Do Tchu Ostatniego

Życie człowieka zaczyna się o narodzin a kończy śmiercią. Niestety nie daje się ustalić jednolitego poglądu a raczej definicji początku życia ani chwili śmierci. Trudności występują zarówno teologiczne jak też z punktu widzenia etyki i medycyny. Nie darmo mówi się że diabeł tkwi w szczegółach. Tak jest też w tym przypadku, najważniejszym bowiem dotyczy naszego człowieczeństwa. Dziś pozostawimy rozstrzygnięcie początku życia na momencie zapłodnienia. Zajmiemy się tylko rozmową na temat definicji śmierci. Dlaczego ? Ano dlatego ze handlarze ludzkimi organami chcą moment śmierci przyspieszyć jak się tylko da. Wymyślono określenie „śmierć mózgowa„, na jego podstawie usiłuje się wypreparowywać organy z żywego człowieka. Jak bowiem można mówić że mózg jest martwy skoro w dalszym ciągu steruje podstawowymi  procesami życiowymi : oddychaniem, krążeniem czy metabolizmem. […]

Życie człowieka zaczyna się o narodzin a kończy śmiercią. Niestety nie daje się ustalić jednolitego poglądu a raczej definicji początku życia ani chwili śmierci. Trudności występują zarówno teologiczne jak też z punktu widzenia etyki i medycyny.

Nie darmo mówi się że diabeł tkwi w szczegółach. Tak jest też w tym przypadku, najważniejszym bowiem dotyczy naszego człowieczeństwa.

Dziś pozostawimy rozstrzygnięcie początku życia na momencie zapłodnienia. Zajmiemy się tylko rozmową na temat definicji śmierci. Dlaczego ? Ano dlatego ze handlarze ludzkimi organami chcą moment śmierci przyspieszyć jak się tylko da. Wymyślono określenie „śmierć mózgowa„, na jego podstawie usiłuje się wypreparowywać organy z żywego człowieka.

Jak bowiem można mówić że mózg jest martwy skoro w dalszym ciągu steruje podstawowymi  procesami życiowymi : oddychaniem, krążeniem czy metabolizmem. To że człowiek nie reaguje na niektóre bodźce zewnętrzne nie oznacza że mózg ( człowiek) jest martwy. Nie raz już zdarzyło się że człowiek po latach przebywania w stanie wegetatywnym odzyskał przytomność umysłu.

W Księdze Rodzaju napisane jest, że gdy potop ogarnie Ziemię to zniszczy wszystkie istoty  „które w nozdrzach znajduje się tchnienie żywota.” Po prawie 2000 lat dyskusji talmudycznych żydowscy uczeni wrócili do tego wersetu Starym Testamencie i uważają że życie kończy się w momencie zatrzymania oddychania. Aby się upewnić w XIX-wieku wprowadzono zasadę że jeśli człowiek wydaje się martwy, umieszczano przed jego nosem lekkie piórko. „Jeśli on się nie rusza emocjonować,”  zalecała instrukcja, ” człowiek jest na pewno martwy.” By sprawdzić czy człowiek jeszcze oddycha czy już nie stosowano także lusterko.

Dawni Mędrcy nie mogli przewidzieć, że ich pisma stworzą podstawy oporu przeciw łowcom organów ludzkich  pobieranych od zmarłego  XXI wieku w Izraelu, ale też na całym świecie.

Ich definicja momentu śmierci, która wchodzi w konflikt z nowoczesnym pojęciem śmierci mózgu, jest jednym spośród kilku wymieniany powodów, powodującym  że Izrael ma najniższy wskaźnik   dawstwa organów pobieranych od zmarłego.

Pomimo zaawansowanej infrastruktury medycznej Izrael w porównaniu z innymi krajami wypada słabo na polu dawstwa. W 2012 roku, miał 7.4 zmarłych dawców na milion mieszkańców. Badania prowadzone przez Radę Europy wykazują że ten wskaźnik wynosi: 18,5 w Wielkiej Brytanii, 25,8 w Stanach Zjednoczonych i 35,1 w Hiszpanii.

Zderzenie religii i bioetyki komplikuje dawstwo narządów.

Od 2000 roku jedna po drugiej wybuchały afery handlu ludzkimi organami w które zamieszani byli Izraelczycy. Chociaż najnowsze zmiany prawne sprawiły, że  dla Izraelczyków mniej kuszące jest szukanie organów za granicą, listy czekających na przeszczep są długie. Biznes kwitnie.

Tylko 15% Izraelczyków zarejestrowało się jako dawcy. W USA jest to 50%. (Ja nie jestem).

„Jeśli ktoś planuje uzyskać przeszczep, czeka, aby uzyskać nerkę w kraju. Jednak jest większa szansa, że wcześniej przyjdzie Mesjasz, niż przesunie się miejsce w kolejce”  mówi założyciel grupy poparcia dla przeszczepu nerek.

