Konstytucja RP – Rozdział IV i V – Sejm i Senat – projekt

Rozdział IV i V (dotyczący Sejmu i Senatu) opracowywanej Konstytucji. Bazą dla opracowania jest Konstytucja Kwietniowa, w mojej opinii najlepsze z dotychczas stworzonych.

Rozdział I – http://mzb.nowyekran.pl/post/25434,konstytucja-rp-rozdzial-i-projekt

Rozdział II – http://mzb.nowyekran.pl/post/25651,konstytucja-rp-rozdzial-ii-projekt

Rozdział III – http://mzb.nowyekran.pl/post/25708,konstytucja-rp-rozdzial-iii-projekt

Rozdział IV i V zaprezentowany ponizej jest jeszcze w dużej części nieskończony, zawiera wiele przemyśleń, które najprawdopodobnie zostaną jeszcze w jakiś sposób zmodyfikowane i doprecyzowane (jak np. zastąpić sposób wyliczania liczby posłów wzorem matematycznym czy pozostawić w wersji pisanej i jak najprostszej?).

IV. Sejm
Art. 45
(1) Sejm sprawuje funkcje ustawodawcze i kontrolę nad działalnością Rządu; nadto do Sejmu należy ustalanie budżetu i nakładanie ciężarów na obywateli.
(2) Kontrola nad działalnością Rządu wyraża się w prawie Sejmu:
a) żądania ustąpienia Rządu lub Ministra;
b) pociągania wespół z Senatem Prezesa Rady Ministrów lub Ministra do odpowiedzialności konstytucyjnej;
c) interpelowania Rządu;
d) zatwierdzania corocznie zamknięć rachunków państwowych i udzielania Rządowi
absolutorium;
e) udziału w wykonywaniu kontroli nad długami Państwa.
(3) Funkcje rządzenia Państwem nie należą do Sejmu.
Art. 46
(1) Sejm składa się z posłów, wybranych w głosowaniu powszechnym, tajnym, równym i bezpośrednim.
(2) Kadencja Sejmu trwa lat cztery, licząc od dnia wyborów.
(3) Wybory zarządza Prezydent Rzeczypospolitej w 150 dniu przed końcem kadencji Sejmu na jeden dzień wolny od pracy przypadający nie wcześniej niż na 45 dni a nie później niż na 30 dni przed upływem kadencji.
Art. 47
(1) Prawo wybierania do Sejmu ma każdy obywatel bez różnicy płci, który przed dniem zarządzenia wyborów ukończył lat 21 oraz korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich.
(2) Prawo wybieralności ma każdy obywatel, mający prawo wybierania
(3) Ordynacja wyborcza do Sejmu unormuje postępowanie wyborcze tudzież oznaczy kategorie osób pozbawionych praw wybierania i wybieralności z braku dostatecznych przymiotów moralnych lub umysłowych z tym że:
a) powiat jest okręgiem wyborczym;
b) liczbę mandatów poselskich w danym powiecie ustala się w sposób następujący: liczbę uprawnionych do glosowania  zamieszkujących dany powiat na stałe dzielimy przez 85 000,  zaokrąglamy według zasady – 0,5 lub więcej – do góry, jednocześnie na każdy powiat musi przypadać co najmniej jeden mandat;
c) jeżeli na dane powiaty przypadają 2 lub więcej mandatów poselskich ordynacja wyborcza może ustalić podział takich powiatów na okręgi jednomandatowe, jeśli nie to mandaty poselskie są obejmowane kolejno wg największej liczby zdobytych głosów, a w przypadku zdobycia tej samej liczby głosów przez kandydatów i braku wolnego mandatu dla co najmniej jednego z nich przeprowadza się w ciągu siedmiu dni powtórne głosowanie spośród kandydatów o tej samej liczbie głosów;
d) kandydata do Sejmu zgłasza co najmniej 850 uprawnionych do głosowania obywateli.
Art. 48
(1) Sejm wybiera ze swego grona Marszałka na okres kadencji.
(2) Do czasu nowego wyboru Marszałka w nowej kadencji Sejmu poprzedni pozostaje na stanowisku.
(3) Sejm nie może pracować bez obranego Marszałka.
Art. 49
(1) Sejm proceduje według uchwalonego przez siebie regulaminu.
(2) Regulamin Sejmu nie wymaga podpisu Prezydenta.
Art. 50
(1) Sejm będzie zwołany przez Marszałka na pierwsze posiedzenie w nowej kadencji nie później niż trzydziestego dnia po dniu wyborów do Izb Ustawodawczych.
(2) Sesja zwyczajna Sejmu będzie otwarta corocznie najpóźniej w październiku i nie może być zamknięta przed upływem czterech miesięcy, chyba że budżet będzie uchwalony w terminie wcześniejszym.
