Słowo „Żegota” oznaczało życie dla skazanych na zagładę

Rada Pomocy Żydom „Żegota”

Była jedyną w okupowanej Europie wspieraną przez Państwo instytucją powołaną w celu ratowania Żydów. Czytaj m.in. o historii Rady, jej strukturze, mechanizmach działania, upamiętnieniach w Polsce i Izraelu oraz o pamiątkach ze zbiorów Muzeum POLIN.

4 grudnia 1942 r. z inicjatywy pisarki Zofii Kossak-Szczuckiej powstała Rada Pomocy Żydów przy Delegacie Rządu RP na Kraj, mająca na celu koordynację działań prowadzonych przez Polskie Państwo Podziemne na rzecz pomocy Żydom, eksterminowanym przez Niemców. Polska była jedynym okupowanym przez Niemców krajem, gdzie za wszelką pomoc okazywaną wyznawcom religii mojżeszowej, groziła kara śmierci zarówno dla udzielającego pomocy, jak i dla całej rodziny. Symbolem tej bohaterskiej postawy, stała się ośmioosobowa rodzina Ulmów z Markowej na Podkarpaciu, zamordowana bestialsko przez Niemców.

„W getcie warszawskim, za murem odcinającym od świata, kilkaset tysięcy skazańców czeka na śmierć. Kto milczy w obliczu mordu – staje się wspólnikiem mordercy. Kto nie potępia – ten przyzwala. Zabieramy przeto głos my, katolicy-Polacy” – pisała Zofia Kossak-Szczucka w „Proteście”. Dokument wydano w nakładzie 5 tys. egzemplarzy. Miał formę ulotki-plakatu. Rozlepiany na ulicach Warszawy, był reakcją na rozpoczęcie wielkiej akcji likwidacji Żydów w warszawskim getcie.

„Żegota” działała od 1942 do 1945 roku i była jedyną państwową instytucją pomagającą Żydom w okupowanej Europie. W jej prace angażowali się ludzie reprezentujący różne poglądy polityczne i społeczne.Członkowie „Żegoty” nieśli pomoc materialną, zapewniali schronienie, środki do życia, opiekę lekarską, dostarczali fałszywe dokumenty Żydom, ukrywającym się poza gettem. Rada otrzymywała środki finansowe od Delegatury Rządu RP na uchodźstwie, organizacji żydowskich, zwłaszcza Bundu, datki przekazywali też obywatele.

„Żegota” we współpracy ze wspólnotami zakonnymi, między innymi księży marianów i sióstr urszulanek, zaopatrywała Żydów w katolickie metryki chrztu, które pomagały im ocaleć. Wystawiono około 60 tys. takich fałszywych dokumentów. Organizacja dostarczała konspiracyjnej prasie informacje dotyczące zagłady Żydów. Wydawała także własne ulotki i kolportowała plakaty.

Członkowie „Żegoty” zostali upamiętnieni w Izraelu zasadzeniem drzewka w Alei Sprawiedliwych wśród Narodów Świata w Instytucie Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie.

Żródło :

https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/2632628,Slowo-Zegota-oznaczalo-zycie-dla-skazanych-na-zaglade

https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/2632628,Slowo-Zegota-oznaczalo-zycie-dla-skazanych-na-zaglade

https://sprawiedliwi.org.pl/pl/o-sprawiedliwych/rada-pomocy-zydom-zegota