Pół miliarda dolarów warty skarb wraca do Hiszpanii

Dwa samoloty wojskowe z 17 tonami srebra i złota z wraku zatopionej w XIX wieku hiszpańskiej fregaty „Nuestra Senora de las Mercedes” wróciły w sobotę do Hiszpanii z Tampy na Florydzie.

Samoloty transportowe C-130 Hercules lotnictwa wojskowego Hiszpanii przywiozły do kraju 594 tysiące monet i inne wartościowe przedmioty odzyskane po pięcioletniej batalii prawnej z amerykańską firmą Odyssey Marine Exploration, która zajmuje się poszukiwaniem skarbów spoczywających na dnie mórz.

W trakcie rozegranego w 1804 roku starcia morskiego, zwanego bitwą koło przylądka Santa Maria u południowych wybrzeży Portugalii, marynarka brytyjska odniosła zwycięstwo nad hiszpańską eskadrą przewożącą metale szlachetne i inne cenne towary z Ameryki Południowej do metropolii. Fregata "Nuestra Senora de las Mercedes" zatonęła wraz z częścią skarbu i około 200 marynarzami, a pozostałe trzy okręty poddały się Brytyjczykom, którzy odprowadzili je do Gibraltaru.

Odyssey Marine Exploration zlokalizowała wrak "Mercedes" w maju 2007 roku. Wydobyte z niego monety o kolekcjonerskiej wartości ponad pół miliarda dolarów zostały przewiezione do siedziby firmy w Tampie.

Wkrótce po tym rząd Hiszpanii wystąpił z pozwem sądowym, domagając się ich zwrotu.

Znalazcy próbowali bronić swych praw do skarbu, ale były one obalane w trakcie kolejnych rozpraw przed amerykańskimi sądami federalnymi. Odyssey twierdzi, iż padła ofiarą polityki, gdyż rząd USA publicznie wsparł hiszpańskie wysiłki na rzecz odzyskania monet.

Odyssey do tej pory zwlekała z oddaniem skarbu. Firma zwróciła się do Hiszpanii o 400 tys. euro za "pilnowanie" monet przez te lata. Nie chciała też podać składu chemicznego substancji konserwującej monety, zasłaniając się "tajemnicą handlową".

Sprawę śledził z uwagą rząd Peru, który uzasadniał, że kruszec do monet był wydobyty w Peru, tam także wybito monety. Sąd amerykański uznał jednak te roszczenia za bezpodstawne, gdyż Peru jeszcze na początku XIX w. było hiszpańską kolonią (Virreinato del Peru).

(PAP)