Gaz z łupków. Cz.1

Właściwie nie miałem zamiaru pisać więcej na ten temat, ale po tym, jak:

 

– obejrzałem film "Gasland", Amerykanina Johna Foxa (o wydobyciu gazu z łupków w Stanach Zjednoczonych)

http://maciwoda.nowyekran.pl/post/15447,gasland-film-opowiadajacy-o-metodach-i-skutkach-wydobywania-gazu-z-lupkow-w-stanach-zjednoczonych

 

– przeczytałem kilku komentarzy pod dwoma notkami, jakie napisałem na ten temat na swoich blogach prowadzonych na Salon24 i Nowym Ekranie;

 

– oraz po tym, jak w różnych komentarzach nazywa się takich jak ja:

"dobrze poinformowanym przyjacielem Gazpromu"

http://Nathanel.nowyekran.pl/post/15903,lupki-i-zatruta-woda-czyli-drugi-katar#comment_122816

         

lub:

"agentami Moskwy i Berlina"

http://Nathanel.nowyekran.pl/post/15903,lupki-i-zatruta-woda-czyli-drugi-katar#comment_122845

 

 

doszedłem do wniosku, że moim obowiązkiem jest poruszyć ten temat tak głęboko, jak tylko jest to dla mnie dostępne.

 

Nauczony doświadczeniem, zacznę od wyjaśnienia swojego ogólnego stanowiska w tej sprawie:

 

1. Jestem zwolennikiem Agendy21, czyli zrównoważonego rozwoju, a więc uważam, że musimy rozwijać się tak, żeby naszych następców nie pozbawiać szans na życie w równoważnych warunkach.

 

2. Uważam, że wszystkie surowce kopalne powinny być wykorzystywane w najbardziej efektywny sposób, co oznacza, że surowce uważane dzisiaj za energetyczne powinny być surowcami dla przemysłu chemicznego.

 

3. Technologie wydobycia surowców kopalnych nie powinny zagrażać środowisku naturalnemu.

 

4. Surowce naturalne nie powinny służyć celom politycznym, a w szczególności, być przedmiotem niekontrolowanej wyprzedaży.

 

Mając powyższe na uwadze, zrozumiałem, że informacje jakimi nas karmią niedokształceni propagandyści z rządowych, zależnych od polityków i "niezależnych" środków masowej informacji należy sprawdzić i skonfrontować z informacjami płynącymi ze Stanów Zjednoczononych.

 

Taką okazją była analiza materiału podsuniętego mi przez Janusza z Gorzowa – Dziękuję.

 

Tym materiałem okazał się Raport:

 

Gaz łupkowy – Raport PKN "ORLEN" , Warszawa lipiec 2010

 

http://www.orlen.pl/PL/CENTRUMPRASOWE/Publikacje/Documents/gaz_lupkowy_www.pdf

 

Raport liczy aż 74 strony, wię pozwoliłem sobie skopiować z niego wszystkie najważniejsze, to znaczy – naistotniejsze, informacje, tj. te, które posłużyły mi do analizy.

Informacje grupowałem tematycznie. Cytaty napisane są kursywą (pismem pochyłym), a moje komentarze wyróżniłem kolorem niebieskim.

 

Najbardziej interesujące fragmenty Raportu:

 

— Niniejszy raport jest pierwszą podjętą w Polsce próbą usystematyzowania dostępnej

wiedzy i informacji na temat poszukiwań i wydobycia gazu łupkowego. Zależy nam

na przekazaniu wszystkim zainteresowanym rzetelnych i kompletnych informacji na

temat gazu łupkowego i działalności PKN ORLEN na tym polu.

 

— W pierwszej części raportu przedstawiona jest charakterystyka gazu łupkowego

– pochodzenie geologiczne, technologia wydobywcza, parametry opłacalności

wydobycia oraz – co wzbudza w Polsce największe emocje i nadzieje – potencjalne

skutki ekonomiczne i polityczne.

