Przysięga i prawo czy moralność i sprawiedliwość?

Janusz Korwin-Mikke wczoraj na swoim blogu – jkm.nowyekran.pl/post/70178,skandaliczna-decyzja-swiatowej-federacji-badmintona – nie potrafił jednoznacznie stwierdzić czy ważniejsze jest prawo czy sprawiedliwość.

 Niektórzy z oficerów niemieckich, którzy składali przysięgę imiennie na wierność Adolfowi Hitlerowi, gdy zdradzili go i dokonali zamachu, usprawiedliwiali się, że ich religia – chrześcijaństwo – zezwala na łamanie przysiąg, jeżeli są one sprzeczne z moralnością, i takie postępowanie jest dobre moralnie. Niektórzy powołują się na fragment Ewangelii Mateusza (Mt 5,34-37)), jednak Pan Bóg również składał przysięgi (Rdz 22,16). W samej zaś wypowiedzi Pana Jezusa nie znajdujemy nawoływania do łamania zobowiązań, lecz ograniczenia ich składania.

 Jeżeli ktoś składa przysięgę dobrowolnie – a to jest warunek prawdziwej przysięgi, który został spełniony w przypadku Wehrmachtu, nieliczni, którzy jej odmówili zostali z niego wydaleni, lecz do niczego ich nie zmuszano – to z samej racji tego czynu, jest ona dla niego dobra moralnie. Niektórzy ludzie jednak przysięgają coś, a dopiero później na skutek podwójnej lub zmiennej moralności, dochodzą do wniosku, że jest ona niemoralna, i nie ma racji bytu. Gdybyśmy uznali, że moralność stoi ponad zobowiązaniami zaprzysiężonymi, to z konieczności, na skutek tego, co przed chwilą napisałem, umowy i śluby mogłyby być łamane – moralność przysięgającego się zmieniła, i na przykład ślub w kościele stał się niemoralny.

 Z tego wniosek, że dla podtrzymania mocy zobowiązań trzeba uznać wyższość przysięgi nad moralnością, oraz moralność dotrzymywania jej, jako oddzielną wartość od czynu, który może oznaczać zło moralne.  Tak samo trzeba uznać prawo za nadrzędne wobec sprawiedliwości, a przestrzeganie go, jako sprawiedliwość.

Paweł z Kuczyna

Zdjęcie: Bundesarchiv, B 145 Bild-F016210-0021A / CC-BY-SA