Co to jest szpotawość kolan? Objawy, przyczyny i leczenie

Szpotawość kolan to choroba kości, która może pojawić się już w dzieciństwie. Polega na wygięciu na zewnątrz trzonów kości udowej i piszczelowej. Krzywizna nóg jest najbardziej widoczna w stawie kolanowym. Chory ma krzywe nogi, dlatego gdy stoi prosto ze złączonymi stopami, nie może połączyć kolan, tak by nie było między nimi odstępu.

U wszystkich noworodków występuje łagodna szpotawość, ale koryguje się zazwyczaj samoistnie do 2. roku życia. Natomiast jeśli wada utrzymuje się do 3 lat, należy zgłosić się do lekarza. Szpotawość kolan u dorosłych może spowodować późniejsze pojawienie się zmian zwyrodnieniowych.

Jak powstaje szpotawość kolan? – przyczyny

Szpotawość kolan wymaga wizyty u lekarza ortopedy, który zastosuje prawidłowe leczenie, a także zaleci ćwiczenia rehabilitacyjne. Na szpotawe kolana może pomóc również ściągacz na kolano – niektórzy specjaliści mogą zalecić jego noszenie, gdyż skutecznie je zabezpiecza.

Przyczyny szpotawości mogą być różne – zalicza się do nich np. zbyt wczesne rozpoczęcie chodzenia bez fazy raczkowania. Natomiast wśród innych przyczyn wymienia się m.in.:

• nadwagę u dzieci,
• krzywicę nóg występującą w okresie wczesnodziecięcym,
• zbyt długie siedzenie z nogami skrzyżowanymi (tzw. „po turecku”),
• brak odpowiedniej dawki witaminy D w organizmie,
• przeciążenie kończyn dolnych,
• chorobę Blounta.

Jak stwierdzić szpotawość kolan? – objawy

Aby można było jak najwcześniej wykryć schorzenie, bardzo ważne znaczenie ma zwrócenie uwagi na objawy, które może dawać szpotawość kolan. Zalicza się do nich symetryczne niełączenie kolan, które występuje, gdy dziecko stoi wyprostowane ze złączonymi stopami i kostkami, jego kolana nie stykają się. Ta wada postawy objawia się również:

• krótszym więzadłem pobocznym piszczelowym,
• przerostem w stawach kolanowych,
• skręcaniem kończyn do wewnątrz w stawie biodrowym,
• odsunięciem od siebie kłykci przyśrodkowych na odległość maksymalnie 3 cm,
• rozciągnięciem mięśni strzałkowych oraz mięśnia dwugłowego uda,
• przykurczem zginaczy,
• niełączeniem kolan podczas stania ze złączonymi stopami, które utrzymuje się po ukończeniu przez dziecko 3. roku życia.

Leczenie szpotawości kolan

Łagodna szpotawość kolan u dzieci, które nie ukończyły jeszcze 2. roku życia, skoryguje się samoistnie. Zazwyczaj jest ona obustronna i nasila się podczas intensywnego wzrostu dziecka. Dziecko, które ma krzywe nogi, nie powinno siedzieć „po turecku”. Do przykładowych ćwiczeń, które mogą pomóc przy tej wadzie, zalicza się zgniatanie piłki kolanami (pozycja: siad ugięty podparty, pomiędzy nogami trzyma się gumową piłkę). W ciężkich przypadkach może być konieczne noszenie aparatu ortopedycznego, a w najtrudniejszych – należy wykonać zabieg chirurgiczny, czyli osteotomię korekcyjną.