Stulecie Czesława Janczarskiego

Warto wspomnieć dzisiaj Czesława Janczarskiego, poetę piszącego dla dzieci, którego Miś Uszatek (znany bardziej z filmu animowanego niż z książki) bawi i uczy kolejne pokolenie dzieci.

Czesław Janczarski urodził się 2 września 1911 w Hruszwicy na Wołyniu, a zmarł 19 maja 1971 w Warszawie. Poza poezją i pisaniem dla dzieci, zajmował się także tłumaczeniem z języka rosyjskiego. Był ojciec Jacka Janczarskiego, znanego satyryka (ITR) i scenarzysty(np.”Zmiennicy”).

Pan Czesław pierwszy zbiorek liryków "Akwarelą" wydał w 1933 roku. W dwa lata później debiutował jako poeta dla dzieci w pisemku "Słonko", redagowanym przez Janinę Porazińską. Początkowo studiował na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym uniwersytetu we Lwowie, a od 1934 r. filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie studiów poznał Józefa Czechowicza i zetknął się z autentystami z kręgu "Okolicy Poetów".

Po wybuchu II wojny światowej wrócił do Lwowa. Potem w latach 1944-1946 mieszkał w Kurowie. Tam przyszedł na świat wyżej wspomniany syn – Jacek. Przez krótko był nauczycielem w jednej ze szkół na Lubelszczyźnie. W 1946 r. sprowadził się do Warszawy.

Podejmował się różnych prac. W wydawnictwie "Czytelnik" w latach 1946-1950 organizował zespoły "Żywego Słowa", które wyjeżdżały w teren z programami recytatorskimi. Przez następne pięć lat był członkiem zespołów redakcyjnych "Iskierek", a potem "Świerszczyka", a z Tadeuszem Kubiakiem oraz Bogdanem Ostromęckim przez następne dwa lata pracował w redakcji poezji Polskiego Radia.

W 1957 r. tworzył dwutygodnik dla najmłodszych "Miś" i od początku, do końca swojego życia, był jego redaktorem naczelnym, ale nadal współpracował z innymi tytułami, publikując n.p. swoje wiersze w „Świerszczyku” i „Płomyczku”. Za jego czasów w redakcji „Misia” debiutowało wielu, sławnych później, autorów literatury dla dzieci i młodzieży.

Był niezwykłym człowiekiem, pełnym humoru i niezwykle eleganckim.

Jak wspomniałam na początku jest twórcą literackiej postaci Misia Uszatka – tego z  klapniętym uszkiem, której plastyczny kształt nadał Zbigniew Rychlicki. Miś Uszatek był bohaterem kilku książek Janczarskiego, oraz przeszło stu telewizyjnych dobranocek z niezapomnianym Mieczysławem Czechowiczem jako narratorem.

Czesław Janczarski w czasie spotkania autorskiego z młodzieżą w szkole podstawowej w Siedlcach miał atak serca, a kilka dni później nastąpił zgon w szpitalu w Warszawie.

Poza twórczością dla dzieci pisał dla dorosłych – wydał 7 zbiorków poetyckich. Twórczość dla dzieci stanowiła jednak główny nurt jego pisarstwa. jest autorem około 75 książek dla dzieci i młodzieży, a także licznych przekładów i luźnych wierszy, publikowanych w większości w "Płomyczku", "Świerszczyku" i "Misiu". W książkach Janczarskiego pisał o spraw najbliższych dziecku – jego codziennym życia i sytuacjach w domu czy przedszkolu.

Za twórczość dla dzieci otrzymał:

w 1957 Złoty Krzyż Zasługi,

w 1958 nagrodę miasta stołecznego Warszawy

w 1960 nagrodę Prezesa Rady Ministrów.