ŚWIAT NAUKI NIE POWINIEN POZOSTAWAĆ OBOJĘTNY WOBEC BEZPRAWNEGO ODWOŁANIA POLSKICH INSTYTUTÓW NAUKOWYCH.

RZĄD

ŚWIAT NAUKI NIE POWINIEN POZOSTAWAĆ OBOJĘTNY WOBEC BEZPRAWNEGO ODWOŁANIA POLSKICH INSTYTUTÓW NAUKOWYCH.

Bezprawne odwołanie członków rad 5 instytutów naukowych przez Prezesa RM Donalda Tuska.

Autor dr. Józef Wieczorek – blog. jozef wieczorek, nieporawni. pl
https://niepoprawni.pl/blogi/jozef-wieczorek

Świat polskiej nauki oraz reprezentujące jego pracowników związki zawodowe nie powinny pozostawać obojętne.

W dniu 30 grudnia 2023 r. Polska Agencja Prasowa ogłosiła komunikat zatytułowany Premier Tusk odwołał członków rad instytutów nadzorowanych przez Prezesa Rady Ministrów.

Komunikat ten jest dostępny pod adresem:
https://www.pap.pl/aktualnosci/premier-tusk-odwolal-czlonkow-rad-instytu…(link is external)

Informacje zawarte w tym komunikacie wywołują sprzeciw spowodowany ich niezgodnością z faktami, których te informacje dotyczą, a w szczególności z podanymi na ich uzasadnienie podstawami prawnymi oraz ich interpretacją przez szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów p. Donalda Tuska, p. Jana Grabca.

W świetle powyższego komunikatu PAP sprawa przedstawia się następująco:

PRZYCZYNĄ ODWOŁANIA CZŁONKÓW RAD SĄ NASTĘPUJĄCE.
ZARZUTY WOBEC PIĘCIU INSTYTUTÓW:

– Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego,

– Instytutu De Republica,

– Instytutu Europy Środkowej,

– Instytutu Pokolenia,

– Instytutu Zachodniego im. Zygmunta Wojciechowskiego

(wg. szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów p. Donalda Tuska, p. Jana Grabca):

Nadużycia finansowe.

Obsadzenie funkcji zarządzających w instytutach przez osoby wprost ze środowiska PIS, albo blisko z nimi związane.

Działalność instytutów niesłużąca dobru ogółu, tylko wzmacnianiu pozycji jednej partii.

Efekty pracy instytutów nieproporcjonalne do nakładu środków otrzymywanych przez nie z budżetu państwa – to w dużej mierze wyrzucanie pieniędzy.

W ZWIĄZKU Z POWYŻSZYM ZOSTANĄ DOKONANE NASTĘPUJĄCE CZYNNOŚCI WOBEC TYCH INSTYTUTÓW (wg. szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów p. Donalda Tuska, p. Jana Grabca):

Odwołanie rad nadzorczych.

Przegląd działalności instytutów.

Pilny audyt i ocena tego, co się w przeszłości wydarzyło w instytutach.

Premier Donald Tusk podejmie decyzję dotyczącą roli, jaką instytuty powinny pełnić w przyszłości.

Ewentualna całkowita likwidacja wspomnianych 5 instytutów, która odbyłaby się osobnym aktem.

WNIOSKI WYNIKAJĄCE Z POWYŻSZEGO OŚWIADCZENIA

(szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów p. Donalda Tuska, p. Jana Grabca)

Na wstępie należy zauważyć, że szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów p. Jan Grabiec na obecnym etapie pełnienia tej funkcji najwyraźniej nie jest jeszcze w pełni zorientowany, czym są instytuty naukowe finansowane z budżetu państwa, ponieważ działające w nich rady nazywa „radami nadzorczymi”, które w tych instytutach nie występują, ponieważ nie są one spółkami kapitałowymi, spółdzielniami, stowarzyszeniami czy fundacjami.

Najpierw, na podstawie nieokreślonych źródeł informacji o działalności instytutów oraz o politycznych środowiskach, z których pochodzą albo są z nimi związani członkowie rad instytutów, Prezes Rady Ministrów p. Donald Tusk dokonał ich odwołania.

W odniesieniu do członków rady Instytutu Europy Środkowej Prezes Rady Ministrów odwołując ich był ustawowo zobowiązany do powołania w ich miejsce nowych członków rady tego instytutu
– por. art. 14 ust. 5 ustawy o Instytucie Europy Środkowej.

Zapewne odbyło się to w ramach zapowiedzianego w orędziu Prezesa Rady Ministrów odpolitycznienia instytucji finansowanych z budżetu państwa.