 

— W raporcie wskazujemyzarówno na szanse jak i potencjalne bariery dla rozwoju

poszukiwań gazu łupkowego w Polsce – natury geologicznej, ekonomicznej oraz

administracyjnej.

 

Zwracam uwagę czytelników, że już na samym początku Raportu przemilczano barierę ekologiczną dla rozwoju poszukiwań gazu z łupków w Polsce.

 

— Szczelinowanie hydrauliczne polega na wtłoczeniu do wybranej sekcji otworu

wiertniczego cieczy pod bardzo wysokim ciśnieniem, składającej się z nośnika

(głównie wody) z dodatkiem materiałów wypełniających szczeliny (głównie piasku

o odpowiednio dobranej granulacji i wytrzymałości mechanicznej) oraz dodatków

chemicznych(głównie celem poprawienia lepkości).

 

— Na terenie Barnett Shale wykonano ponad 10000 otworów. Jeden odwiert poziomyprzypada średnio na zakres pola powierzchni od 24,3 do 64,7 hektarów. Barnett Shale zajmuje powierzchnię wynoszącą około 13000 km2, natomiast jego miąższość wynosi, w zależności od miejsca, od 30 do 185 metrów.

 

— Etap laboratoryjny jest żmudny i kosztowny, ale przynosi efekty – w łupkach uzyskuje się precyzyjne rozłożone, koncentryczne strefy spękań o promieniu nawet 900 m (w piaskowcach do 200 m).

 

— 8 otworów poziomych rozchodzących się z jednej lokalizacji umożliwia dostęp do złoża, które w klasycznej eksploatacji wymagałyby odwiercenia 16 otworów pionowych.

 

— Jednakże należy zauważyć, że ze względu na bardzo niską przepuszczalność skał ilasto – łupkowych, odwierty poziome muszą być wykonywane z większym zagęszczeniem na powierzchni niż w przypadku eksploatacji złóż gazu konwencjonalnego. Przeciętne rozmieszczenie otworów poziomych na jednostkę powierzchni to 4–8 na 2,6 km2

 

— W wyznaczonych lokalizacjach prowadzi się wiercenia otworów horyzontalnych planując w jednej lokalizacji od 4 do 8 otworów tworzonych zwykle parzyście w przeciwnych kierunkach do siebie.

 

— Dzięki rozwojowi technologii odwiertów poziomych, wpływ pozyskiwania gazu

z łupków na środowisko lądowe w regionie wydobycia jest o wiele mniejszy niż

w przypadku pozyskiwania gazu konwencjonalnego.21 Devon Energy Corporation

ogłosiło, że wykorzystanie technologii odwiertów poziomych pozwala na zastąpienie

3–4 otworów pionowych jednym poziomym.

 

W filmie nakręconym przez Internetową Niezależną Telewizję TV9, przedstawiciele firmy wydobywczej podkreślają kilkakrotnie, że zastosowana technologia pozwala wiercić poziomo do 3 km, co oczywiście wpłynie na zmniejszenie gęstości rozmieszczenia otworów pionowych.

Z posiadanych informacji wynika, że otwory pionowe będą pojawiać się co 5-6 km, a każdy otwór na powierzchni to podziemne pole produkcyjne o powierzchni 28,26 km2, tj. 2826 ha.

 

S = Pi*r^2 = 3,14*3 km^2= 28,26 km^2

 

Coś mi się jednak wydaje, że jestem super optymistą. Każdy kto ogląda zdjęcia lotnicze pól wydobywczych w USA (w filmie "Gasland") widzi, że gęstość otworów wydobywczych jest większa i przypomina to las po wyrębie

 

Jeszcze jeden wniosek, jaki nauswa się po przeczytaniu informacji o miąższości łupków. Jeśli strefy spękań mogą być w średnim ponad 10 razy większe niż miąższość łupków, to kto zagwarantuje, że podczas szczelinowania nie dochodzi do rozruszenia nieprzepuszczalnego plasta nad łupkami.

 

Zapraszam do następnej części, w której przeliczymy otwory na ilość chemii.

cdn.