Partycypacja publiczna osób niepełnosprawnych: będzie możliwe głosowanie korespondencyjne

Na posiedzeniu 27 maja bieżącego roku Sejm uchwalił ustawę nowelizującą Kodeks wyborczy oraz przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy; poselski projekt tej ustawy wpłynął do laski marszałkowskiej w grudniu 2009 roku.

Celem nowelizacji jest stworzenie osobom niepełnosprawnym realnej możliwości korzystania z przysługujących im konstytucyjnych praw wyborczych bez pomocy osób trzecich.

„Niepełnosprawnymi wyborcami” w rozumieniu przepisów nowelizacji są osoby o ograniczonej sprawności fizycznej, psychicznej, umysłowej lub w zakresie zmysłów, która utrudnia im wzięcie udziału w wyborach. Do głosowania korespondencyjnego będą uprawnione osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności; dla celów takiego głosowania będzie przeznaczona co najmniej jedna komisja na terenie gminy. Zamiar skorzystania z możliwości głosowania listownego trzeba będzie zgłosić do 21 dnia przed dniem wyborów. Zgłoszenia będzie można dokonać ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Powinno ono zawierać nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL wyborcy niepełnosprawnego, oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie oraz wskazanie adresu stałego zamieszkania. Do zgłoszenia trzeba będzie dołączyć kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności. W zgłoszeniu wyborca będzie mógł zażądać przesłania mu (wraz z pakietem wyborczym) nakładek do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a. Nie później niż 7 dni przed terminem wyborów, niepełnosprawny wyborca otrzyma przesyłkę zawierającą tzw. pakiet wyborczy, w skład którego wejdzie (między innymi) karta do głosowania, instrukcja głosowania korespondencyjnego, oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie oraz koperta zwrotna.

W nowelizacji zawarto jeszcze inne rozwiązania, które mają ułatwić osobom niepełnosprawnym korzystanie z praw wyborczych. Wyborca niepełnosprawny o znacznym lub umiarkowanym stopniu będzie mógł udzielić pełnomocnictwa do głosowania w jego imieniu w wyborach. Nowelizacja wprowadza również wymóg zamieszczania obwieszczeń wyborczych oraz wyników głosowania w miejscach łatwo dostępnych dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Na prośbę wyborcy niepełnosprawnego członek obwodowej komisji wyborczej będzie obowiązany ustnie przekazać mu treść obwieszczeń wyborczych w zakresie informacji o komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów. Dzięki nowym przepisom, dostępna będzie bezpłatna informacja dla osób niepełnosprawnych przekazywana telefonicznie bądź w formie materiałów informacyjnych (również elektronicznych), których przesłania na adres domowy będzie mógł zażądać wyborca. Ustawa przewiduje również, że docelowo w każdej gminie co najmniej 1/3 lokali obwodowych komisji wyborczych powinna być dostosowana do potrzeb wyborców niepełnosprawnych.

16 czerwca uchwalona przez Sejm ustawa trafiła do Senatu. Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia niektórych projektów ustaw z zakresu prawa wyborczego (w której toczyły się prace nad projektem) w przyjętym 28 czerwca sprawozdaniu o stanowisku Senatu w sprawie nowelizacji wnosi o odrzucenie przez Sejm wszystkich zaproponowanych przez Senat poprawek.

Ustawa o zmianie ustawy Kodeks Wyborczy

Autor: Anna Krajewska

Źródła: www.potralsamorzadowy.pl, materiały sejmowe, Instytut Spraw Publicznych

Tekst przygotowano w ramach projektu "Decydujmy razem. Wzmocnienie mechanizmów partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityk publicznych oraz podejmowaniu decyzji publicznych" współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.