Najpierw oczywiście poprzez odwołanie osób ze środowisk PIS, ale wkrótce również – ze względu na zasadę niedyskryminacji obywateli z powodu ich poglądów i powiązań politycznych – osób w radach instytucji naukowych z pozostałych środowisk politycznych:

Platformy Obywatelskiej, Polskiego Stronnictwa Ludowego, Polski 2050, Lewicy Razem, itd.

Dopiero później dokona się przeglądu działalności instytutów, pilnego audytu i oceny tego, co się w nich w przeszłości wydarzyło. Zapewne po to, aby postawione im wcześniej zarzuty, na podstawie których już odwołano członków ich rad, w jakimś stopniu rzeczywiście się potwierdziły.

Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów p. Jan Grabiec twierdząc, że całkowita likwidacja 5 instytutów (Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego, Instytut De Republica, Instytut Europy Środkowej, Instytut Pokolenia, Instytutu Zachodniego im. Zygmunta Wojciechowskiego) mogłaby się odbyć jednym aktem dokonanym przez Prezesa Rady Ministrów Donalda Tusk, staje w sprzeczności z fundamentalnym faktem prawnym, iż 2 z tych instytutów (Instytut Europy Środkowej, Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego) działają na podstawie dotyczących ich ustaw i ewentualne czynności likwidacyjne wobec nich wymagają uprzedniej pełnej drogi legislacyjnej dla ustawy (Sejm RP, Senat RP, Prezydent RP).

Na koniec, w celu ukazania bezzasadności zarzutów przedstawionych przez Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów p. Donalda Tuska, p. Jana Grabca, na przykładzie Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego, spójrzmy na podstawowe dane dotyczące efektów działalności tego Instytutu.

W ich świetle, nazwanie działalności m.in. Instytutu Strat Wojennych im Jana Karskiego: nadużyciem finansowym, działalnością niesłużącą dobru ogółu, efektami pracy nieproporcjonalnymi do nakładu środków otrzymywanych przez instytut z budżetu państwa, wyrzucaniem pieniędzy – jest skrajną nieodpowiedzialnością i niesprawiedliwością oraz rażącą niekompetencją ze strony oceniającego działalność tego Instytutu.

1 września 2022 r. opublikowany został „Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku niemieckich agresji i okupacji niemieckiej w czasie II Wojny Światowej 1939-1945” autorstwa Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego.

Źródło: https://www.gov.pl/web/wietnam/raport-o-stratach-poniesionych-przez-pols…(link is external)

Prace nad raportem wyniosły ponad 60 tys. roboczogodzin.

Złożyło się na nie, m.in.:

-przygotowanie trzech raportów wstępnych, rozpoznających temat na płaszczyźnie prawnej, historycznej oraz ekonomicznej;

-przygotowanie metodologii prowadzenia wyliczeń ekonomicznych;

-przygotowanie tekstów głównych.

Wśród nich znalazły się:

-zagadnienia związane z niemiecką okupacją Polski 1939-1945,

-straty demograficzne Polski w czasie II Wojny Światowej poniesione z powodu działań niemieckich z uwzględnieniem wyborów i analiz miejsc największych niemieckich zbrodni wojennych, masowych egzekucji i akcji specjalnych,

-ekonomiczna wycena strat ludzkich poniesionych przez Polskę w wyniku II Wojny Światowej w podejściu opartym na utraconym PKB wyrażonym stratami wynagrodzeń związanych z pracą,

-straty skarbu państwa polskiego poniesione podczas II Wojny Światowej w wyniku działań wojennych i okupacji niemieckiej oraz z tytułu działalności okupacyjnego Banku Emisyjnego w Polsce,

-szacunek strat PKB spowodowanych okupacją niemiecką w czasie II Wojny Światowej,

-raport o stratach materialnych poniesionych przez Polskę w latach 1939-1945.

A ponadto:

-straty wynikające ze zniszczeń budynków mieszkalnych i niemieszkalnych w miastach,

-straty wynikające ze zniszczeń budynków mieszkalnych i gospodarczych na terenach wiejskich,

-straty wynikające ze zniszczeń obiektów zabytkowych i sakralnych,

-straty wynikające ze zniszczeń innych obiektów,

-straty wynikające ze zniszczeń obiektów inżynierskich oraz mienia ruchomego w transporcie kolejowym, drogowym i wodnym,

-straty w energetyce, przemyśle i rzemiośle,

-straty w rolnictwie,

-straty wynikające ze zniszczeń w lasach,

-straty wynikające ze zniszczeń z utraconych korzyści z powodu zaboru budynków,

-straty mienia ruchomego związanego z nieruchomościami,

straty majątku rzeczowego Wojska Polskiego,

-straty w bankowości i ubezpieczeniach poniesionych na skutek II Wojny Światowej.

Teksty uzupełniające dotyczyły:

-okupacji przez ZSRR ziem polskich w latach 1939-1941,

-zbrodni partyzantów sowieckich na obywatelach II RP na Kresach Wschodnich pod okupacją niemiecką w latach 1941-1944,

-zbrodni, represji i grabieży sowieckich na Górnym Śląsku w 1945 r.

