Na temat Netykiety napisano już bardzo wiele tekstów. Problem w tym, że Netykieta nie jest czymś, co można spisać, skodyfikować. Wiem to, bo byłem świadkiem tego, jak Netykieta się kształtowała. I z racji tego mogę coś powiedzieć.
Polska Wikipedia ma wiele przydatnych stron, ale akurat strona o Netykiecie jest tam przykładem sztampowego podejścia. Kompletnie „z czapy” jest twierdzenie, że łamanie prawa jest niezgodne z Netykietą. Nie jest. Netykieta kompletnie się nie wypowiada na temat przestrzegania prawa i różni internauci mają na ten temat różne zdanie. Ci z większym stażem na ogół ignorują kwestie prawne w Sieci poza tymi najbardziej oczywistymi.
Zanim zaczniemy mówić o Netykiecie, warto zdefiniować podstawowe pojęcia i skróty, stosowane w Sieci:
flame – pyskówka, wulgarna odzywka,
flame war – kłótnia, wymiana flejmów,
trolling – świadome prowokowanie innych do flame war,
spam – wiadomość, która nie jest zgodna z przeznaczeniem danego kanału komunikacji i tym samym go zaśmieca, np. posty reklamowe na forum do tego nie przeznaczonym,
offtop – część rozmowy niezgodna z tematem,
flood – wysyłanie wielu takich samych lub wiadomości raz za razem lub wysyłanie zbyt dużej ilości informacji na IRCu lub czacie,
DCC – metoda przesyłania plików na IRCu.
FAQ – (ang. Frequently Asked Questions – często zadawane pytania) zbiór najważniejszych kwestii, które powinien wiedzieć początkujący i rozwiązania najczęściej występujących problemów.
Emotikony – (smileys, uśmieszki) ogólnie przyjęty w internecie sposób wyrażania nastrojów za pomocą zbitek znaków symbolizujących wyraz twarzy, np. 🙂 wyraża uśmiech, 🙁 smutek itp.
RTFM – (ang. Read The F**cking Manual) „ przeczytaj pier*** instrukcję obsługi”, skrót często stosowany w odpowiedzi na pytanie o bardzo proste, podstawowe kwestie. Żartobliwie rozwijany czasami jako Read The Fantastic Manual.
RTFAQ– (ang. Read The FAQ) „przeczytaj często zadawane pytania”.
STFU – (ang. Shut The Fuck Up) „zamknij się”, „morda w kubeł”, znaczenie skrótu jest chyba jasne.
LOL – (ang. Laughing Out Loud) głośny śmiech.
ROTFL – (ang. Rolling On The Floor Laughing) „tarzam się ze śmiechu po podłodze”, komentarz do szczególnie głupiego lub śmiesznego stwierdzenia.
Facepalm – gest objęcia twarzy rękami oznaczający „brak mi słów”.
THX – (thanks) „dzięki”.
BBL8R, BBL – (ang. Be Back Later) „będę później”.
BRB – (ang. Be Right Back) „zaraz wracam”, istnieje też polski odpowiednik: ZW.
HTH – (ang. Hope This Helps) „mam nadzieję, że to pomogło”.
AFK – (ang. Away From Keyboard) „nieobecny przy klawiaturze”.
Zasady najważniejsze:
Pisz w języku przyjętym na danym miejscu Sieci.
Nie prowokuj do kłótni (trolling).
Nie spamuj i nie flooduj.
Nie wracaj po zbanowaniu pod innym nickiem.
Nie interesuj się prywatnością innych internautów. Nie wyszukuj w Sieci informacji o nich w celu ich złośliwego upublicznienia.
Gdy cytujesz tekst lub wklejasz obrazek, podawaj jego autora i źródło.
Inne zasady:
Pisz w sposób zrozumiały (niekoniecznie ściśle poprawny gramatycznie, ale przynajmniej tak, żeby inni internauci nie mieli kłopotów ze zrozumieniem wiadomości).
Unikaj nadmiaru wulgaryzmów.
