Czy władze Polski zwracają majątek zgodnie z prawem?

Od pewnego czasu próbuję się dowiedzieć, czy polscy urzędnicy nie łamią obowiązującego prawa i nie postępują wbrew interesowi narodowemu bezprawnie zwracając majątki podmiotom zagranicznym.

Sprawa jest ważna, bo do Nowego Ekranu dochodzą sygnały, iż niejednokrotnie zostało zwrócone mienie za które Polacy już raz zapłacili odszkodowanie. Co byłoby skandalem, gdyż już jesteśmy państwem wielokrotnie okradzionym i dawało asumpt do postawienia urzędników w stan oskarżenia. Moje śledztwo dziennikarskie wprawdzie jeszcze w toku, bo trudno ustalić chociażby gdzie znajduje się wykaz nieruchomości, które powinny być pod szczególną pieczą władz Państwa Polskiego i każdy pytany z zadziwiającą determinacją odsuwa problem jak najdalej od siebie. Jako przykład udostępniam moją korespondencję z Ministerstwem Skarbu Państwa. Rzecz pozostawiam bez komentarza, chcę tylko zasygnalizować problem i żeby każdy czytelnik wyrobił sobie własne zdanie w tej sprawie lub pomógł w jej wyjaśnieniu jeżeli dysponuje jakąś wiedzą w temacie:

7.05.2012

Nadawca: Redakcja Nowego Ekranu

Adresat: Rzecznik Prasowy Ministerstwa Skarbu Państwa

Temat: zapytanie prasowe dotyczące zwrotów nieruchomo​ści

W związku z zawartymi przez Państwo Polskie umowami z 12-toma państwami zachodnimi (tzw. umowy odszkodowawcze za mienie ocalałe o II Wojnie Światowej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w granicach powojennych), które to odszkodowania dotyczyły firm i osob fizycznych majacych siedzibe i będących po II WŚ obywatelami tych państw jakie Rząd PRL wypłacił za nieruchomosci, mienie niematerialne oraz przedwojenne i wojenne papiery wartościowe, a także zobowiązania z okresu sprzed 1 września 1939 obywateli RP względem obywateli państw zachodnich.

To objete odszkodowaniami mienie z mocy prawa przeszło na Skarb Państwa, a do obowiązków prawnych Ministra Skarbu należało i należy ich ewidencjonowanie i zagospodarowanie. Takim wykazem Rząd Polski dysponowała (powojenny Minister Skarbu Państwa a także Minister SP po 89 r.. W związku z tym pytamy czy te pozycje które zostały przejęte na Skarb Państwa po wypłacie odszkodowania wystepują w zapisach hipotecznych Skarbu Państwa i czy po roku 1994 były i są zwracane przedwojennym właścicielom lub ich spadkobiercom?

Takim wykazem Minister Skarbu Państwa musi dysponować skoro otrzymuje wyroki sądów o zwrocie różnorodnych nieruchomości przedwojennym włascicielom.

Prosimy też o ustosunkowanie się do nastepujacej kwestii:

We wszystkich umowach odszkodowawczych z tymi 12 państwami zachodnimi była klauzula, że żadne roszczenia późniejsze nie objęte tymi umowami nie będą respektowane ani przez rząd kraju danego obywatela lub instytucji, ani przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z tym prosimy o informację czy wystepują zwroty nieruchomości objętych lub nieobjetych tymi umowami w naturze (zwroty gruntów, budynków) lub czy są za nie wypłacane obecnie ekwiwalenty pieniężne.

Prosimy o odpowiedź powołujac się na zapisy prawa prasowego i prawo do informacji publicznej.

 Z poważaniem

Tomasz Parol

Redaktor Naczelny Nowego Ekranu

Odpowiedź:

8.05.2012

Dzień dobry,
Ministerstwo Skarbu Państwa nie dysponujedanymi w zakresie odszkodowań zrealizowanych z tytułu zawartych przez Polskę umów indemnizacyjnych w związku z przejęciem przez Państwo nieruchomości.Właściwy w powyższym zakresie jest Departament Finansów Resortu w MinisterstwieFinansów.

