Socjotechnika w służbie kontrrewolucji (II)

Gandi podkreślał kilka istotnych rzeczy w powstaniu woli odmowy posłuszeństwa:

Zmiana postawy: od bierności do odwagi i wiary.
Zrozumienie, że współpraca z rządzącymi warunkuje istnienie reżimu.
Zaszczepienie determinacji do gotowości odmowy współpracy.

Wszystkie te elementy powinny być stymulowane przez przywódców. Wedle Machiavellego Książe, który ma społeczeństwo za wroga, nigdy nie będzie pewien swojej władzy.

Firma Scharpa była w Birmie oraz na placu Tiananmen zanim zjawiły się tam czołgi. Rozpowszechniał swoje idee w Palestynie i Izraelu jak też: na Litwie, Łotwie i Estonii.

W 1983 roku politolog ten założył Albert Einstein Institution (Boston), aby propagować swoje idee.

Podsumowując: na czym polega (kontr)rewolucja czasów e-mediów?

• Na swego rodzaju realisty show – czyli tworzeniu rzeczywistości przez media.
• Powstaniu sieciocentrycznej organizacji.
• Zamiast strzelania – wojna psychologiczna.
• Wyśmiewaniu przywódców.
• Fraternizacja służb porządkowych przez na przykład dawanie kwiatów im przez dziewczęta.

(Kontr)rewolucja oznacza rozerwanie więzi społecznych. Jak można zdefiniować jej przyczyny i charakter:

• Ruch masowy oddolny;
• Kryzysowy – deprywacja potrzeb;
• Świadome zakwestionowanie status quo;
• Poczucie niesprawiedliwości;
• Oddolna presja – konieczna słabości władzy;
• Rewolucja jest nie możliwa, jeśli autorytet władzy jest nienaruszony (Rosja?);
• Rewolucje zwyciężają łatwo na początku, ponieważ są skutkami, następstwami upadku autorytetu władzy, a nie odwrotnie;
• Zwykle im większa wiara w państwo, tym większa agresja wobec jego przedstawicieli potem;
• Przeważnie najpierw dochodzą do władzy ludzie z warstwy rządzącej, która była w opozycji a dopiero w drugiej kolejności rewolucjoniści, kontestujący cały system.

Działania mają charakter:

• Pokojowy, moralny , samo ograniczający;
• Odrzucenie przemocy;
• Hasła uniwersalne, a nie polityczne;
• Łagodna zmiana władzy;
• Zmiany polityczne z kulturowymi (zniesienie cenzury);
• Zmiany społeczne występują razem ze zmianami niepodległościowymi.

Wszystkie akcje są poprzedzone intensywnym szkoleniem animatorów działań.

Formy walki:

1. Symboliczne akcje wyrażone niewerbalnie: Parady, rozmaite marsze i pikiety.
2. Odmowa współpracy:

• W sensie społecznym (bojkoty)
• Ekonomicznym (strajki)
• Bojkoty polityczne

1. Interwencje bez przemocy (wszystko, co wykracza poza porządek przeciwnika) strajki głodowe, tworzenie mownych struktur społecznych na różnym szczeblu

Gene Sharp w swoich pracach wyliczył 198 możliwych form działania. Zostało to nazwane „politycznym jujitsu” (twórcą definicji jest Piotr Szumuś), czyli rezygnacja z przemocy przez protestujących powoduje oddzielenie się od władzy grup ludzi, którzy nie tolerują używania przesz nią siły.

Potwierdza to historia serbskiej grupy Otpor, którą powołało w 1998 roku 20 serbskich studentów. Organizacja nie miał charakteru hierarchicznego, aby nie został zinfiltrowana przez służby specjalne. Stworzono organizację kolegialną, zarządzaną przez 20 – osobowe ciało kolegialne. Miała się obyć bez lidera. Odrębnie wydzielono komórki zajmujące się sprawami międzynarodowymi, logistyki, marketingu. Otpor liczył 70 tys. członków i 130 ośrodków lokalizacji (tak na marginesie: czyż ta struktura niczego Państwu nie przypomina? Na przykład Internetu?). Członkiem ruchu mógł pozostać każdy, chyba że podejrzewano prowokację.

Wedle zalecenia Sharpa podstawową zasadą była jawność: „tajność jest nie tylko zakorzeniona w strachu, ale również przyczynia się do niego, co osłabia ducha oporu i obniża ilość osób mogących aktywnie uczestniczyć w akcji. Może także przyczyniać się do – często bezpodstawnych – podejrzeń i oskarżeń o bycie agentem albo informatorem przeciwnika. Natomiast jawność intencji i planów nie tylko będzie miała efekty wręcz przeciwne, ale przyczyni się również do stworzenia wrażenia, że ruch oporu jest w rzeczywistości niezmiernie potężny

Zakonspirowany pozostał druk i dystrybucja oraz zbieranie informacji o posunięciach władzy

Stworzono dwa kręgi przywództwa:

• Jawny – organizujący oddolne działania wśród społeczeństwa;
• Tajny – mający kontakty z politykami.

Umiejętne oddzielenie jednego od drugiego to klucz do sukcesu i znak firmowy aksamitnych rewolucji. W skutych podjętych działań brutalność reżimu zwraca się przeciw niemu, tworząc niesnaski w obozie władzy.

Podstawa działania organizacji Otpor było dobre wyszkolenie działaczy. Szkolenia dotyczyły między innymi socjotechnik, służących pokazaniu, jak można podkopywać autorytet władzy. Oprócz Sharpa w cała operację zaangażowani byli także pracownicy wywiadu i oficerowie armii USA.

Bardzo istotna była bieżąca analiza sytuacji i planowanie na poziomie taktycznym i strategicznym. Gene Sharp zaproponował następujące podejście:

• Ocena możliwości (analiza SWOT) swoich i przeciwnika i źródeł jego władzy.
• Planowanie długofalowej strategii działania w konflikcie.
• Zwiększanie możliwości społeczeństwa do stawiania oporu.
• Atakowanie najsłabszych stron przeciwnika i analiza rezultatów.
• Podsumowanie i analiza przeprowadzonych działań i ocena i skuteczności.

Najważniejszym i podstawowym warunkiem sukcesu jest przełamanie strachu.

Drugi warunek to działanie w tłumie i z tłumem, które daje uczestnikom poczucie mocy.

Nie zapominano o małych grupach i zespołach. Zasadą było dzielenie członków na kilkunastoosobowe grupy, które miały za zadanie kontrolować się nawzajem czy któryś z członków nie jest aresztowany. Rozpoznanie stopnia niezadowolenia panującego w wojsku i policji był stałą praktyką.

Widoczny i z góry założony brak akcentów ideologicznych

Opracowano kodeks postępowania, mający pomóc w organizacji takiego przewrotu, który składa się z siedmiu podstawowych zasad:

• Musi znaleźć się grupa ludzi przeświadczonych o tym, że bezkrwawy przewrót jest możliwy;
• Osoby te muszą założyć międzyuczelnianą organizację;
• Organizacja ta musi opracować własną strategię protestów;
• Należy przyjąć czytelny i wyrazisty symbol i nazwę ruchu, które będą czytelne i łatwo rozpoznawalne;
• Należy ustalić proste i konkretne cele, których domagać się będą uczestnicy protestów;
• Nigdy nie należy stosować siły (w razie ataku uciekać);
• Należy być konsekwentnym i nieustępliwym w działaniu