Rząd przyjął założenia do ustawy ułatwiającej wydobycie gazu łupkowego. W listopadzie Ministerstwo Środowiska przedstawi do konsultacji projekt ustawy o wydobywaniu węglowodorów, ich opodatkowaniu i Funduszu Pokoleń.
– Kluczowe jest powołanie instytucji, która będzie obecna w nadzorze właścicielskim poprzez udziały w przedsięwzięciach wydobywczych – mówił premier na konferencji prasowej po posiedzeniu Rady Ministrów.
Przepisy dotyczące łupków miały zostać opublikowane już w czerwcu. Ministerstwo Środowiska w ostatniej chwili jednak odwołało zapowiadaną konferencję prasową
Marcin Korolec – minister środowiska poinformował o projekcie powstania Narodowego Operatora Kopalin Energetycznych (NOKE). Będzie to spółka w 100 proc. Skarbu Państwa o statusie strategicznym. NOKE ma mieć udziały i współuczestniczyć w zarządzaniu w konsorcjach wydobywczych. Wypracowany zysk NOKE przekaże do budżetu państwa i Węglowodorowego Funduszu Pokoleń.
Premier Donald Tusk powiedział, że zwrócił się do marszałek Sejmu Ewy Kopacz z prośbą, aby informacja rządu i debata na temat ewentualnej ratyfikacji unijnego paktu fiskalnego, odbyła się w piątek 9 listopada.
Na podstawie kierunkowych założeń, w listopadzie Ministerstwo Środowiska zaprezentuje publicznie (również na stronie internetowej) szczegółowe przepisy w postaci projektu ustawy. Prezentacja dokumentu rozpocznie proces konsultacji projektu ustawy ze społeczeństwem, w tym z branżą wydobywczą. Po zakończeniu konsultacji społecznych, branżowych i międzyresortowych, projekt zostanie skierowany do stałego Komitetu Rady Ministrów, a następnie pod obrady Rady Ministrów. Następnie ustawa zostanie przesłana do Sejmu.
Wdrożony zostanie również proces prekwalifikacji podmiotów dopuszczający do prowadzenia działalności rozpoznawczo-wydobywczej w Polsce, w tym do przetargów na koncesje. Zwiększy się bezpieczeństwo Państwa poprzez nadzór nad odsprzedażą koncesji.
Jak powiedział Piotr Woźniak, Główny Geolog Kraju, odpowiedzialny w resorcie środowiska za prace nad projektem: Złoża kopalin w tym ropy i gazu są w Polsce – jak w całej Europie – własnością Państwa, czyli należą do całego społeczeństwa. Dlatego dbałość o złoża to obowiązek Państwa wobec społeczeństwa. Państwo będzie nadzorowało racjonalną i zrównoważoną eksploatację złóż, aby inwestor wbrew interesom i potrzebom Państwa nie spowalniał wydobycia, ale też aby za szybko eksploatując złoże nie zmarnował go.
Założenia do ustawy przewidują specjalne opodatkowanie wydobywania ropy i gazu oraz sprawiedliwy podział zysków pomiędzy inwestorów, budżet państwa i budżety samorządów. Model podatkowy uwzględnia ryzyka i koszty prowadzonej działalności po stronie inwestora.
Podatek od wydobycia niektórych kopalin obejmie również węglowodory – będzie to podatek od przychodów (tzw. royalty) i wyniesie 5%wartości wydobytego gazu i 10% wartości wydobytej ropy;
Nowe podatki wejdą w życie najwcześniej w 2015 r., o ile wcześniej zostanie uwolniony rynek gazu.
Łącznie wszystkie obciążenia podatkowe (tzw. government take) – włącznie z np. CIT i podatkiem od nieruchomości – wyniosą ok. 40% zysków brutto przemysłu wydobywczego.
Kto skorzysta? Przede wszystkim rozwiązania proponowane w ustawie sprzyjają prowadzeniu racjonalnej, zrównoważonej eksploatacji złóż i pozwolą ustabilizować dochody ze złóż gazu i ropy na wysokim poziomie i rozciągnąć je także na przyszłe pokolenia. Według Piotra Woźniaka: Przyjęty model opodatkowania wydobycia będzie najbardziej przyjazny w Europie, tak aby był zachętą dla inwestorów do lokowania kapitału w wydobycie gazu w Polsce. Ale istotą korzyści z gazu i ropy łupkowej nie będą podatki dla Państwa, a tańszy gaz i energia dla przemysłu i gospodarstw domowych. Na tym polegać będzie nasz sukces „łupkowy”.
Na nowych regulacjach przede wszystkim zyskają Polacy. Inwestowaniem nadwyżek dochodów Państwa z wydobycia zajmować się będzie powołany Węglowodorowy Fundusz Pokoleń. Poza tym przyspieszenie i rozwój inwestycji w poszukiwania i wydobywanie gazu z łupków pośrednio przyczyni się do powstania tysięcy miejsc pracy. Jak pokazują doświadczenia amerykańskie, obok każdego miejsca pracy bezpośrednio przy wydobyciu powstają dwa inne w sektorach komplementarnych. Wydobycie gazu z łupków stanie się zapewne największym impulsem rozwojowym w Polsce od lat, co przełoży się w nadchodzących latach na łatwiejsze wyjście z kryzysu.
Sprawiedliwy podział zysków i rozwój w regionach. Dzięki ustawie samorządy wszystkich trzech szczebli (gmina, powiat, województwo) uzyskają nowe i zwiększone dochody bezpośrednio trafiające do ich budżetów. Dzięki temu dochody z wydobycia będą się rozkładać na cały region. Powiaty i województwa zostaną po raz pierwszy uwzględnione w nowym podziale dochodów z wydobycia gazu i ropy. Jak przyznaje minister Korolec: Pieniądze z wydobycia gazu ziemnego dla wszystkich szczebli samorządów, to absolutna nowość. W połączeniu z czterokrotnym zwiększeniem stawki opłaty eksploatacyjnej, która od zawsze trafia – bez pośrednictwa budżetu państwa – do budżetów samorządów powinno stanowić silny impuls do rozwoju regionów.
Dla inwestorów ustawa oznacza zwiększenie pewności inwestowania zarówno w rozpoznawanie jak i wydobycie węglowodorów w Polsce. Wyznacza precyzyjne, stabilne i transparentne zasady wydawania i wtórnego obrotu koncesjami na wydobywanie węglowodorów.