Akt Powołania Sądu Obywatelskiego

Sądy w Polsce straciły wiarygodność. W wymiarze sprawiedliwości szerzy się korupcja i jest on często postrzegany jako narzędzie niszczenia społeczeństwa. Dlatego zdecydowaliśmy się powołać sądy mające rzeczywisty mandat demokratyczny.

  

Akt Powołania Sądu Obywatelskiego.

 27 lutego 2012 r.

 

Art. 1.    Cel powołania Sądu Obywatelskiego.

         Sądy w Polsce straciły wiarygodność, są nierzadko postrzegane nie jako służące obywatelom, lecz jako narzędzie władzy i dywersji społecznej. Pojawiają się zarzuty fabrykowania oskarżeń w celu rozbijania rodzin czy eliminacji niewygodnych osób z życia publicznego. Wskutek przestępczych działań urzędniczych przejmowane są polskie majątki i niszczone dobrze prosperujące firmy. Trudno uznać, aby były to dzieła przypadku – raczej świadome i zorganizowane działania. Wzbudzają wątpliwość niektóre orzeczenia sądów najwyższych rangą, Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego. Pierwszy z nich zatwierdził ostentacyjnie manipulowane wybory parlamentarne z 9 października 2011r., podczas gdy Trybunał Konstytucyjny, w tym samym roku, poprzez manipulację nie dopuścił do rozpatrzenia skargi na usunięcie obywateli z orzekania w sprawach karnych.

         Korzenie zła tkwią w Konstytucji, która dała podstawy systemowi sądownictwa podatnemu na korupcję i nadużycia, nie tworząc jednocześnie podstaw do rzetelnego procesu i kontroli społecznej wymiaru sprawiedliwości. Sędziowie wybierani są z wąskiego grona kandydatów, zdaniem dużej części opinii publicznej, spośród osób o powiązaniach rodzinnych i towarzyskich. Kontynuacja tego stanu rzeczy stwarza ryzyko, że każdy z nas może stać się ofiarą tendencyjnego wyroku lub zorganizowanej przestępczości urzędniczej. Z tego powodu zachodzi pilna potrzeba stworzenia systemu sądów z instytucjonalnymi gwarancjami rzetelności. Takim znanym na świecie rozwiązaniem jest sąd przysięgłych, powoływanych w sposób losowy z szerokiej populacji osób niezwiązanych z władzą.

         W związku z powyższym ukonstytuował się Komitet Organizacyjny Sądu Obywatelskiego. Celem Komitetu jest zorganizowanie sądu złożonego z osób niezwiązanych z wymiarem sprawiedliwości, który w pierwszej fazie osądzi kilka spraw, gdzie wyroki dotychczasowych sądów państwowych budzą poważne wątpliwości. Dodatkowym celem powołania Sądu Obywatelskiego jest zademonstrowanie możliwości rzetelnego procesu oraz wzbudzenie aktywności społecznej.

Art. 2.    Komitet Organizacyjny Sądu Obywatelskiego

1.        Komitet Organizacyjny Sądu Obywatelskiego składa się z trzech osób.

2.        Komitet Organizacyjny ustanawia niniejszy Akt Powołania Sądu Obywatelskiego.

3.        Funkcje Komitetu są określone w dalszej części niniejszego dokumentu.

4.        W razie rezygnacji lub niemożności pełnienia funkcji przez któregoś z członków Komitetu, pozostali członkowie dobierają inną godną zaufania osobę.

5.        Komitet Organizacyjny Sądu Obywatelskiego rozwiązuje się w chwili gdy rzetelne sądownictwo obywatelskie zacznie funkcjonować sprawnie i stanie się powszechne.

Art. 3.    Zakres działania Sądu Obywatelskiego

1.        Sąd Obywatelski orzeka w sprawach karnych.

2.        Podstawą oskarżenia jest naruszenie prawa naturalnego.

3.        Sąd obywatelski orzeka zgodnie ze społecznym poczuciem sprawiedliwości. W przypadku konfliktu orzeczenia Sądu z prawem stanowionym, werdykt Sądu Obywatelskiego ma wartość nadrzędną.

4.        O doborze spraw przestawianych Sądowi Obywatelskiemu decyduje Komitet Organizacyjny.

5.        Wyroki Sądu Obywatelskiego są ostateczne.

Art. 4.    Sprawy o znaczeniu ogólnospołecznym.

1.        W sprawach o znaczeniu dla ogółu społeczeństwa, mających związek z naruszeniem porządku społecznego, zarówno oskarżycielem jak i obrońcą może być przedstawiciel społeczny.

2.        Sprawami o znaczeniu ogólnospołecznym mogą być procesy urzędników państwowych lub osób publicznych z oskarżeniem o nadużycie władzy lub sprzeniewierzenie się obowiązkom.