Ponadto MSP na żadnym etapie nie uczestniczyw postępowaniach dotyczących zwrotu bezprawnie znacjonalizowanego mienia.Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami prawa dochodzenie roszczeńreprywatyzacyjnych odbywa się na zasadach Kodeksu postępowania administracyjnegow trybie stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji administracyjnejo przejęciu mienia. Postępowania w tym zakresie prowadzone są przeznastępców prawnych organów nadzorujących nacjonalizację danego rodzajumienia (w zakresie mienia rolnego są to właściwi miejscowo wojewodowie,w drugiej instancji Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, nacjonalizacji przemysłu– Minister Gospodarki, gruntów warszawskich – Wojewoda Mazowiecki, MinisterTransportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej lub Samorządowe KolegiumOdwoławcze). Stwierdzenie nieważności decyzji nacjonalizacyjnej otwieradrogę byłym właścicielom lub ich spadkobiercom do ubiegania się przedsądem powszechnym o odzyskanie przejętego przez państwo mienia lub ostosowne odszkodowanie.

Jedyną kompetencją Ministra SkarbuPaństwa w zakresie postępowań dot. znacjonalizowanych składników majątkujest gospodarowanie państwowym funduszem celowym pn. Fundusz Reprywatyzacji. Ze środków tego Funduszu realizowane są wnioski o wypłatę odszkodowań,przekazywane przez organy reprezentujące Skarb Państwa we właściwympostępowaniu administracyjnym lub sądowym, dotyczącym ustalenia wysokościodszkodowania za bezprawne przejęcie znacjonalizowanego mienia. Zgodniez art.56 ust. 1 pkt 1 lit. a  ustawy o komercjalizacji i prywatyzacjiodszkodowania z Funduszu Reprywatyzacji wypłacane są na podstawie tytułówprawnych tj. prawomocnych wyroków i ugód sądowych oraz ostatecznych decyzjiadministracyjnych przedłożonych do wypłaty przez właściwe organy administracjipaństwowej.

Wypłata odszkodowań ze środków FunduszuReprywatyzacji ma miejsce w sytuacji, gdy pomimo stwierdzenia, że dananieruchomość została przejęta niezgodnie z ówcześnie obowiązującymprawem nie istnieje możliwość jej zwrotu w naturze, np. z uwagi na wystąpienienieodwracalnych skutków prawnych, o czym decyduje właściwy organ prowadzącypostępowanie.

Kwestie związane z badaniem czy w odniesieniudo danej nieruchomości, co do której toczy się obecnie postępowaniereprywatyzacyjne, było realizowane odszkodowanie na podstawie umów indemnizacyjnych,znajdują się w kompetencji właściwych organów prowadzących takie postępowaniaoraz sądów powszechnych, a nie Ministra Skarbu Państwa.

Pozdrawiam,

Magdalena Kobos
rzeczniczka MSP

List 2-gi

9.05.2012

Szanowna Pani,
chociaż udzielona odpowiedź jest obszerna to występująw niej rażące sprzeczności dot. wzajemnej korelacji wymienionych podstawprawnych do dekretów nacjonalizacyjnych, a już w skrajnej sprzecznosćiw odniesieniu do umów miedzypaństwowych. Umowy odszkodowawcze (indeminizacyjne)zawarte z 14 państwami zachodnimi (12 umów) począwszy od 1946 r. obejmowałyzapłatę za mienie ich obywateli i firm, ocalałe po II Wojnie Światowejna terenie obecnej Rzeczpospolitej Polskiej. Odszkodowania te zostałyzapłacone, a majątek ten (głownie nieruchomości) przeszedł na własnośćSkarbu Państwa. To właśnie Minister Skarbu Państwa prowadził i prowadziewidencje majątku skarbu państwa, za co jest konstytucyjnie odpowiedzialny.Taką ewidencję przejetych nieruchomości prowadziło ówczesne (1947-1949)Ministerstwo Skarbu, które wprowadziło w terenowych ewidencjach geodezyjnych(dla wielu tych nieruchomości) zapis przejęcia na skarb państwa. Z tegowzględu nie rozumiem dziwnej interpretacji tej sprawy jaka otrzymaliśmyod Państwa, dlatego tez prosimy o poważniejsze potraktowanie naszegozapytania prasowego dotyczacego tej państwowej sprawy gdyż jest ona częstopodnoszona w stosunkach miedzypaństwowych z nieprzychylną dla Polskioceną. Z czym spotykają sie nasi dziennikarze. O ten zapis, które z tychnieruchomosci objetych wymienionymi umowami miedzypaństwowymi nie zostaływpisane na listę własności Skarbu państwa i mogą byc przedmiotem róznorodnychnadużyć i nawet miedzynarodowych oszustw się właśnie upominamy (tymwykazem MUSICIE dysponować) i będziemy się pd państwa domagać tychinformacji nawet poprzez interpretacje poselskie. Skoro dysponujecie Państwolistą nieruchomosci spłaconych w ramach wymienionych umów międzynarodowych,to dlaczego odmawiacie potwierdzenia danych dotyczące nieruchomości którezostały wpisane w zakres Skarbu Państwa a które nie zostały wpisane( i dlatego moga być przedmiotem dochodzenia zwrotów lub odszkodowań,co może mieć znamiona oszustwa kosztem Skarbu Państwa właśnie)? Umowyte nie mają też powiązania z dekretami nacjonalizacyjnymi, gdyż mającharakter odrębnych, ratyfikowanych i zrealizowanych, umów międzypaństwowych.
 
