Firmy sprzątające na kolei a władze PKP

Na zwrotnicę kolejową podjeżdżają puste wagony. Niezależnie od pogody i pory roku na peronie czeka grupa kobiet. Sprzątają pociągi. Pracują w fatalnych warunkach. Zmęczone, schorowane korzystają ze społecznej opieki zdrowotnej. Diagnozy lekarzy brzmią jak podsumowanie ich życia… Rynek usług porządkowych dla kolei jest zmonopolizowany przez kilka prywatnych firm, które mniej lub bardziej formalnie są powiązane z kadrą kierowniczą spółek PKP. I tak na przykład na Pomorzu są to Kolejowe Zakłady Usługowe, w Małopolsce Zakłady Usługowe "Południe", a na Dolnym Śląsku Dolnośląskie Przedsiębiorstwo Usługowe. Czy to nie dziwne, że jedna firma opanowała prawie wszystkie spółki i zakłady PKP np. na całym Dolnym Śląsku czy na Mazowszu? Dziwne, dopóki nie zajrzy się do Krajowego Rejestru Sądowego… I tak, w składzie rady nadzorczej […]

Na zwrotnicę kolejową podjeżdżają puste wagony. Niezależnie od pogody i pory roku na peronie czeka grupa kobiet. Sprzątają pociągi. Pracują w fatalnych warunkach. Zmęczone, schorowane korzystają ze społecznej opieki zdrowotnej. Diagnozy lekarzy brzmią jak podsumowanie ich życia…

Rynek usług porządkowych dla kolei jest zmonopolizowany przez kilka prywatnych firm, które mniej lub bardziej formalnie są powiązane z kadrą kierowniczą spółek PKP. I tak na przykład na Pomorzu są to Kolejowe Zakłady Usługowe, w Małopolsce Zakłady Usługowe "Południe", a na Dolnym Śląsku Dolnośląskie Przedsiębiorstwo Usługowe.

Czy to nie dziwne, że jedna firma opanowała prawie wszystkie spółki i zakłady PKP np. na całym Dolnym Śląsku czy na Mazowszu? Dziwne, dopóki nie zajrzy się do Krajowego Rejestru Sądowego…

I tak, w składzie rady nadzorczej Dolnośląskiego Przedsiębiorstwa Usługowego z Wrocławia w różnym okresie przewijają się takie oto nazwiska: Krzysztof Mamiński – prezes kolejowej spółki Natura Tour, członek rady nadzorczej WARS S.A., prezes zarządu Związku Pracodawców Kolejowych PKP, ponadto były przewodniczący kolejarskiej "S" oraz były członek zarządu PKP S.A.; Jerzy Dul – dyrektor PKP PLK Centrum Realizacji Inwestycji Oddział we Wrocławiu, były przewodniczący kolejarskiej "S" na Dolnym Śląsku; Stanisław Cichoń – były członek zarządu PKP Przewozy Regionalne oraz PKP Cargo, były aparatczyk kolejarskiej "S"; Janusz Staniewski – były zastępca dyrektora Dolnośląskiego Zakładu Przewozów Regionalnych we Wrocławiu; Bogdan Grzegorzewski – były wiceprezes PKP PLK, dyrektor Biura Nieruchomości w centrali PKP S.A.

Zakłady Usługowe "Centrum-Usługa" z Warszawy. Tak jak DPU ma monopol na sprzątanie dla PKP na Dolnym Śląsku, tak Centrum-Usługa zmonopolizowała rynek usług dla kolei na Mazowszu. W składzie rady nadzorczej tej spółki znajdziemy Tadeusza Matylę, który w latach 2002-2004 był członkiem zarządu PKP Przewozy Regionalne, a w latach 2004-2007 członkiem zarządu PKP Intercity. Tadeusz Matyla zasiadał także w radzie nadzorczej ZUZ Poznań (firma sprzątająca na terenie Wielkopolski) od chwili utworzenia tej spółki do 2004 roku. Po nim stołek zajął syn Mirosław Matyla.

"Solikol", jak sama nazwa wskazuje, jest spółką założoną przez bossów kolejarskiej "Solidarności". Spółka ma monopol na sprzątanie obiektów i wagonów kolejowych na terenie Pomorza Zachodniego. Udziałowcami "Solikolu" wg KRS są zakładowe organizacje związkowe NSZZ "Solidarność" przy szczecińskich zakładach PKP Cargo, PKP PLK i PKP Energetyka. Prezesem zarządu spółki "Solikol" jest Romuald Ansen z PKP Cargo, były przewodniczący Okręgowej Sekcji Kolejarzy NSZZ "S" w Szczecinie. Radę nadzorczą spółki również tworzą dygnitarze kolejarskiej "S", m.in. Marian Lisowski (PKP Cargo), Krzysztof Sęk (przewodniczący Okręgowej Sekcji Kolejarzy NSZZ "S" w Szczecinie) i Jacek Siuber (Telekomunikacja Kolejowa, szef zakładowej "S"). Oczywiście nie ma w tym nic złego, że organizacje związkowe prowadzą działalność gospodarczą. Jednak w przypadku spółek kolejarskiej "S" jest tak, że żerują one na spółkach PKP, wykorzystując zależność dyrektorów kolejowych zakładów od bossów "S", którzy są szefami tych spółek.

Zakłady Usługowe "Południe", które mają w Małopolsce monopol na sprzątanie wagonów, należą do Jana Krawczyka, który był jednym ze współzałożycieli Fundacji Pomocy Osobom Niepełnosprawnym w Stróżach. Prezesem tej fundacji jest Stanisław Kogut, obecnie senator PiS, a wcześniej przewodniczący kolejarskiej "Solidarności" i członek rady nadzorczej PKP S.A. Kogut jest także prezesem Izby Gospodarczej Transportu Lądowego, która lobbuje na rzecz przedsiębiorców prywatnych współpracujących z PKP. Układ jest prosty.

Przed rokiem przetarg na sprzątanie stacji Kraków Główny wygrała firma Usługi Komunalne Marzena Kowal. Mężem szefowej Usług Komunalnych jest Robert Kowal, rzecznik krakowskiego zakładu PKP PLK. Oboje nie chcą jednak odnosić się do tego wątku. Kowal z PKP PLK powiedział tylko, że przetarg został przeprowadzony w pełni uczciwie i że zachęca przedsiębiorców do udziału w kolejnym za rok.

W marcu 2009 r. "Tygodnik Ostrołęcki" napisał:

Firma żony i syna posła Platformy Andrzeja Kani zdobyła dwa lukratywne kontrakty na sprzątanie kolejowych wagonów. Przetargi na sprzątanie wagonów spółek PKP Przewozy Regionalne i Koleje Mazowieckie są warte kilka milionów złotych. Miliony na sprzątanie wagonów dwóch spółek PKP rodzina posła dostanie z pieniędzy publicznych – od skarbu państwa i samorządu województwa. Czy poseł i prominentny regionalny działacz partii rządzącej może pełną garścią czerpać z publicznej kasy? – pyta "Tygodnik Ostrołęcki".

Sprzątanie taboru tylko Przewozów Regionalnych kosztuje kilkadziesiąt milionów zł rocznie. Nie ma pieniędzy na nowe pociągi, są miliony na sprzątnie starych wagonów! Rynek usług porządkowych dla kolei (sprzątanie wagonów, biur, dworców, peronów itd.) w skali całego kraju wart jest kilkaset milionów zł rocznie. Dla cwaniaków ze spółek PKP stwarza to szerokie pole do popisu…

Foto: kadr z filmu "Wagony" reż. Piotr Morawski.