Z cyklu porad prawnych Fundacji LEX NOSTRA.
W zależności od tego, czy kupujący jest konsumentem, czy też nie, przysługiwać mu będą różne uprawnienia z tytułu umowy sprzedaży.
Sytuacja prawna konsumentów jest regulowana przez szereg ustaw, m.in przez Ustawę o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego czy Ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów, a samą definicję konsumenta znajdziemy a kodeksie cywilnym. W art. 22(1) przeczytamy, że jest to osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
Osoba, która dokonuje czynności w związku z prowadzoną działalnością będzie zatem przedsiębiorcą.
Konsument czy przedsiębiorca ?
Przeanalizujmy poniższe przykłady:
Piotr jest studentem. Kupuje laptop w dużej sieci oferującej elektronikę. Piotr jest konsumentem.
Anna prowadzi biuro rachunkowe. Kupuje laptop w tym samym sklepie, co Paweł. Ma zamiar używać go w siedzibie swojej firmy do celów służbowych. Sprzedawcę prosi o wystawienie faktury na jej firmę, podaje niezbędne do wystawienia faktury dane, w tym numer regon. W poniższej sytuacji Anna jest przedsiębiorcą. Oczywiście w innych sytuacjach może być ona traktowana jako konsument – gdyby dokonała zakupu na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą. By zostać uznaną za konsumenta, nie może otrzymać faktury na firmę.
Zwróćmy uwagę, że aby możliwe było mówienie o czynności z udziałem konsumentów, drugą stroną umowy musi być przedsiębiorca. Gdyby Piotr odkupił laptop od znajomego, nie byłby już tratowany jako konsument, gdyż zawarł umowę z innym konsumentem. W literaturze przyjęło się określać umowy, których obie strony są konsumentami, umowami w obrocie powszechnym.
Szczególna ochrona konsumenta
Odróżnienie konsumentów od przedsiębiorców ma ogromne znaczenie praktyczne w związku ze szczególną ochroną konsumenta jako słabszego uczestnika obrotu. Uprawnienia te regulowane są przez wspomnianą już Ustawę o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. W tym miejscu należy się pewne wyjaśnienie: kodeks cywilny w części poświęconej umowie sprzedaży zawiera katalog uprawnień przysługujących w razie, gdy zakupiony towar z jakiegoś powodu nie jet zgodny z umową. Tych przepisów nie stosujemy jednak w obrocie konsumenckim, gdyż, jak stanowi art. 535(1) kodeksu, mogą być one stosowane do sprzedaży konsumenckiej tylko w takim zakresie, w jakim sprzedaż ta nie jest regulowana odrębnymi przepisami. Od 2003 r. materię tę reguluje Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej i z niej wywodzić będziemy uprawnienia konsumenta.
Na sprzedawcy ciąży cały szereg obowiązków:
….
Całość artykułu dostępna jest na stronie Fundacji LEX NOSTRA:
Martyna Kośka
współpraca
Maciej Lisowski
Fundacja LEX NOSTRA
28.01.2013 r.
W służbie Obywatelowi !