„Zabiłem Piotra Jaroszewicza” Henryka Skwarczyńskiego

Tajemnica zabójstwa Alicji i Piotra Jaroszewiczów. Jeden z wielu mrocznych epizodów historii sowieckiego PRL-u.

Polskiemu pisarzowi, Henrykowi Skwarczyńskiemu, przebywającemu od lat na emigracji, Jego niepokorny los zgotował przygodę niezwykłą, przygodę tajemniczą. Pewnego dnia, gdzieś na rozległych terenach Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej spotkał człowieka, który oświadczył: – To ja zabiłem Alicję i Piotra Jaroszewiczów. I od tego zdawkowego, ale jakże dramatycznego i brzemiennego w skutkach w istocie oświadczenia, zaczęła się rozmowa pisarza z zabójcą. A potem Henryk Skwarczyński zapragnął odtworzyć z pamięci przebieg tego spotkania. I tak powstała książka pt. „Zabiłem Piotra Jaroszewicza”. Nie mam najmniejszych wątpliwości, że tekst Skwarczyńskiego, przejdzie do historii literatury polskiej, jako najbardziej przejmujący przykład historycznej literatury faktu. Bo opowieść, zapisana piórem Henryka Skwarczyńskiego, to nie jest tylko szczegółowy zapis politycznej zbrodni na małżeństwie Jaroszewiczów. „Zabiłem Piotra Jaroszewicza” stanowi bowiem fundamentalny przyczynek do najnowszych dziejów Polski II połowy XX w. Historii złowieszczej, historii sowieckiej, komunistycznej dyktatury, która jak nigdy wcześniej odmieniła na gorsze morale Narodu Polskiego jako wspólnoty. Historii, która ten Naród zniszczyła fizycznie, a potem zdeprawowała, tworząc bezideowe, przekupne elity, wysługujące się obcemu mocarstwu. Historii, z którą nie możemy sobie poradzić do dnia dzisiejszego. Książka Henryka Skwarczyńskiego odsłania także personalne kulisy tego zbrodniczego systemu. Dlatego jest fascynująca i sensacyjna  pod każdym względem; bo nieubłaganie dotyka do żywego jestestwo każdego polskiego patrioty, ale także, jak myślę, każdego polskiego zdrajcy!

W najbliższych edycjach „3obiegu”  opublikujemy dwa fragmenty książki Henryka Skwarczyńskiego pt. „Zabiłem Piotra Jaroszewicza”, wydanej przez wydawnictwo Zysk i Spółka w 2012 roku. Zanim do tego dojdzie, już dzisiaj, tytułem wstępu, przedstawiamy Przedmowę do książki Henryka Skwarczyńskiego, autorstwa Marka Jana Chodakiewicza.

Marek Jan Chodakiewicz, ur. w 1962 r. w Warszawie, doktorat na Columbia University, profesor  i dziekan Wydziału Historii w The Institute of World Politics w Waszyngtonie. Autor takich książek jak: „Polacy i Żydzi 1918–1955. Współistnienie, zagłada, komunizm”, tłumaczonej na język polski z „After the Holocaust: Jewish-Polish Conflict in the Wake of the World War II (Po Zagładzie)”. W 2005 r. mianowany przez prezydenta Georga Busha do Amerykańskiej Rady Upamiętnienia Zagłady (US Holocaust Memorial Council). Laureat Nagrody im. Józefa Mackiewicza.

Słowa przedmowy Chodakiewicza rzucają snop światło na życiorys, nie tylko literacki, autora „Zabiłem Piotra Jaroszewicza”. A teraz, z kronikarskiego obowiązku, przedstawiam kilka najważniejszych biograficznych faktów, dotyczących „życia i dzieła” Henryka Skwarczyńskiego.

Henryk Skwarczyński, pseudonim Henryk Skwar (ur. 1952 w Felicjanowie koło Koluszek) – polski pisarz, podróżnik. Absolwent XXI Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Prusa w Łodzi. Po ukończeniu polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim był doktorantem w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN; od lutego 1980 roku – uchodźcą politycznym we Francji; kilka miesięcy później wyjechał do USA, gdzie w 1986 uzyskał obywatelstwo.

Syn Zdzisława Skwarczyńskiego – historyka literatury, rektora Uniwersytetu Łódzkiego i Stanisławy Skwarczyńskiej z domu Laszczyk magistra historii Uniwersytetu Warszawskiego. Współpracownik Radia Wolna Europa w Nowym Jorku, a w stanie wojennym „Głosu Ameryki” w Waszyngtonie, następnie wykładowca w Defence Language Institute w Monterey w Kalifornii. Mieszka z żoną Eglė Juodvalkė (urodzona w Ameryce litewska poetka) w La Grange, przedmieściu Chicago. Przez wiele lat był przyjacielem Rafała Gan-Ganowicza żołnierza RP na uchodźstwie, dziennikarza, działacza politycznego i społecznego. Przyjaźń ta stała się tematem osobnych rozdziałów dwóch książek „Z Różą i Księżycem w Herbie” oraz „Majaki Angusa Mac Og”.

Twórczość: „Męka stawania się Amerykaninem” (1989), proza autobiograficzna, wydanie poza zasięgiem cenzury, Przedświt, Warszawa, „Sweeney wśród Słowików” (2000), zbiór reportaży, proza autobiograficzna, „Słomiane Morze” (2002), powieść, adaptacja własna autora wydania angielskiego „The Straw Sea”, „Z Różą i Księżycem w Herbie”, esej autobiograficzny, „Uczta głupców, powieść, „Jak zabiłem Piotra Jaroszewicza”, powieść polityczna, „O kulawym misiu, Brennanie i czkawce”, poezja, „Majaki Angusa Mac Og”, esej autobiograficzny.

Jak zabito Piotra Jaroszewicza? Już wkrótce „3obieg”, piórem Henryka Skwarczyńskiego uchyli rąbka tej tajemnicy.

Redakcja „3obiegu” składa serdeczne podziękowanie Henrykowi Skwarczyńskiemu i Wydawnictwu Zysk i Spółka za udostępnienie fragmentów książki pt. „Zabiłem Piotra Jaroszewicza”.