Przesłanie Zjazdu Gospodarzy Mateczników Patriotyzmu i Kultury

Uczestnicy  Zjazdu, który odbył się w  dniach  27-29  maja  2016.r. w Tumlinie-Osowej i Zagnańsku, poświęcili dni swego spotkania i obrad ważnym zagadnieniom zaangażowania  obywatelskiego oraz problemom aktywności kulturalnej  swych małych ojczyzn. Jesteśmy organizatorami, liderami, a w jednej osobie współzałożycielami fundacji lub fundatorami inicjatyw zwanych w naszym środowisku „matecznikami”. Tym słowem obejmujemy nowy i rzadki do niedawna rodzaj placówek i instytucji kulturotwórczych w naszym kraju.

Deklaracja programowa i Przesłanie

—————————————-

Zjazdu Gospodarzy Mateczników

Patriotyzmu i Kultury

—————————————-

W ciągu dwu ostatnich dziesięcioleci dojrzała znaczna liczba inicjatyw lokalnych, dzieł o małej skali, prywatnych lub pozarządowych, lecz o nie przecenionej wartości społecznej. Słowa „mateczniki kultury”  odnoszą  się  do  wielorakiej działalności, którą cechuje – autentyzm zaangażowania, – partnerskie relacje z samorządem przy zachowaniu autonomii programowej, – sprawdzalne sukcesy i osiągnięcia, – ścisły związek z małą ojczyzną i środowiskiem. Jest to system „źródeł i źródełek tworzących kulturę w wymiarze lokalnym i regionalnym”.  Stały się one „dopływem nowych energii do zjawiska zwanego tożsamością” (sformułowania prof. Jerzego  Damrosza).

„Mateczniki” to ogniska promieniowania kulturowych wartości zawierające bogactwo treści i form. Działają one bezkosztowo, lub „non for profit”. Powstały społecznym wysiłkiem pasjonatów i entuzjastów, bezinteresownym wkładem swych fundatorów i prywatnych założycieli, ale dla społecznego pożytku.

Nie zorientowano się nawet, kiedy „mateczniki” zaczęły się pojawiać i dziś liczą się w Polsce w setki. Zjawisko to jest publicznie nie dostrzeżone, a wiec nie docenione i pomijane. Nie zostało ono dotychczas zauważone przez państwowe kierownictwo kultury. Nie wprowadzono go do oficjalnego nazewnictwa, ani nie zanotowano w statystykach kultury, nie uwzględniono w programach badawczych. Także zostało przeoczone przez prasę i media. Jako fenomen społeczno-kulturowy „mateczniki” są obecnie zjawiskiem rozproszonym, nie skupionym w „sieci”, ale na tyle liczebnym i dojrzałym, że stanowią nową kategorię i osobną formację na mapie kultury.

Są narastającym „od dołu” nowym piętrem kultury narodowej, zrodzonym w Polsce regionalnej. Stały się narzędziem instytucjonalnym nowej fazy regionalizmu i patriotyzmu.

Idea Mateczników mieści się w ruchu „przebudzenia obywatelskiego” i „archipelagu  polskości”. Ich społeczna aktywność pragnie się zmaterializować i zaistnieć jako fenomen pozytywnej zmiany. Zapraszamy wszystkich, którzy czują się uczestnikami tego ruchu na rzecz kultury i patriotyzmu. Zachęcamy tych, którzy są gospodarzami swych „mateczników”, aby przyłączyli się do naszego ruchu. Wyrażamy pogląd i zarazem postulat, że działania, które reprezentujemy, powinny znaleźć we władzach politycznych naszego Państwa oraz samorządów sojusznika i mecenasa oraz należny im wymiar wsparcia ze środków publicznych.

Równocześnie wyrażamy wolę współpracy z innymi organizacjami społeczno-kulturalnymi, w tym z siecią uniwerystetów ludowych w celu wspólnych działań na rzecz kształtowania społeczeństwa obywatelskiego.

Tumlin – Osowa, dnia 29 maja 2016 roku.

Podpisano: wszyscy (dwudziestu sześciu uczestników Zjazdu- sygnatariuszy niniejszej Deklaracji)

W ich imieniu to pismo sygnuje

Dr Maciej Andrzej Zarębski

Prezes Rady Krajowej Mateczników Polskości