Pozwolenie na broń dla opornych

Polacy się zbroją. Być może nie trąbią o tym w faktach TVN, ale broni w Polskich domach przybywa. Od końca roku 2010 do końca roku 2013 przybyły 21 624 pozwolenia na broń do celów sportowych myśliwskich i kolekcjonerskich. Również rynek broni bez pozwoleń (np. działające repliki uzbrojenia żołnierzy walczących w wojnie secesyjnej) prężnie się rozwija. Wszystko to, ku rozpaczy Policji, wiąże się ze spadkiem przestępczości (przynajmniej taki wniosek można wysnuć ze stanowiska rzecznika prasowego KGP, który spadającą przestępczość przedstawia jako argument przeciwko dalszej liberalizacji przepisów).

Jaką broń można zdobyć

Rodzaj broni jaką wolno posiadać zależy głównie od rodzaju posiadanego pozwolenia. W dużym uproszczeniu wygląda to tak, jak na grafice powyżej (należy jednak pamiętać, że w kategorii „broń do celów łowieckich” mieszczą się egzemplarze nie dopuszczone „do celów sportowych”). Laikom należy się tu kilka wyjaśnień.

Boczny zapłon i centralny zapłon to pojęcia wynikające z budowy naboju. Naboje bocznego zapłonu mają materiał inicjujący wprasowany w krawędź dna łuski i tam też uderza iglica. Nabój centralnego zapłonu ma spłonkę umieszczoną na środku dna łuski. Tyle teorii. A w praktyce?

W praktyce broń bocznego zapłonu to broń sportowa o stosunkowo niewielkiej energii i ograniczonym zasięgu (najczęściej do 100 m dla karabinu i 50 m dla broni krótkiej), używana głównie do sportu, rekreacji a poza Polską także do obrony własnej i do polowań na drobną zwierzynę. Niewielki odrzut sprawia, że jest to broń idealna dla kobiet i młodzieży, a niska cena najpopularniejszego naboju bocznego zapłonu .22LR czyni ją idealnym narzędziem do treningu i rekreacji dla każdego.
Broń centralnego zapłonu (zarówno długa jak i krótka) to już wyższy poziom wtajemniczenia. Większy odrzut wymusza lepsze opanowanie strzeleckich umiejętności. Z drugiej strony większy zasięg pozwala na prowadzenie zawodów karabinowych nawet na dystansach powyżej 300 m. Sportowymi karabinami centralnego zapłonu są np. klony słynnego AK47 pozbawione możliwości strzelania ogniem ciągłym. Powszechnie spotyka się również Glocki w charakterze sportowych pistoletów.

Należy zwrócić uwagę, że przy karabinach centralnego zapłonu sportowców ogranicza maksymalny dopuszczony prawnie kaliber (nie więcej jak 12 mm) a myśliwych energia pocisku (nie mniej niż 1000 J mierzone w odległości 100 m od lufy). Prowadzi to do paradoksalnej sytuacji gdy myśliwy może posiadać karabin kalibru .50 BMG (pozwalający na prowadzenie skutecznego ognia na odległość nawet powyżej 2 km), a nie może posiadać sportowego karabinu bocznego zapłonu.
Warto też zwrócić uwagę na strzelbę, nagminnie myloną przez dziennikarzy z karabinem. Strzelba gładkolufowa to w uproszczeniu broń dużego kalibru bliskiego zasięgu. Strzelby strzelają zarówno kulą jak i śrutem, jednakże ich skuteczny zasięg nie przekracza 50 m. W wielu krajach strzelba gładkolufowa uchodzi za idealną broń do obrony domu. W Polsce używane są do sportu (rzutki, strzelectwo praktyczne) oraz do polowania na zwierzynę drobną (śrut), rzadziej na grubą (kula).

Ostatnią, dosyć kontrowersyjną sprawą jest broń samoczynna dla kolekcjonerów i posiadaczy broni do celów pamiątkowych. Problematyczne jest tu interpretowanie przez Policję zapisów ustawy, na mocy których do celów kolekcjonerskich i pamiątkowych można posiadać między innymi broń taką samą, jak do ochrony osób i mienia. Oznacza to pistolety maszynowe w kalibrze od 6 do 12 mm oraz karabinki maszynowe kalibru od 5,45 do 7,62 mm. W praktyce Policja odmawia rejestrowania ich osobom fizycznym, dopóki nie zostaje do tego przymuszona wyrokiem sądu.

Jak wygląda procedura przyznawania pozwoleń?

Pozwolenia na broń dla osób cywilnych wydaje właściwy Wydział Postępowania Administracyjnego Komendy Wojewódzkiej Policji (WPA), a żołnierzom właściwy organ Żandarmerii Wojskowej. Do nich właśnie należy składać wnioski o pozwolenie na broń, do których należy załączyć:
a) zaświadczenia od uprawnionego lekarza oraz psychologa stwierdzające, że nie występują przeciwwskazania dla posiadania broni
b) dowód wniesienia opłaty skarbowej za wydanie pozwolenia na broń (242 zł)
c) zdjęcia formatu 3×4 cm (2 szt)
d) dokumenty potwierdzające ważną przyczynę posiadania broni podaną we wniosku (np. zaświadczenie o byciu członkiem stowarzyszenia o charakterze kolekcjonerskim)

[plik 5 prawa]Po złożeniu wniosku Policja sprawdza czy składający nie był notowany (sprawdzenie w Krajowym Systemie Informacji Policyjnej), zleca dokonanie wywiadu środowiskowego i teoretycznie po uzyskaniu tychże informacji powinna wydać decyzję. Powszechną praktyką jednakże jest przeciąganie postępowań poprzez domaganie się dodatkowych nie wymienionych w ustawie dokumentów, dodatkowe sprawdzenie w Krajowym Rejestrze Karnym (co jest o tyle kontrowersyjne, że informacje zawarte w KSIP są o wiele bardziej wyczerpujące) czy też żądanie bardziej szczegółowego uzasadnienia wnioskowanej ilości broni. Standardem jest również wezwanie na przesłuchanie, gdzie dodatkowo należy opowiedzieć czemu chce się posiadać broń. Powszechne jest również wydawanie decyzji odmownych od których niezwłocznie należy się odwołać. Ostatecznie prawo jest po stronie petenta i nawet Komendy Wojewódzkie Policji nie są w stanie wiecznie tego niewygodnego faktu ignorować.