3.        Jeżeli oskarżony odmówi stawiennictwa, dopuszcza się możliwość procesu zaocznego. Obrońca może być desygnowany przez stronę społeczną, lub, jeśli to będzie niemożliwe, będzie on wyznaczony przez Komitet Organizacyjny.

4.        Do spraw o znaczeniu ogólnospołecznym należą też procesy z zarzutami kryminalnymi w stosunku do osób publicznych.

Art. 5.    Skład ławy przysięgłych.

1.        Ławę przysięgłych w składzie 12 osób, plus 5 osób dodatkowych, powołuje się w drodze losowania z puli minimum pięćdziesięciu osób desygnowanych przez organizacje społeczne.

2.        Ława przysięgłych ma reprezentować różne doświadczenia życiowe obywateli i odzwierciedlać przekrój społeczeństwa.

3.        Losowanie przeprowadzane jest jawnie przez Przewodniczącego lub członka Komitetu Organizacyjnego Sądu.

Art. 6.    Wymagania wobec przysięgłych

1.        Przysięgłymi mogą być osoby w wieku co najmniej 25 lat, nie karane za przestępstwa pospolite i co do których nie ma poważnych wątpliwości w kwestii uczciwości. Ze względów praktycznych, dla zapewnienia wystarczającej liczby przysięgłych, miejsce zamieszkania na terenie kraju nie stanowi kryterium desygnowania. Na obecnym etapie udział w ławie przysięgłych jest dobrowolny.

2.        Desygnowani przysięgli składają pisemną deklarację odnośnie spełnienia kryteriów uczestniczenia w Sądzie.

3.        W desygnowaniu przysięgłych obowiązuje zasada unikania kumulacji władzy. W szczególności przysięgłymi nie mogą być: aktualni posłowie i senatorowie, żołnierze w służbie czynnej, sędziowie i prokuratorzy, członkowie rządu RP, Prezydent RP, urzędnicy kancelarii prezydenta, adwokaci, policjanci, urzędnicy samorządowi od szczebla wójta wzwyż.

Art. 7.    Powoływanie sędziów prowadzących proces

1.        Sędzią prowadzącym sprawę może być osoba w wieku powyżej 40 lat z minimum wykształceniem średnim, spełniająca kryteria uczciwości i bezstronności. W szczególności nie może to być osoba karana za przestępstwa pospolite, lub w stosunku do której zachodzą poważne wątpliwości, co do jej nieskazitelnego charakteru. W kwestiach wyłączenia sędziów stosuje się też kodeks postępowania karnego R.P. z 1928r.

2.        Dodatkowo, sędziami nie mogą być osoby z kategorii wykluczonych jako przysięgli. W szczególności sędziami Sądu Obywatelskiego nie mogą być dotychczasowi sędziowie, prokuratorzy i adwokaci.

3.        Sędziów powołuje Komitet Organizacyjny Sądu Obywatelskiego.

Art. 8.    Miejsce odbywania sądu

1.        Sąd odbywa się w Polsce w miejscu publicznym wskazanym przez Komitet Organizacyjny Sądu Obywatelskiego.

Art. 9.    Formuła wyroku Sądu Obywatelskiego

1.        Zasadą jest, że ława przysięgłych orzeka o winie, niewinności lub braku dowodów winy w stosunku oskarżonego, podczas gdy sędzia orzeka o wymiarze ewentualnej kary.

Art. 10.  Dokumentowanie procesu

1.        Rozprawa jest rejestrowana w formie audiowizualnej w całości. W celu uzyskania możliwie najwierniejszej rejestracji, każda z wypowiadających się osób będzie mówiła bezpośrednio do mikrofonu.

2.        Na życzenie stron przebieg procesu może być protokołowany. Koszt protokołowania ponosi strona wyrażająca takie życzenie. Może on być również poniesiony solidarnie przez obie strony procesu, jeśli wyrażą taką wolę. Całość procesu z wyjątkiem narady przysięgłych, jest rejestrowana dźwiękowo i wizualnie i zapis ten ma znaczenie decydujące.

3.        Narada przysięgłych nie jest rejestrowana w żaden sposób.

Art. 11.  Zeznania świadków

1.        Sąd przesłuchuje świadków jeżeli istnieje taka potrzeba, możliwość i jeśli się stawią.

2.        Jeżeli sprawa była wcześniej rozpatrywana przez sąd państwowy, na wniosek stron sędzia prowadzący odczytuje zeznania z wcześniejszego procesu. Jeżeli zeznania świadków lub stron są dostępne w postaci nagrania dźwiękowego, sąd dopuszcza dowód z fragmentów nagrania.