(3) Sesja zwyczajna może być odroczona na dni czternaście.
(4) Odroczenie na okres dłuższy lub ponowienie odroczenia wymaga zgody obu Izb Ustawodawczych.
(5) Okres przerwy, spowodowanej odroczeniem sesji, nie wlicza się do biegu terminów, przepisanych Konstytucją dla czynności Sejmu.
(6) Marszałek Sejmu może zastosować środki przymusu w celu doprowadzenia posła(posłów) na posiedzenie, oraz zastosować wobec nich kary pieniężne.
Art. 51
(1) Prezydent Rzeczypospolitej według swego uznania może w każdym czasie zarządzić otwarcie sesji nadzwyczajnej Sejmu, a uczyni to w ciągu dni 14 na wniosek co najmniej 1/4  ustawowej liczby posłów.
(2) Podczas sesji nadzwyczajnej przedmiotem obrad Sejmu mogą być wyłącznie sprawy, wymienione w zarządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej albo we wniosku o otwarcie takiej sesji, zgłoszonym przez posłów, oraz sprawy, których załatwienia na najbliższej sesji wymagają ustawy lub regulaminy, albo które Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Prezesa Rady Ministrów lub Marszałka Sejmu uzna za nagłe.
Art. 52
Uchwały sejmu zapadają zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej 1/2 ustawowej liczby posłów, jeżeli Konstytucja inaczej nie stanowi.
Art. 53
(1) Posiedzenia Sejmu są jawne.
(2) Sejm może uchwalić tajność obrad tylko ze względu na bezpieczeństwo Państwa.
(3) Protokół i stenogram, wydawany z polecenia Marszałka, są wyłącznym stwierdzeniem przebiegu obrad Sejmu.
(4) Nikogo nie można pociągać do odpowiedzialności za ogłaszanie i rozpowszechnianie sprawozdań z jawnych obrad Sejmu, jeżeli odtwarzają one w pełni i ściśle przebieg tych obrad.
(5) Wspomniane w niniejszym artykule protokoły i stenogramy publikuje się nie później niż 7 dnia po dniu obrad.
(6) Ustępy od 1 do 5 niniejszego artykułu stosuje się odpowiednio do wszelkich regulaminowych prac Sejmu (np. obrady w komisjach, podkomisjach).
Art. 54
(1) Posłowie składają przed objęciem mandatu ślubowanie treści następującej: "Świadom obowiązku wierności wobec Państwa Polskiego, ślubuję uroczyście i zaręczam honorem, jako poseł na Sejm Rzeczypospolitej, w pracy na rzecz dobra Państwa nie ustawać, a troskę o jego godność, zwartość i moc za pierwsze mieć sobie przykazanie."
(2) Odmowa ślubowania lub ślubowanie z zastrzeżeniem równoznaczne jest z nieprzyjęciem mandatu.
Art. 55
Posłowie otrzymują diety i mają prawo do bezpłatnego korzystania z publicznych, zbiorowych środków komunikacji w granicach Państwa tylko wtedy gdy udają się na lub z sesji Sejmu.
Art. 56
(1) Posłowie korzystają tylko z takich rękojmi nietykalności, jakich wymaga ich uczestnictwo w pracach Sejmu.
(2) Za treść wygłoszonych w Sejmie przemówień lub zgłoszonych wniosków i interpelacji oraz za niewłaściwe zachowanie się podczas obrad – posłowie odpowiadają tylko przed Sejmem.
(3) Jednakże za wystąpienia sprzeczne z obowiązkiem wierności wobec Państwa Polskiego albo zawierające znamiona przestępstwa ściganego z urzędu – poseł może być uchwałą Sejmu na żądanie Marszałka Sejmu lub Ministra Sprawiedliwości oddany pod sąd Trybunału Stanu i orzeczeniem tego Trybunału pozbawiony mandatu poselskiego.
(4) Za naruszenie praw osoby trzeciej podczas obrad Sejmu poseł może być pociągnięty do odpowiedzialności sądowej tylko za zezwoleniem Sejmu.
Art. 57
(1) Posłowie odpowiadają za działalność nie związaną z uczestnictwem w pracach Sejmu na równi z innymi obywatelami.
(2) Jednakże karne postępowanie sądowe lub administracyjne a także postępowanie dyscyplinarne, wszczęte przeciw posłowi przed lub po uzyskaniu mandatu, należy na żądanie Sejmu zawiesić do wygaśnięcia mandatu.
(3) Przedawnienie nie biegnie w czasie zawieszenia postępowania karnego, administracyjnego lub dyscyplinarnego.
(4) Poseł, zatrzymany w czasie trwania sesji nie z nakazu Sądu będzie na żądanie Marszałka Sejmu niezwłocznie wypuszczony na wolność.
