„Ponary”

Pieśń wg. wiersza wyskrobanego ręką więźnia skazanego na śmierć.
„Tam nie tylko rozstrzeliwano – ale też zakopywano ofiary żywcem”

namiar na pieśń :

Ponary – wykonanie – Edward Snopek

Ze strony

Marii-Teresy z Hamburga  http://hamburgpol.w.interia.pl/ponary1.htm

(fragmenty)

Z przemowy Antoniego Komorowskiego wygloszonej w Ponarach: 

"Tu nie tylko rozstrzeliwano – powiedział. Tu najczęściej zadawano śmierć przez upodlenie, tyranię, okaleczenie, pęta drutów kolczastych, zakopywano żywcem. Nie sposób wyobrazić i opisać okrucieństwa zwyrodniałych wykonawców tych zbrodni, którymi były ochotnicze oddziały egzekucyjne IPATINGU BURIAI w nadgorliwej ochotniczej służbie Gestapo…" 



Na ścianie w jednej z cel wyskrobano wiersz 



Steni Smoterowej ps. "Zośka" 



Świt. Gwizdek w korytarzu.

Znikają senne mary

Słać "łóżka"! Myj się! Gotuj!

Bo może dziś Ponary.

Brzęk kluczy, wrzask strażniczki

"Poszirosi vaikszcziot" w pary

Mierz krokiem koła, koła

Których kres to Ponary.

Różaniec dni się toczy

Tęsknocie nie ma miary

A każdy ranek mroczy

Tragiczny cień Ponary.

Aż kiedy z listy nocą

Zawezwą swe ofiary

W dal drogą bezpowrotną

Pomkniemy na Ponary.

Spokojnie spojrzę w lufę

Pełna gorącej wiary

Że Polska zajaśnieje 

Choć spłyną krwią Ponary. 



(Paszirosi vaikszcziot – przygotuj się do spaceru; z książki Heleny Pasierbskiej – "Wileńskie Łukiszki") I jeszcze wiersz Jana Kazimierza Mackiewicza, rocznik 1921, ps. "Konrad", przekazany w ostatnim grypsie z więzienia: 



Trzy znam ja prawdy, oto one:

Ojczyzna, Naród, Chrystus Król,

Choć umęczone ciało skona.

Sam duch zwycięży poświst kul