Kto jest autorem sukcesu Węgier?…Polak!

Czy Wy też uważacie, że jesteśmy najlepsi na świecie? Jak tak, to nie leczcie się z tego. To prawda.

Wacław Felczak, systematycznie przyjeżdżając od II połowy lat siedemdziesiątych XX w. na Węgry odegrał istotną rolę w formowaniu się demokratycznej opozycji węgierskiej, która doprowadziła do upadku ustroju komunistycznego na Węgrzech w roku 1989.

Wacław Felczak był historykiem, nauczycielem akademickim, specjalistą w dziedzinie historii Węgier. Był szefem kurierów tatrzańskich w czasie okupacji, kurierem był również po wojnie. Złapany przez czechosłowacką bezpiekę został odtransportowany do Warszawy. Przez stalinowski sąd został skazany na dożywocie. Na wolność wyszedł w październiku 1956 r. W wieku 40 lat zaczynał swoje życie od nowa. Powrócił na uniwersytet jako asystent. Profesurę otrzymał w 1993 r. na kilka miesięcy przed śmiercią.

Film "Węgierski łącznik"

http://www.tvp.pl/historia/rocznice-i-wydarzenia/ii-wojna-swiatowa/wideo/ludzie/wegierski-lacznik/1852064

Już w grudniu 1979 r. po raz pierwszy w mieszkaniu węgierskiego seminarzysty Wacława Felczaka – Istvana Kovácsa odbyło się kilkunastoosobowe "seminarium", na którym Wacław Felczak przekazywał węgierskim przyjaciołom swoją wizję historii, z której czerpał nadzieję nie tylko dla obu narodów, ale całego regionu – Europy Środka. Przenikniętych po zdławieniu siłą przez ZSRR powstania węgierskiego poczuciem niemożności i pesymizmem rozmówców nazywał dobrotliwie "węgierskimi Hamletami", gdyż "wystrzegali się śmielszej działalności politycznej". Wówczas to do grona jego znajomych dołączyli Árpád Göncz, Miklós Vásárhelyi, Sándor Csoóri czy György Szabad. W toku kolejnych dyskusji, prowadzonych także podczas przyjazdów znajomych Węgrów do Krakowa, dzięki silnemu wpływowi Felczaka zaczął kształtować się narodowo-demokratyczny nurt opozycji węgierskiej.

Jesienią 1987 r. Wacław Felczak jako visiting professor został zaproszony z wykładami do Eötvös Kollégium w Budapeszcie. Podczas spotkania na temat polskich doświadczeń walki o wolność w jednym z klubów studenckich młody prawnik – Viktor Orbán poprosił go o radę w sprawie kierunków działania na Węgrzech. Usłyszał: " Załóżcie partię polityczną. Prawdopodobnie zamkną was za to, ale wszystko wskazuje na to, że nie będziecie musieli długo siedzieć ". W marcu 1988 r. Victor Orban – wraz z kolegami powołał jedną z najważniejszych węgierskich partii opozycyjnych, Związek Młodych Demokratów – Fidesz, a w demokratycznym państwie węgierskim został premierem.

Władze komunistyczne w Polsce w 1975 r. zablokowały wniosek Uniwersytetu Jagiellońskiego o nadanie Wacławowi Felczakowi stanowiska profesora zwyczajnego. Dopiero po osiemnastu latach, w niepodległej już Rzeczypospolitej, w dniu 5 października 1993 został mianowany profesorem. Był wówczas śmiertelnie chory – w szpitalu, wkrótce po otrzymaniu nominacji zmarł. Ponieważ przez szereg lat był związany z Tatrami i Podhalem, został pochowany w na starym cmentarzu na "Pęksowym Brzyzku" w Zakopanem.

Na pogrzebie hołd zmarłemu oddawali nie tylko Polacy, ale także węgierscy dyplomaci z ambasadorem Ákosem Engelmayerem – odczytano listy pożegnalne m.in. od prezydenta Republiki Węgierskiej Árpáda Göncza, węgierskiego ministra spraw zagranicznych Gezy Jeszenszky’ego i przewodniczącego Światowego Związku Węgrów Sándora Csoóri. W imieniu jednej z najważniejszych węgierskich partii politycznych – Forum Młodych Demokratów (Fidesz) – wieniec na grobie honorowego członka tego ugrupowania złożył Zsolt Németh. Tragicznym akcentem uroczystości pogrzebowych była śmierć Stanisława Marusarza, podkomendnego Wacława Felczaka w latach wojny, podczas wygłaszania mowy pożegnalnej nad grobem zmarłego.

Krakowski oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Wydział Historyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego ustanowiły w 2001 roku Nagrodę im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego dla badaczy zajmujących się dziejami Europy Środkowo-Wschodniej XIX i XX w.

więcej

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wac%C5%82aw_Felczak

„Bardzo dobrze pamiętam lata sześćdziesiąte, kiedy przebywałem w Krakowie jako doktorant na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przesiadywałem wówczas często w Instytucie Historii, wśród kolegów, i byłem świadkiem różnych mądrych, czasami nawet ostrych dyskusji. Jako przybysz z zagranicy, outsider, zadawałem najprostsze pytania – co z tą Polską będzie? Popatrzył na mnie kiedyś ówczesny docent Wacław Felczak, wyprowadził z budynku na Planty, gdyż w Krakowie tam można było spokojnie rozmawiać, i powiedział: proszę pana, przetrwamy. Polacy umieją przetrwać. Trzeba pamiętać, że Wacław Felczak, wspaniały człowiek, bardzo zasłużony, kiedyś kurier akowski, specjalista od Węgier i znany na Węgrzech jako polski patriota i żołnierz dobrej sprawy, po wojnie spędził kilka lat w więzieniu. Pomimo to miał przekonanie, że Polska potrafi przetrwać dzięki swojej kulturze, mocniejszej od całego komunistycznego systemu. Doktor Felczak niestety nie żyje, ale to, co mi wtedy opowiadał o Polsce, jest świętą prawdą.”-N.D.

http://lustronauki.wordpress.com/2008/10/10/waclaw-felczak-slynny-kurier-i-historyk-profesor-dopiero-na-lozu-smierci/

Historia Węgier Felczaka na allegro -17 zł.

http://allegro.pl/waclaw-felczak-historia-wegier-i1533047191.html