A ludzi w skarpetkach, czyli transformacja sektora transportu…

Kraje członkowskie Unii Europejskiej czeka w najbliższych latach rewolucja w transporcie.

 

Komisja Europejska w dniu 28 marca 2011 roku przyjęła dokument pod tytułem „BIAŁA KSIĘGA. Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu.”

 

Biała Księga wskazała dziesięć celów na rzecz utworzenia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu:

 

(1) Zmniejszenie o połowę liczby samochodów o napędzie konwencjonalnym w transporcie miejskim do 2030 r. eliminacja ich z miast do 2050 r.; osiągnięcie zasadniczo wolnej od emisji CO2 logistyki w dużych ośrodkach miejskich do 2030 r.

 

(2) Osiągnięcie poziomu 40 % wykorzystania paliwa niskoemisyjnego w lotnictwie do 2050 r., zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju; ograniczenie emisji z morskichpaliw płynnych o 40 % (a w miarę możliwości o 50%)  również do 2050 r. Optymalizacja działania multimodalnych łańcuchów logistycznych, m.in. poprzezwiększe wykorzystanie bardziej energooszczędnych środków transportu

 

(3) Do 2030 r. 30 % drogowego transportu towarów na odległościach większych niż 300 km należy przenieść na inne środki transportu, np. kolej lub transport wodny, zaś do 2050 r. powinno to być ponad 50 % tego typu transportu. Ułatwi to rozwój efektywnych ekologicznych korytarzy transportowych.  Aby osiągnąć ten cel, musimy rozbudować stosowną infrastrukturę.

 

(4) Ukończenie szybkiej europejskiej sieci kolejowej do 2050 r. Trzykrotny wzrost istniejącej sieci szybkich kolei do 2030 r. oraz zachowanie gęstej sieci kolejowej we wszystkich państwach członkowskich. Do 2050 r. większa część ruchu pasażerskiego na średnie odległości powinna odbywać się koleją.

 

(5) Stworzenie do 2030 r. w pełni funkcjonalnej ogólnounijnej multimodalnej sieci bazowej TEN-T, zaś do 2050 r. osiągnięcie wysokiej jakości i przepustowości tej sieci, jak również stworzenie odpowiednich usług informacyjnych.

 

(6) Do 2050 r. połączenie wszystkich lotnisk należących do sieci bazowej z siecią kolejową, najlepiej z szybkimi kolejami; zapewnienie, aby wszystkie najważniejsze porty morskie miały dobre połączenie z kolejowym transportem towarów oraz, w miarę możliwości, systemem wodnego transportu śródlądowego. Wzrost efektywności korzystania z transportu i infrastruktury dzięki systemom informacji i zachętom rynkowym.

 

(7) Wprowadzenie w Europie do 2020 r. zmodernizowanej infrastruktury zarządzania ruchem lotniczym (SESAR) oraz zakończenie prac nad Wspólnym Europejskim Obszarem Lotniczym. Wprowadzenie równoważnych systemów zarządzania transportem lądowym i wodnym (ERTMS, ITS, SSN i LRIT, RIS). Wprowadzenie do użytku europejskiego systemu nawigacji satelitarnej (Galileo).

 

(8) Do 2020 r. ustanowienie ram europejskiego systemu informacji, zarządzania i płatności w zakresie transportu multimodalnego.

 

(9) Do 2050 r. osiągnięcie prawie zerowej liczby ofiar śmiertelnych w transporcie drogowym. Zgodnie z powyższym UE dąży do zmniejszenia o połowę ofiar wypadków drogowych do 2020 r. Zagwarantowanie, aby UE była światowym liderem w zakresie bezpieczeństwa i ochrony w odniesieniu do wszystkich rodzajów transportu.

 

(10) Przejście na pełne zastosowanie zasad „użytkownik płaci” i „zanieczyszczający płaci” oraz zaangażowanie sektora prywatnego w celu eliminacji zakłóceń, w tym szkodliwych dotacji, wytworzenia przychodów i zapewnienia finansowania przyszłych inwestycji w dziedzinie transportu. ^1/

 

No cóż mówiąc językiem trywialnym zaleca się przyjęcie rozwiązań prawno-podatkowych, które pozwolą  przerzucić na firmy transportu drogowego wszelkie koszty związane z budową oraz utrzymaniem dróg oraz całej infrastruktury temu towarzyszącej (w tym kontrolującej) powiększonej o zysk tego, który tą infrastrukturą zarządza.

Spowolnienie i sukcesywne eliminowanie z transportu ciężarówek będzie się łączyć z promocją oraz rozbudową innych sposobów przemieszczania towarów. Priorytetem ma być rozbudowa sieci kolejowej oraz śródlądowego transportu wodnego. Przykładem może tu być ogłoszony  właśnie przez przez rząd Francji przetarg na budowę i eksploatację kanału Seine-Nord który połączy Paryż z europejskim systemem dróg wodnych i portem w Rotterdamie.

Systemy internalizacji kosztów zewnętrznych oraz opłaty za korzystanie z infrastruktury, staną się źródłem dodatkowych dochodów, co z kolei oznacza większą atrakcyjność inwestycji w infrastrukturę dla kapitału prywatnego.

 

Po opanowaniu metody łupienia transportu ciężarowego przyjdzie czas na transport indywidualny, który też zdaniem wizjonerów z KE powinien ulec drastycznemu ograniczeniu na rzecz publicznej komunikacji zbiorowej. Tak więc nie dziwmy się, że w Warszawie przybywa bus pasów a ubywa miejsc parkingowych.

 

"Zastosowanie na szerszą skalę transportu zbiorowego w połączeniu z minimalnymi zobowiązaniami w zakresie usług publicznych pozwoli na zwiększenie zagęszczenia i częstotliwości usług, tym samym podnosząc popularność środków transportu publicznego. Zarządzanie zapotrzebowaniem i zagospodarowanie przestrzenne mogą przyczynić się do ograniczenia ruchu.Tworzenie lepszych warunków do chodzenia na piechotę i jazdy na rowerze powinno stanowić integralną część projektowania miejskiej mobilności i infrastruktury."^2/

 

A na to, by puścić tiry na tory, tory na barki, barki na morze a podatników w skarpetkach potrzeba kwot niebagatelnych.

 

 

"Koszt rozwoju infrastruktury w UE w celu zaspokojenia zapotrzebowania na transport oszacowano na ponad

1,5 tryliona EUR w okresie 2010-2030.  Urzeczywistnienie sieci TEN-T wymaga około 550 mld EUR do 2020 r., z czego około 215 mld EUR przeznaczono by na zlikwidowanie głównych wąskich gardeł. Kwota ta nie obejmuje inwestycji w pojazdy, sprzęt i infrastrukturę płatniczą. Osiągnięcie celu w zakresie ograniczenia emisji z systemu transportu może wymagać inwestycji w tych dziedzinach rzędu dodatkowego tryliona EUR."^3/

 

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2011:0144:FIN:PL:PDF

2/ Tamże, s. 9

3/ Tamże, s.16