Mów do innych „na ty”. Taka zasada obowiązuje w Sieci, zwłaszcza na czatach czy IRCu. Jedynie do ogólnie znanych osób, postujących pod imieniem i nazwiskiem dopuszczalne jest zwracanie się per „pan”.
Nie pisz DUŻYMI LITERAMI, bo jest to w Sieci traktowane jako krzyk i jest zachowaniem niekulturalnym (nie zdziw się, jeśli w odpowiedzi dostaniesz tekst typu „wyłącz CapsLock, idioto!”). W celu podkreślenia fragmentu wypowiedzi należy stosować pogrubienie, a w przypadku gdy to technicznie niemożliwe lub trudne (np. na IRCu) należy otoczyć dany fragment gwiazkami *w ten sposób*.
Nie karm trolla, to znaczy nie reaguj na zaczepki.
Nie angażuj się we flame war bez koniecznej potrzeby.
Nie używaj argumentów ad personam.
Zanim zadasz pytanie na otwartym kanale, zorientuj się czy nie ma FAQ i czy nie ma tam rozwiązania twojego problemu.
Nie zwracaj się do innych po imieniu na otwartym kanale nawet jeśli je znasz, chyba, że wiesz na pewno, że nie przeszkadza to temu komuś.
Nie zaczepiaj ludzi, którzy sobie tego nie życzą.
Nie nadużywaj emotikon
Jeśli nie chcesz czegoś o sobie powiedzieć, nie podawaj fałszywych informacji. Po prostu nic nie mów.
Netykieta na IRCu, czatach i komunikatorach:
Nie kontaktuj się z adminami serwera na IRCu bezpośrednio. Napisz maila na ustalony adres e-mail i opisz problem. Najpierw jednak zorientuj się czy nie potrafi ci pomóc ktoś ze zwykłych użytkowników.
Na niektórych kanałach IRCa i na niektórych czatach ludzie nie życzą sobie polskich znaków diaktrycznych. Uszanuj to.
Jeśli jesteś aktywnie zaangażowany w dyskusję to informuj na kanale gdy odchodzisz od kompa ustawiając status w komunikatorze lub kliencie IRCa albo pisząc skrót taki jak AFK, ZW.
Nie próbuj przesyłać plików ludziom którzy o nie nie prosili.
Prywatne sprawy omawiaj w rozmowach prywatnych, a nie na otwartym kanale.
Stosuj się do obowiązującego na danym kanale kodowania polskich znaków diaktrycznych. Zazwyczaj UTF-8 lub ISO.
Netykieta w e-mailach, listach mailowych, grupach dyskusyjnych i forach:
Trzymaj się tematu, nie angażuj się w offtop w miejscach do tego nieprzeznaczonych.
Nie wysyłaj tej samej wiadomości wielu osobom w jawnych kopiach, używaj pola „ukryte do wiadomości”.
Nie wysyłaj tej samej wiadomości na wiele grup dyskusyjnych, nie wstawiaj tego samego posta do wielu tematów na forum.
Pisz pełnymi zdaniami, unikaj wiadomości jednowyrazowych, jednozdaniowych.
Gdy odpowiadasz na maila, cytat z poprzedniego umieszczaj pod treścią wiadomości, a nie nad nią.
Nie hotlinkuj obrazków. Kopię obrazka umieść na darmowym hostingu typu ImageShack i dopiero wtedy do posta na forum wraz z podaniem autora.
Upewnij się, że program pocztowy przy odpowiedzi na maila poprawnie oznacza temat. Na jego początku powinno być „Re:” a nie „Odp:” jak błędnie to oznaczały niektóre wersje Outlook Expressa. W razie potrzeby popraw to.
Gdy dołączasz do wiadomości jakiś plik, upewnij się że na pewno nie ma w nim wirusów.
Jeśli są jakieś pytania, chętnie na nie odpowiem.
Katolik, doświadczony internauta, fan mangi i anime. Notki są na licencji http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl