż 11 z 21 postulatów sierpniowych nadal czeka na realizację, (czyli ponad połowa!),  a obecne elity władzy udają, że już wszystko zostało zrealizowane i jesteśmy teraz zieloną wyspą prosperity gospodarczej i zadowolenia społecznego!

Analizując powyższe argumenty nasuwa się smutna refleksja, że obecne elity władzy zupełnie zapomniały o postulatach sierpnia 1980 roku!

Rajmund Pollak

Artykuł ten wydrukowano w nr 34 ( 65) tygodnika „Śląska gazeta” z 24-30 sierpnia 2012r.