Art. 58
(1) Poseł nie może sprawować mandatu senatorskiego.
(2) Poseł przez cały czas trwania mandatu nie może być powoływany na jakiekolwiek urzędy państwowe.
(3) W okresie sprawowania państwowych funkcji urzędowych żadna osoba nie może być członkiem Sejmu.
(4) Posłowi nie wolno wykonywać czynności, nie dających się pogodzić ze sprawowaniem mandatu, pod skutkami określonymi w ustawie.
Art. 59
(1) Posłowi nie wolno na swoje, ani na obce imię, ani też w imieniu przedsiębiorstw, spółek lub towarzystw na zysk obliczonych, nabywać dóbr państwowych ani uzyskiwać ich dzierżaw, podejmować się dostaw i robót rządowych, ani otrzymywać od Rządu koncesji lub innych korzyści osobistych.
(2) Za naruszenie powyższych zakazów poseł będzie na żądanie Marszałka Sejmu lub Prezesa Najwyższej Izby Kontroli oddany pod sąd Trybunału Stanu i orzeczeniem tego trybunału pozbawiony mandatu poselskiego i korzyści osobistych, od Rządu otrzymanych.
(3) Marszałek Sejmu może na podstawie uchwały Komisji Regulaminowej, powziętej większością 3/5 głosów, udzielić posłowi w poszczególnym przypadku zezwolenia na wejście z Rządem w stosunek prawny, jeżeli stosunek ten nie jest sprzeczny z dobrymi obyczajami. Zezwolenie takie musi natychmiast być podane do widomości publicznej.
Art. 60
(1) Prezes Rady Ministrów, Ministrowie i delegowani przez nich urzędnicy mają prawo brać udział w posiedzeniach Sejmu i przemawiać poza kolejnością mówców.
(2) Prezes Rady Ministrów, Ministrowie i delegowani przez nich urzędnicy mają obowiązek udzielania informacji i odpowiedzi w sprawach bieżących na każdym posiedzeniu Sejmu.
(3) Posłowie mogą zwracać się do Prezesa Rady Ministrów i Ministrów z interpelacjami w sprawach, dotyczących ich zakresu działania, w sposób określony regulaminem Sejmu.
(4) Prezes Rady Ministrów lub interpelowany Minister obowiązany jest udzielić odpowiedzi w ciągu 21 dni.
V. Senat
Art. 61
(1) Senat, jako druga Izba Ustawodawcza, rozpatruje budżet i projekty ustaw, uchwalone przez Sejm, wnosi do Sejmu własne projekty ustaw oraz uczestniczy w wykonywaniu kontroli nad długami Państwa.
(2) Nadto Senat na równi z Sejmem, choć bez prawa początkowania, bierze udział w rozstrzyganiu następujących spraw:
a) o wniosku żądającym ustąpienie Rządu lub Ministra;
b) o ustawach zwróconych Izbom Ustawodawczym przez Prezydenta Rzeczypospolitej do ponownego rozpatrzenia;
c) o zmianie Konstytucji;
d) o uchyleniu zarządzeń, wprowadzających stan wyjątkowy;
e) nakładania ciężarów na obywateli.
Art. 62
(1) Senat składa się z senatorów, powołanych w 1/3 przez Prezydenta Rzeczypospolitej, a w 2/3 w głosowaniu powszechnym, tajnym, równym i bezpośrednim.
(2) Liczba senatorów w danej kadencji musi być zawsze podzielna przez liczbę 3 bez reszty.
(3) ..
(4) Kadencja Senatu rozpoczyna się i kończy jednocześnie z kadencją Sejmu.
(5) Ordynacja wyborcza do Senatu unormuje postępowanie wyborcze tudzież oznaczy kategorie osób, którym służyć będzie prawo wybierania i wybieralności z tym że:
a) senatorem może zostać tylko obywatel polski, zamieszkujący na stałe okręg wyborczy z którego kandyduje oraz musi mieć najpóźniej w dniu wyborów ukończone 30 lat;
b) okręgiem wyborczym jest województwo;
c) na każde województwo przypadają 4 mandaty senatorskie;
d) ordynacja wyborcza może ustalić podział województw na okręgi jednomandatowe, jeśli nie to mandaty senatorskie są obejmowane kolejno wg największej liczby zdobytych głosów w danym województwie, a w przypadku zdobycia tej samej liczby głosów przez kandydatów i braku wolnego mandatu dla co najmniej jednego z nich przeprowadza się w ciągu siedmiu dni powtórne głosowanie spośród kandydatów o tej samej liczbie głosów;
e) każdy uprawniony do głosowania na senatora może maksymalnie zagłosować na czterech kandydatów.
Art. 63
Art. 48-60, dotyczące Sejmu, stosuje się odpowiednio do Senatu.