To prawdopodobnie jedyne miasto na świecie, które, będąc wolnym, ufundowało tablicę pamiątkową swojemu najeźdźcy.
Pułkownik Valentin Müller u nas jest praktycznie nieznany. Bo to i katolik, i członek do samego końca „nazistowskiego” Wehrmachtu.
Na dodatek uratował miasto, perłę chrześcijańskiego dziedzictwa kulturowego Europy. Ba, ratował także Żydów wspólnie i w porozumieniu z włoskim zakonnikiem.
.
Nie pasował więc do obrazka, jaki pieczołowicie nadredaktor Michnik i reszta usiłowali wdrukować nam w umysły.
.
Urodzony w 1891 r. w Zeilitzheim w Dolnej Frankonii został ochrzczony w Kościele Katolickim tak samo jak jego rodzice, dziadowie, pradziadowie….
Jeszcze jako student wstąpił do cesarskiej armii i walczył podczas I wojny światowej. Odznaczony za odwagę
Wzięty do brytyjskiej niewoli.
Po powrocie z niej ukończył studia i otworzył prywatną praktykę lekarską. Po dojściu do władzy Hitlera niedługo stał się jedynym aryjskim lekarzem w Niemczech, który nie odmawiał pomocy chorym Żydom.
Na początku II wojny światowej Valentin Müller został powołany do wojska i awansowany do stopnia pułkownika.
Walczył w Polsce, Francji i w Niemczech.
Tuż przed rozpoczęciem sowieckiego kontrnatarcia które doprowadziło do okrążenia i zniszczenia 6 armii von Paulusa założył pod Stalingradem szpital polowy (Feldlazarett).
.
W 1943 roku został w końcu wojskowym gubernatorem Asyżu (wtedy już okupowanego przez Niemców).
Udało mu się doprowadzić do tego, że wszystkie wojujące strony uznały Asyż za miasto – szpital polowy, a to oznaczało, że był wolny od ataków przez sprzymierzonych.
Mieszkańcy miasta mówili w 1944, jeszcze będąc pod okupacją niemiecką, że mają trzech obrońców – Boga, św. Franciszka i pułkownika Müllera.
.
Osobną historią jest ukrywane Żydów, których wspólnie z miejscowym zakonnikiem o. Rufinem Niccacci umieszczano w mnisim przebraniu w klasztorze.
Po wojnie o. Rufin doczekał się medalu Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
.
W 1950 wraz z całą rodziną pułkownik przybył do Asyżu, gdzie przywitany był z należnymi honorami.
Po śmieci zaś doczekał się tablicy pamiątkowej, którą mijają zarówno turyści, jak i pielgrzymi zdążający do Bazyliki świętego Franciszka.
.
12.02 2017