-zniszczeń wojennych tzw. Ziem Odzyskanych,

-przygotowania analiz przypadków zniszczeń poszczególnych miast bądź poszczególnych zbrodni – zniszczenia Warszawy, zbrodni pomorskiej, rzezi Woli, strat Wielunia, strat Jasła, strat Nowego Sącza, strat Węgrowa, strat Sokołowa Podlaskiego, zagłady wsi Sochy oraz zagłady Michniowa.

-Przygotowanie albumu fotograficznego dokumentującego niemiecką okupację Polski w oparciu o w wielu przypadkach nieznane materiały fotograficzne oraz zeznania świadków.

Składał się z dziewięciu części: wrzesień 1939, likwidacja polskich elit, okupacyjny terror, zagłada polskich Żydów, eksterminacja w obozach i więzieniach, wypędzenia i niewolnicza praca, niszczenie i grabież dóbr kultury, corpus delicti 1945, pamięć zbrodni.

-Przygotowanie listy miejsc niemieckich zbrodni w oparciu o materiały Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce z podziałem na współczesne województwa i gminy.

-Proces przygotowania recenzji, całego raportu oraz poszczególnych rozdziałów. Recenzji dokonali wybitni przedstawiciele polskiej nauki. Gotowy dokument został przetłumaczony na język angielski.

Raport był punktem wyjścia do dalszych działań na poziomie dyplomatycznym:

– 14 IX 2022 r. Sejm RP przyjął uchwałę dotyczącą uregulowania kwestii odszkodowań, a miesiąc po publikacji „Raportu o stratach minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau podpisał notę dyplomatyczną skierowaną do strony niemieckiej.

Strona polska domagała się w niej reparacji za poniesione podczas wojny straty materialne i niematerialne w wysokości 6 bln 220 mld 609 mln zł oraz zrekompensowania szkód;

– 18 IV 2023 r. RM podjęła uchwałę, wskazując kwotę oczekiwanych reparacji ze strony niemieckiej na 6,2 bln zł;

– w sierpniu 2023 r. do gmin i powiatów w całej Polsce wpłynęły pisma od wiceministra spraw zagranicznych Arkadiusza Mularczyka, w których prosił o podjęcie stosownych uchwał popierających starania o reparacje, odszkodowania oraz zadośćuczynienia z powodu strat, które poniosła Polska w wyniku niemieckiej agresji oraz okupacji;

– 15 XI 2023 r. zgodnie z uchwałą sejmową z 14 IX 2022 r. został powołany zespół parlamentarny do reparacji należnych Polsce od Niemiec oraz oszacowania wysokości odszkodowań należnych od Rosji za szkody wyrządzone w trakcie II Wojny Światowej; przekazano nowemu marszałkowi Sejmu Szymonowi Hołowni i przewodniczącym klubów parlamentarnych „Raport o stratach”; pytanie kluczowe – w jaki sposób raport będzie wykorzystany przez nowo wybrany rząd?!

„Jedną z kluczowych spraw, którą poruszają politycy zarówno z Polski, jak i z innych krajów, które doświadczyły cierpienia ze strony hitlerowskich Niemiec, jest kwestia braku konkretnych działań ze strony RFN.

Niemieccy politycy dużo przepraszają za czyny swoich przodków, ale poza słowami niewiele robią, żeby naprawić wyrządzone przez nich krzywdy.

Może warto, aby sobie przypomnieli, że oprócz żalu za grzechy i postanowienia poprawy jest również miejsce na zadośćuczynienie.

Czy Donald Tusk i jego rząd będzie o to zabiegał? Czas pokaże.”

Źródło: Badając ślady niemieckich zbrodni, Dodatek: Polska Fundacja Narodowa, w: „Sieci” 2023 nr 52, s. 2-4.

Wobec tak bezpodstawnej i merytorycznie szkodliwej ingerencji władz politycznych naszego Państwa w działalność instytutów naukowych i ich organów wyrażam przekonanie, że świat polskiej nauki oraz reprezentujące jego pracowników związki zawodowe nie powinny pozostawać obojętne.

Z poważaniem

Wojciech Janik

Członek Walnego Zebrania Delegatów

Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność”

Poznań, dnia 2 stycznia 2024 r.

Opracowanie Aleksander Szumański , świadek historii – dziennikarz niezależny, korespondent światowej prasy polonijnej, akredytowany (USA) w Polsce w latach 2005 – 2014, ścigany i skazany na śmierć przez okupantów niemieckich.

Kombatant – Osoba Represjonowana – zaświadczenie o uprawnieniach Kombatantów i Osób Represjonowanych nr B 18668/KT3621.

Członek Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej. Nr leg. 122.