Braterski impas

Zmiana ordynacji, warunkiem ładu gospodarczego

Czytając gazetowe nagłówki domniemań o niecnym wykorzystaniu przez Ryszarda Krauze polityków, do korzystnych dla niego zmian ustawowych, przypomniałem sobie wieloletnie szykanowanie zarządu kierowanej przez mnie firmy przez prokuratorów, oparte na tym samym artykule 585 k.s.h. Mniejsza o samo szykanowanie, jakoś to przeżyłem bez potrzeby medialnych manifestacji. Gorzej, że nieadekwatność reguł obrotu gospodarczego, do rzeczywistego rozkładu władzy i dynamiki stosunków pomiędzy współkierujących spółkami prawa handlowego, jest źródłem rozkwitania rozlicznych para gangsterskich relacji. Nie tylko wymykających się interwencji służb odpowiadających za bezpieczeństwo obrotu gospodarczego, ale nawet nie poddanych refleksji intelektualnej.

Dla potrzeb tej refleksji, przedstawiam opis jednego z modeli, w jakim chcieli mnie kiedyś sklinować wysłannicy Saurona. Nazwałem tą technikę „Braterskim impasem”, za co przepraszam mojego brata, z którym ten przypadek nie miał nic wspólnego.

Braterski impas,jako forma nie jawnych relacji wewnętrznych pomiędzy członkami władz  spółki prawa handlowego, polega na czasowym ograniczeniu niezależności członków zarządu spółki przez dominującego akcjonariusza lub grupę akcjonariuszy działających w zmowie, z wykorzystaniem jej instytucji nadzorczych lub kontrolnych, w celu uzyskania przez nich doraźnych korzyści materialnych kosztem interesu spółki lub innych akcjonariuszy.

W technice Braterskiego impasu występuje powiązanie nagannych z punktu widzenia swobody obrotu gospodarczego komponentów (i) zmowy: polegającej na mniej lub bardziej wyraźnym sformułowaniu przez inicjatorów scenariusza działania i określenia sankcji za jego nie zrealizowanie, (ii) korupcji: polegającej na przysparzaniu korzyści osobistych kosztem interesów instytucji (spółki) do realizowania i ochrony których to interesów zostały te osoby powołane lub wybrane, (iii) szantażu: polegającego na ograniczeniu swobody członków władz spółki do swobodnego uznania i realizowania interesu spółki, poprzez zagrożenie sankcją zachowań niekorzystnych dla uczestników zmowy.

Wykorzystania techniki Braterskiego impasu przez dominującego akcjonariusza lub przez grupę współdziałających akcjonariuszy, powinno być jednoznacznie zabronione w prawie gospodarczym (kodeksie spółek handlowych), tak by można się do tego zakazu odnosić w ukazywaniu nielegalności źródła strat jakie ponieś może spółka lub akcjonariusze, w konkretnej sytuacji jego zastosowania.

Elementy składowe Braterskiego impasu

·        Przesłanką do wykorzystania formy Braterskiego impasu jest określenie wspólnoty osobistych interesów gospodarczych konkretnego akcjonariusza, lub grupy akcjonariuszy działających w zmowie, w tym członka, lub członków zarządu.

·        Realizatorami konkretnego scenariusza w ramach Braterskiego impasu są jego inicjatorzy  i będący równocześnie główni beneficjentami oraz wykonujący ich zalecenia operatorzy działający w ramach pełnionych funkcji zarządczych w spółce.

·        Narzędziami działania realizatorów Braterskiego impasu są decyzje wewnętrznych organów spółki – Zarządu, Rady Nadzorczej lub Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy.  

·        Ograniczenie niezależności zarządu realizowane jest poprzez sformułowanie przez inicjatorów Braterskiego impasu instrukcji postępowania zarządu, w konkretnych decyzjach operacyjnych dotyczących dochodzenia wierzytelności spółki, znaczących dla osobistych interesów akcjonariuszy realizujących technikę Braterskiego impasu.

·        Osoby inicjujące scenariusz Braterskiego impasu uzależniają swoje decyzje w organach spółki nadzorczych lub kontrolnych podejmowane wobec członków zarządu od wypełnienia przez jego członków tych instrukcji.

·        Wykonanie instrukcji przez zarząd prowadzi do zrealizowania osobistych interesów pomiędzy osobami uczestniczącymi w Braterskim impasiew rozkładzie określonym przez inicjatorów scenariusza.

·        Nie wykonanie instrukcji przez zarząd prowadzi do zastosowania osobistych sankcji (odwołanie z funkcji) przez inicjatorów Braterskiego impas.  

Jestem świadom, że do momentu pierwszych wyborów do Sejmu metodą większościową w jednomandatowych okręgach wyborczych, refleksja nad jakością prawa gospodarczego w Polsce podporządkowana będzie celom zamawiającego tę refleksję.

Dlatego zachęcam wszystkich zniesmaczonych spopularyzowaniem w Polsce techniki  Braterskiego impasu, o działanie  na rzecz zmiany obecnej, korupcjogennej ordynacji ….