Zwracamy uwagę, że brak nadzoru nad tym majątkiem skarbupaństwa o którym piszemy byłby zaniechaniem przez Ministra Skarbu Państwajego konstytucyjnych obowiązków, mamy nadzieję, że odpowiedź nie natemat którą otrzymalismy wynika z nieporozumienia a nie z faktu, że MSPnie realizuje w tej sprawie swoich konstytucyjnych obowiązków co możeumożliwiać oszustwa osób domagających sie zwrotu lub odszkodowań zamajątek, który już został rozliczony w umowach międzynarodowych.
 
Prosimy potraktować ten list jako zapytanie prasowe iwynikające z prawa do informacji publicznej.
 
Z poważaniem

Tomasz Parol

Odpowiedź:

11.05.2012

Dzień dobry,
pragnę ponownie podkreślić, iż wszelkierejestry dotyczące odszkodowań zrealizowanych z tytułu zawartych przezPolskę umów indemnizacyjnych w związku z przejęciem przez Państwo nieruchomościsą w posiadaniu Ministerstwa Finansów, a nie Ministerstwa Skarbu Państwa.

Kompetencje Ministra Skarbu Państwaw zakresie prowadzenia ewidencji mienia Skarbu Państwa oraz gospodarowanianieruchomościami Skarbu Państwa są ściśle ograniczone ustawą z dnia21 sierpnia 1997 r.o gospodarce nieruchomościami. Stosownie doart. 60 i 60a  tej ustawy Minister Skarbu Państwa gospodaruje nieruchomościamina potrzeby wymienionych w tych artykułach instytucji państwowych, przyczym w odniesieniu do nieruchomości wykorzystywanych na potrzeby instytucjiwymienionych w art. 60a m.in. prowadzi również ich ewidencję.

W pozostałym zakresie, zgodnie zart. 11 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami z zastrzeżeniem wskazanych powyżej wyjątków wynikających z przepisów tej ustawy oraz odrębnychustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami ( w tym też ich ewidencjonowania) jest starosta, wykonującyzadanie z zakresu administracji rządowej.

Niezależnie od powyższego, należyzauważyć, iż istotną umów indemnizacyjnych jest zasada, że przy spełnieniuprzez stronę polską warunków zapłaty globalnej kwoty odszkodowawczejumowy te miały dla strony polskiej skutek zwalniający w przedmiocie zaspokojeniaroszczeń podmiotów uprawnionych.
Pozdrawiam,

MSP

ŁŁ: Oczywiście sprawa toczy się dalej i będzie wyjaśniana także z Ministerstwem Finansów i Starostami. Jednak na uwagę zasługuje fakt, że w wymienionej ustawie nie ma nigdzie artykułu zwalniającego Ministra Skarbu Państwa z pieczy nad majątkiem, za który już zostało wypłacone odszkodowanie oraz z prowadzenia ewidencji tego majątku. Czy ta odpowiedź oznacza, że majątek (nieruchomości) został przekazany dalej (w zarząd) bez poinformowania zarządzającego, że wszelkie roszczenia podmiotów zagranicznych powinny być nieskuteczne, a o ich fakcie poinformowany Minister Skarbu Państwa? Co się stało z rejestrami prowadzonymi do 1997 r.?

Jeśli by tak było i z braku nadzoru (niedopełnienia obowiązków) Minister Finansów lub jakiś Starosta, by zwrócił taką nieruchomość lub jeszcze raz przekazał za nią odszkodowanie to kto powinien ponieść odpowiedzialność? Sama konstrukcja ustawy i sposób jej realizacji przez MSP sprawia wrażenie, jakby zrobiono to właśnie w taki sposób, by mogły być realizowane roszczenia w stosunku do tego majątku, do którego z mocy prawa (na skutek dokonania rozliczeń międzynarodowych) nikt już nie ma prawa sobie rościć. Niedopatrzenie, bałagan czy znowu jesteśmy okradani?