Sprzeciw wobec dawstwa narządów od zmarłego trwa na przekór zarówno polityki rządu i jak też wypowiedziom Rabinatu. Ale to jest popierany przez ultra-ortodoksyjnych rabinów o wciąż dużych wpływach. Chociaż wielu Izraelczyków uważa się za świeckich, nawet niereligijni Żydzi uznają  zgodna z wiarą instrukcję o końcu życia. ” W czasie śmierci i żałoby, każdy człowiek przypomina sobie swoje korzenie,” mówi Rabin Shlomo Amar, były sefardyjski naczelny rabin, akceptujący definicję śmierci mózgowej.
Zderzenie starożytnej teologii i nowoczesnej bioetyki osiągnęło  apoteozę w głośnym przypadku głośnym Avi Cohena, legendarnego piłkarza, którego uznany za osobę z martwym mózgiem po wypadku motocyklowym w 2010 roku. Cohen, lat 54, był zarejestrowanym dawcą, jego rodzina początkowo potwierdziła uprawnienia do pobrania jego narządów. Zgodnie z prawem pomimo deklaracji zmarłego szpital w Izraelu nie może pobrać organów bez zgody rodziny.

Tamir Cohen, drugi od lewej, zawodowy piłkarz wraz z kolegami ze swojej drużyny, uczestniczył w pogrzebie ojca, Avi Cohena. Starszy pan Cohen podpisał zgodę na oddanie jego narządów, ale rodzina unieważniła tę decyzję.
Ale jego oddech był podtrzymywane przez wentylator i pan Cohen realistycznie wyglądał  tak jak żywy, bo był żywym. Zrozpaczone żona i dzieci nie potrafili zagłuszyć głosów odwiedzających   chorego, którzy ostrzegali, że  on nadal może ożyć.

„Chcieliśmy, aby w to wierzyć ,” przypomina Dorit Cohen, wdowa. ” Podjęcie ostatecznego kroku który oznaczał koniec jego życia było czymś, czego nie można było zrobić.”

Wśród religijnych przeszkód do dawstwa jest wiara tradycyjnych Żydów w zmartwychwstanie, przekonanie, że ciało przed pogrzebem nie może być zbezczeszczone. Lekarze i etycy zwracają  uwagę na kulturalne opory krewnych nagabywanych o zgodę na oddanie narządów. Przez lata polityka państwa wspierała turystykę przeszczepową poprzez umożliwienie ubezpieczycielom zwrotu kosztów pacjentom, którzy zabieg przeszczepu przeszli za granicą.

Prawo żydowskie reguluje problem tak , że prawie nic nie można zrobić, aby „uratować” życie. Mówi ono że nie wolno uśmiercać jednego człowieka dla ratowania innego.( aborcja w sytuacji zagrożenia życia matki ? ) Ponieważ ryzyko śmierci podczas operacji pobierania nerek jest niskie, zaleca się dawstwo narządu w czasie życie. Ale niektórzy Żydzi uważają popełnia się morderstwo pobierając narządy jak serce i płuco zanim  przestaną one działać. To oczywiste morderstwo.

Pojęcie śmierci mózgu, zdefiniowane jako nieodwracalna utrata funkcji mózgu, zyskało akceptację na całym świecie w późnych latach sześćdziesiątych. Moment ten jest uważany za optymalną okoliczność pobierania narządów „zmarłych” dawców bo  w dalszym ciągu są one utlenione przez wentylację mechaniczną, podtrzymującą  ich przydatność. Problem w tym że taki człowiek jednak wciąż żyje a jest martwy tylko dla celów „komercyjnych”.
W 1986 r., Naczelny Rabinat Izraela  (dwóch ortodoksyjnych rabinów wybranych przez resztę)  uznał śmierć mózgową jako kryterium ustalania śmierci. Jednak obawiając się, że lekarze będą pochopnie orzekać śmierć mózgu z chęci do pobierania narządów, nalegali, żeby w skład panelu śmierci mózgu wchodził przedstawiciel rabinów.

Środowisko medyczne w obawie przed interwencjami nie zgodziło się. To z kolei skłoniło rabinów do zniechęcania do dawstwa organów aby zapobiec konieczności oficjalnego wydawania opinii na temat handlu organami.

W 2006 roku Izraelczycy zaczęli kupować organy w Chinach i Filipinach ale rząd wstrzymał zgodę na pokrywanie kosztów operacji poza granicami kraju. W roku 2008 handel organami parlament uznał za przestępstwo i powołano panele oceniające czy koszty przeszczepu mogą być pokryte. Uchwalono też prawo regulujące procedurę orzekania śmierci mózgowej zapewniając rabinatowi miejsce w komisji nadzorującej decyzje lekarzy.

Proces dawstwa organów na przykładzie najprostszym- przeszczep nerki staje się oficjalnym biznesem, Nie ma praktycznie charytatywnej ofiarności. Nerka kosztuje 15 tys.$ jednak uważa się że powinna kosztować 50 000$. Oczywiście jak przy każdej innej reglamentacji pojawia się czarny rynek. Pieniądze rujnują kolejną świątynię człowieczeństwa- ciało. Duszę ludzie stracili już dawno.

„Jeśli ustawi się w szeregu nagich ludzi, pozbawionych zewnętrznych oznak pozycji społecznej aby odróżnić bogatych od biednych  wystarczy po prostu policzyć ich nerki„.

Czy to jest to, czego chcesz oczekiwać od życia na świecie?” Czy ludzkość jest już jako całość martwa mózgowo czy do ostatniego tchu będziemy walczyć o swoje człowieczeństwo?