Art. 12.  Archiwizacja dokumentów.

1.        Dokumenty z przebiegu procesu i wyroki Sądu Obywatelskiego są przekazywane do dyspozycji stron procesu. Ponadto sędzia prowadzący sprawę i Komitet Organizacyjny Sądu Obywatelskiego zatrzymują kopie dokumentów w formie elektronicznej, zabezpieczonej przed zmianami.

Art. 13.  Obrona i oskarżenie

1.        Zarówno strona skarżąca jak i oskarżona mogą występować przed sądem samodzielnie lub za pomocą pełnomocników.

2.        W sprawach mających znaczenie dla ogółu społeczeństwa, mających związek z naruszeniem  porządku społecznego, zarówno oskarżycielem jak i obrońcą może być przedstawiciel społeczny, jednak oskarżony ma zawsze prawo bronić się sam.

3.        Strony procesu muszą być dobrze przygotowane i dysponować wcześniejszymi zeznaniami świadków z sądów państwowych, jeśli takie są dostępne.

4.        Sąd dopuszcza dowód z badania wariograficznego, za zgodą osoby badanej.

Art. 14.  Uwagi ogólne dotyczące przebiegu procesu

1.      Sędzia prowadzący proces zezwala na przedstawianie dowodów, koordynuje przesłuchanie świadków i ewentualnie dopuszcza lub uchyla pytania do świadków na wniosek stron procesu.

2.      Sędzia zadaje świadkom pytania kierowane poprzez niego od przysięgłych.

3.      Sędzia kontroluje czas procesu, tak aby nie trwał on dłużej niż jeden dzień.

Art. 15.  Jawność procesu.

1.             Proces prowadzony jest jawnie. Wszystkie wnioski dowodowe są składane podczas rozprawy.

2.             Jawność procesu ma na celu zapewnienie jego rzetelności i umożliwienie przysięgłym śledzenie i zrozumienie całości sprawy bez potrzeby czytania akt.

Art. 16.  Wyłączanie przysięgłych

1.        Zasadą jest, że przysięgli nie są powiązani rodzinnie i towarzysko ze stronami procesu

2.        Przed rozpoczęciem procesu zarówno obrona jak i oskarżenie mogą wysunąć zastrzeżenia co do maksymalnie pięciu przysięgłych łącznie ze względu na uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności. Miejsce wyłączonych zajmują przysięgli zapasowi.

Art. 17.  Zaprzysiężenie członków ławy przysięgłych

1.        Po zabraniu miejsc przez strony procesu i publiczność następuje zaprzysiężenie przysięgłych zgodnie z rotą przysięgi.

Art. 18.  Rota przysięgi

1.        Przysięgacie na swój honor (lub ewentualnie dla osób wierzących, na Boga Wszechmogącego i Wszechwiedzącego), że w sprawie, w której będziecie brali udział, będziecie orzekali według sumienia na mocy dowodów przedstawionych na rozprawie i będziecie uwzględniali z jednakową uwagą okoliczności przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego, nie powodując się żadnymi ubocznymi względami.

Art. 19.  Wybór przewodniczącego ławy przysięgłych

1.        Przysięgli wybierają spośród siebie przewodniczącego ławy zwykłą większością głosów.

Art. 20.  Usadowienie przysięgłych

1.        Przysięgli przysłuchują się procesowi na sali sądowej z oddzielnego miejsca, nie komunikując się ani ze stronami procesu ani z publicznością.

Art. 21.  Zmiana składu ławy przysięgłych

2.        W razie niemożności dalszego uczestnictwa w Sądzie przez, któregoś z przysięgłych, jego miejsce zajmuje przysięgły zapasowy jeśli takowy istnieje.

3.        Minimalna liczba przysięgłych wynosi 11 osób.

Art. 22.  Mowa oskarżająca

1.        Po zaprzysiężeniu przysięgłych sędzia odbiera przysięgę ze strony oskarżyciela, że będzie kierował się chęcią ustalenia prawdy i że będzie działał w dobrej wierze.

2.        Po zaprzysiężeniu oskarżyciel wygłasza mowę z zarzutami w stosunku do oskarżonego. Sędzia udziela też głosu oskarżycielowi posiłkowemu.

Art. 23.  Oświadczenie oskarżonego

1.        Po odczytaniu aktu oskarżenia sędzia udziela głosu oskarżonemu oraz ewentualnemu obrońcy w celu zaprezentowania ich stanowiska.

Art. 24.  Przesłuchanie świadków

1.        Świadków powołują strony procesu.

2.        Świadkowie dopuszczeni do zeznań składają przysięgę na okoliczność mówienia prawdy, całej prawdy i jedynie prawdy.

