SWIATOWY POWROT GEOPOLITYKI

….. Przez pol wieku, teoria geopolityczna byla skutecznie zakazana. W ZSRR ta dziedzina nauki byla przedstawiana jako „burzuazyjna”. Na Zachodzie byla uwazana za niepoprawna politycznie i przetrwala raczej dzieki „prowincjonalnym” profesorom bez szans na wejscie do elity sprawujacej wladze. Geopolityka byla tez podwazana przez „bron nuklearna”, co unieszkodliwilo pochodna tej dziedziny nauki czyli geo-strategie, i zrobilo wojne duzo mniej sposobnym i moralnie akceptowanym instrumentem polityki. Sytuacja zaczela sie zmieniac na poczatku nowego stulecia i teraz geopolityka wrocila do zwyklego stosowania i szybko osiaga swoja poprawnosc polityczna oraz zasadnosc. Nie ma jednej definicji geopolityki, ale tak ogolnie mozna to przedstawic jako nauke badajaca zwiazki pomiedzy polityka zagraniczna, stosunkami miedzynarodowymi oraz otoczeniem geograficznym i srodowiskiem naturalnym. Odnowienie tego terminu oznacza tez odrodzenie […]

…..

Przez pol wieku, teoria geopolityczna byla skutecznie zakazana. W ZSRR ta dziedzina nauki byla przedstawiana jako „burzuazyjna”. Na Zachodzie byla uwazana za niepoprawna politycznie i przetrwala raczej dzieki „prowincjonalnym” profesorom bez szans na wejscie do elity sprawujacej wladze.

Geopolityka byla tez podwazana przez „bron nuklearna”, co unieszkodliwilo pochodna tej dziedziny nauki czyli geo-strategie, i zrobilo wojne duzo mniej sposobnym i moralnie akceptowanym instrumentem polityki.

Sytuacja zaczela sie zmieniac na poczatku nowego stulecia i teraz geopolityka wrocila do zwyklego stosowania i szybko osiaga swoja poprawnosc polityczna oraz zasadnosc.

Nie ma jednej definicji geopolityki, ale tak ogolnie mozna to przedstawic jako nauke badajaca zwiazki pomiedzy polityka zagraniczna, stosunkami miedzynarodowymi oraz otoczeniem geograficznym i srodowiskiem naturalnym.

Odnowienie tego terminu oznacza tez odrodzenie nowej rzeczywistosci.

Na przyklad mowienie, ze los ludzkosci zalezy od sytuacji w Ciesninie Hormuz (jedyny szlak morski z Zatoki Perskiej na otwarty ocean) – gdzie transportuje sie 40 procent zaopatrzenia w rope naftowa, albo od Ciesniny Malacca przez ktora przechodzi 40 procent calego handlu miedzynarodowego, nie jest przesadzone. Jesli nagle ciesnina zostanie zamknieta, to rozne kraje i kontynenty beda mialy problemy.

Ogromny rozwoj gospodarczy w Azji wymaga zaopatrzenia w surowce i energie, tak wiec wartosc polityczna i ekonomiczna roznych terytoriow ktore maja surowce i zrodla energii szybko wzrasta. Widac konkurencje nie tylko o wyspy na peryferiach Chin z podwodnymi zasobami, ale tez o Afryke. Afryka widzi teraz ekspansje Chin ktore poszukuja surowcow naturalnych, poswieca sie uwage lokalnym kryzysom w Afryce o ktorych kiedys zapomniano i po prostu ignorowano.

Rozwoj Azji reprezentuje rozwoj panstw narodowych zalozonych na podstawach suwerennosci i tradycyjnych wartosciach w polityce zagranicznej.

Geopolityka powraca z powodu globalizacji ekonomicznej, szybki rozwoj handlu miedzynarodowego i wzajemnej zaleznosci narodow zwieksza zaleznosc od geografii i bezpiecznego transportu towarow. Polityka globalna zaczyna krecic sie nie wokol szlakow jak karawany albo wzdluz linii kolejowych, ale na szlakach wodnych – obecnych i przyszlych. Ruch lotniczy czesciowo sie dopasowuje. Prawdopodobnie wiadome sily mogly juz dawno zaatakowac Iran gdyby nie jego zdolnosc do zablokowania Ciesniny Hormuz. USA juz redukuje swoja zaleznosc od ropy naftowej z Bliskiego Wschodu.

W najblizszym czasie centrum globalnej gospodarki i rywalizacji bedzie Pacyfik, potem wskutek rozwoju Indii i nowych konfliktow na Bliskim Wschodzie, centrum przesunie sie na Ocean Indyjski. Jeszcze pozniej te rywalizacje, zatloczone szlaki morskie i zwiekszone zapotrzebowanie na surowce naturalne zwiekszy geopolityczne znaczenie Arktyki, szczegolnie w sektorze rosyjskim. Wybrzeze rosyjskie (syberyjskie) oferuje alternatywe w stosunku do szlakow na Oceanie Indyjskim i Pacyfiku. Rosyjski szlak morski operuje obecnie od Norylska w kierunku na zachod, moze zacznie sie prace nad kierunkiem wschodnim.

Na pewno Rosja bedzie mogla miec ogromne zyski z szybkiego rozwoju w regionie Azja-Pacyfik. Jak na razie nie dalo sie wykorzystac sposobnosci do rozwoju regionu Trans-Bajkalu.

Nie ulega watpliwosci ze geopolityka i nowa ekonomia wymagaja zwrocenia uwagi w kierunku na wschod Rosji – Syberia, Daleki Wschod, ale polityka powinna opierac sie nie tylko na kalkulacjach geopolitycznych, nawet jesli sa znowu sa wazne. Od czasow Bizancjum, rozwoj gospodarczy, spoleczny i duchowa modernizacja Rosji pochodzi z Europy, szczegolnie w ciagu ostatnich 300 lat. Po drugie Europa moze sie przegrupowac w jakiejs formie wokol Niemiec. Niemcy potraktowaly Cypr ciezka reka przy kolaboracji swoich polnocnych sojusznikow, rozwoj poludniowcow powinien inspirowac nadzieje.