Niezapomniany Tadeusz Fijewski

Gdyby żył kończyłby dzisiaj 100 lat, wspaniały, wszechstronny aktor, niezapomniany Pan Anatol, czy Recki.

Urodził się 14 lipca 1911 r. w wielodzietnej biednej rodzinie na warszawskim Powiślu. Był synem malarza pokojowego Wacława i Marianny z Lubańskich. Ta robotnicza rodzina wychowała troje artystów, bo swoje losy z teatrem związali: siostra Barbara Fijewska i brat Włodzimierz Fijewski.

Tadeusz zadebiutował w 1921 jako statysta w „Chorym z urojenia” Moliera, w Teatrze Polskim w Warszawie, którym wtedy kierował jego założyciel Arnold Szyfman. Z tym teatrem związał również ostatnie dziesięć lat życia. Występował również w spektaklach amatorskich i przedstawieniach dla dzieci, a od 1927 również w filmie. Na ekranie zadebiutował również bardzo wcześnie. Został laureatem konkursu zorganizowanego przez dziennik "ABC" mając zaledwie szesnaście lat. Zagrał w filmie „Zew morza”w reż. Henryka Szaro, wcielając się w rolę dziesięcioletniego Stacha.

W 1927 r. nie udało mu się zdać eksternistycznego egzaminu aktorskiego. Wrócił, więc do przerwanej nauki w gimnazjum, ale nadal występował na scenie i w filmach. Później w 1936 r. ukończył Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej w Warszawie. Po studiach aktorskich grał w objazdowym Teatrze dla Dzieci "Płomyku" i "Płomyczku". Do września 1939 był związany ponadto z warszawskimi scenami Teatru Malickiej i Teatru Ateneum oraz teatrem w Sosnowcu.

Po wybuchu II wojny światowej był więźniem obozów koncentracyjnych Oranienburg i Dachau. Po uwolnieniu z obozów w 1941 r. wrócił do Warszawy, wstąpił do AK i pracował w barach. Brał udział w Powstaniu Warszawskim. Po jego upadku był więziony w obozach jenieckich na terenie III Rzeszy. Po wyjściu na wolność był aktorem teatru powstańczego BIiP AK (1944) Leona Schillera i zespołu estradowego stworzonego przez Kazimierza Krukowskiego, który występował w polskich obozach na terenie okupowanych Niemiec.

W 1945 r. powrócił do Polski. Występował na deskach teatrów w Toruniu, Łodzi. W Warszawie  grał w teatrach: Nowym (1947–1949), Narodowym (1949–1954), Współczesnym (1954–1968) i jak wcześniej wspominałam na ostatnie lata życia wrócił do Teatru Polskiego, w którym debiutował.

Wystąpił w ponad 50 filmach i w radiowej powieści Matysiakowie, a także w radiowym Teatrze Eterek Jeremiego Przybory w roli Mundzia, syna wdowy Eufemii, granej przez Irenę Kwiatkowską.

W pamięci widzów pozostaje jako Anatol z filmów Jana Rybkowskiego, Rzecki w „Lalce” Wojciecha Hasa, wzruszający Kuba w „Chłopach” Jana Rybkowskiego i zabawny Czereśniak w serialu telewizyjnym „Czterej pancerni i pies” Konrada Nałęckiego.

Jego żoną była Helena Makowska-Fijewska, z ktorą został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Na Powiślu u zbiegu ulicy Topiel i ulicy Zajęczej jest skwer, który nosi imię rodzeństwa Tadeusza, Marii, Barbary i Włodzimierza Fijewskich. Imieniem Tadeusza Fijewskiego nazwano również ulicę w Katowicach.