3.        Osoba skarżąca i poszkodowana występuje w procesie jako świadek i podlega tej samej procedurze przesłuchania.

4.        Jako pierwsza przesłuchuje świadków strona skarżąca, a następnie obrona.

5.        Po przesłuchaniu świadków przez strony procesu, pytania mogą im zadać przysięgli, jednak pytania te powinny być kierowane do świadków poprzez sędziego. Pytania przysięgłych muszą dotyczyć istotnych aspektów sprawy.

6.        Sędzia może uchylić pytanie wskutek protestu jednej ze stron, nie dotyczy to jednak pytań zadawanych przez przysięgłych.

Art. 25.  Podsumowanie procesu

1.        Po zakończeniu przesłuchania świadków procesu sędzia udziela ponownie głosu oskarżeniu, a następnie obronie w celu posumowania procesu.

Art. 26.  Pytania sędziego do przysięgłych

1.        Po podsumowaniu procesu przez strony, sędzia  przygotowuje na piśmie pytania do przysięgłych mających podjąć decyzję zgodnie z art. 9. (Formuła wyroku Sądu Obywatelskiego). Pytania powinny mieć ścisły związek z aktem oskarżenia i umożliwić odpowiedź w formie twierdzącej, przeczącej lub że brak jest dowodów na daną okoliczność.

2.        Po wstępnym przygotowaniu pytań sędzia prowadzący odczytuje je i zwraca się do stron i do przysięgłych czy chcieliby uzupełnić pytania do Ławy. Po zatwierdzeniu pytań, sędzia prowadzący przekazuje je każdemu z przysięgłych indywidualnie po czym przysięgli udają się na naradę do osobnego pomieszczenia.

Art. 27.  Narada ławy przysięgłych

1.        Podczas narady każdy z przysięgłych wypowiada swoje zdanie na temat pytań skierowanych do ławy.

2.        Sędzia przewodniczący bierze udział w naradzie w charakterze pomocniczym. Służy on przysięgłym radą i odpowiada na pytania odnośnie przebiegu procesu, jednak nie może im sugerować decyzji i nie bierze udziału w głosowaniu.

3.        Jeśli któryś z przysięgłych musi chwilowo opuścić naradę, w celu zapewnienia obiektywności procesu należy przedsięwziąć środki aby nie kontaktował się on z osobami postronnymi.

4.        W naradzie są obecni wszyscy przysięgli włącznie z zapasowymi jednak prawo głosu mają jedynie przysięgli z podstawowego składu.

Art. 28.  Werdykt przysięgłych

1.        Po naradzie przysięgli głosują oddzielnie nad każdym z przedłożonych im pytań.

2.        Werdykt przysięgłych musi zapadać większością co najmniej 10 głosów przy obecnych minimum 11 przysięgłych.

3.        Jeśli werdykt nie ma wystarczającego poparcia przysięgłych po odpowiednio długiej naradzie, sędzia przewodniczący ogłasza niemożność podjęcia decyzji przez ławę.

4.        Jeśli oskarżenie nadal podtrzymuje swoje stanowisko, powoływany jest nowy skład sądu z nową ławą przysięgłych i sędzią i proces zaczyna się od nowa. W przeciwnym wypadku sprawa zostaje umorzona.

5.        Członkowie dotychczasowego składu sądu nie mogą zasiadać w nowym składzie.

6.        Jeżeli w nowym składzie przysięgli również nie mogą podjąć decyzji wystarczającą większością głosów, uznaje się że nie ma wystarczających dowodów na poparcie oskarżenia i sprawa zostaje umorzona.

Art. 29.  Ogłoszenie decyzji przysięgłych

1.        Po podjęciu decyzji przez ławę jej przewodniczący ogłasza werdykt.

Art. 30.  Wyrok sądu

1.        Wyrok ogłasza sędzia

2.         Ze względu na to, że w chwili obecnej nie ma możliwości egzekucji ewentualnych kar nałożonych przez sąd, wyrokiem będzie samo ogłoszenie i publiczne potępienie skazanego. Może to mieć skutek porównywalny z pozbawieniem wolności i w tym sensie utrudni skazanemu dalsze popełnianie niegodnych czynów.

 

Członkowie Komitetu Organizacyjnego Sądu Obywatelskiego

 

1.   Bogdan Goczyński

2.   Krystyna Górzyńska

3.   Tomasz Parol

 

 

Dla zainteresowanych wsparciem Sądu Obywatelskiego swoją osobą, załączamy deklarację przysięgłego do wypełnienia. Kliknij tutaj dla pobrania deklaracji.

Wypełniony formularz należy przesłać na adres email:  sadprzysieglych@yahoo.pl