Udział ZSRR w II Wojnie Światowej – materiały programowe

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich przystąpił haniebnie do II Wojny Światowej jako sojusznik III Rzeszy i zakończył udział w niej pod koniec 1940 roku.
Konflikt w jaki później wdał się ZSRR w wyniku napaści III Rzeszy, z dnia 20 czerwca 1941 roku, był konfliktem równoległym wobec II Wojny Światowej, przez samych Sowietów, nazywanym Wielką Wojną Ojczyźnianą i zakończonym podpisaniem odrębnej kapitulacji przez III Rzeszę.

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich przystąpił do II Wojny Światowej, niewypowiedzianym atakiem na Polskę. w dniu 17 września 1939 roku, po stronie III Rzeszy Niemieckiej. Udział ZSRR nie miał charakteru spontanicznego, ale nastąpił w wyniku porozumienia z III Rzeszą, jakim był Pakt Hitler-Stalin, znany także jako Pakt Ribbentrop-Mołotow oraz zawarty wraz nim tajnym protokołem z dnia 23 sierpnia 1939 roku. W oparciu o ten Pakt i tajny protokół ZSRR przez ponad półtora roku realizował zbrojnie swoje interesy w przyznanej mu Paktem strefie wpływów obejmującej terytorium państw bałtyckich, Finlandii i połowę terytorium Polski .
W dniu 30 listopada 1939 roku ZSSR dokonał napaści zbrojnej na Finlandię. Konflikt ten znany pod nazwą Wojny Zimowej trwał do 13 marca 1940 roku. W jego efekcie Finlandia, pomimo że obroniła swoją niepodległość, straciła część Karelii, w sumie 35 tys. km² swego terytorium.
Jeszcze w 1939 roku (28 września) ZSRR wprowadził swoje wojska do baz na terenie Estonii. W wyniku wyborów parlamentarnych z 12 i 13 lipca 1940 roku, przeprowadzonych pod nadzorem Armii Czerwonej, wybrany parlament, w którym 92,9% zajmował Związek Ludu Pracującego, uchwalił prośbę o włączenie Estonii w skład ZSRR i od 6 sierpnia 1940 roku Estonia stała się Estońską Socjalistyczną Republiką Radziecką.
Następnie w dniu 15 czerwca 1940 oddziały Armii Czerwonej siłą przejęły kontrolę nad Litwą, w dniu 17 czerwca 1940 nad Łotwą.
Ostatnim aktem ZSRR podczas II Wojny Światowej była zbrojna aneksja Besarabii i Hercy dokonana po ultimatum wobec Rumunii i trwająca od 28 czerwca do 4 lipca 1940 roku. W dniu 26 października 1940 roku Armia Czerwona zajęła jeszcze sześć wysp rumuńskich na rzece Kilia, odnodze Dunaju, o powierzchni 23,75 km2.
Na tym zakończył się udział Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w II Wojnie Światowej, a napaść III Rzeszy na ZSRR rozpoczętą w dniu 20 czerwca 1941 roku należy uznać za konflikt równoległy, ale odrębny, wobec II Wojny Światowej, który Sowieci nazwali Wielką Wojną Ojczyźnianą. Dochodziło oczywiście w tym okresie do różnego typu porozumień i sojuszy pomiędzy Aliantami, a Sowietami, ale ostatecznym dowodem, że były to dwa konflikty, trwające równolegle, jest fakt, że kapitulacja III Rzeszy w II Wojnie światowej została popisana w dniu 7 maja 1945 roku w Reims we Francji, a kapitulację III Rzeszy w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej podpisano w Berlinie w dniu 8 maja 1945 roku.