Parabanki niegroźne

Fundacja Republikańska opublikowała raport z którego płynie wniosek, jakoby rynek pożyczkowy nie stanowi zagrożenia dla stabilności systemu finansowego, a rola regulatora powinna być ograniczona.

Zaczęło się od tego, że Komisja Nadzoru Finansowego zaproponowała objęcie branży pożyczkowej szerokim nadzorem.

– To nienajlepszy pomysł – stwierdził Łukasz Czernicki, ekspert Fundacji Republikańskiej, podczas prezentacji najnowszego raportu Fundacji Republikańskiej w Centrum Prasowym PAP. – Firmy pożyczkowe nie zagrażają systemowi finansowemu i nie powinny być traktowane jak parabanki.

23 kwietnia, Fundacja Republikańska opublikowała raport pt. „Problematyka regulacji rynku firm pożyczkowych w Polsce”. To pierwsze tak obszerne opracowanie dotyczące branży. Ujmuje badaną problematykę przez pryzmat dwóch zagadnień: przejrzystości i bezpieczeństwa rynku finansowego oraz swobody prowadzenia działalności pożyczkowej. Zawiera analizę rynku pożyczkowego w Polsce i Europie, ocenę przygotowanych regulacji i propozycję nowych rozwiązań.

– Przygotowaliśmy ten raport w związku z pojawieniem się propozycji regulacji rynku firm pożyczkowych oraz ze względu na szum medialny wywołany tym tematem – tłumaczył ekspert Fundacji Republikańskiej.

Łukasz Czernicki przedstawił podczas konferencji główne wnioski raportu:

1. Firmy pożyczkowe, skupiając się na udzielaniu pożyczek o najkrótszym terminie zapadalności i najniższych kwotach, uzupełniają ofertę banków, które często nie są aktywne w tym segmencie rynku. Ponadto, obsługując klientów niemających dostępu do kredytów bankowych, przyczyniają się do zmniejszenia wykluczenia finansowego.

2. Relatywnie wysokie koszty oferowanych usług (RRSO) wynikają z relatywnie wysokich kosztów udzielania niskokwotowych i krótkoterminowych pożyczek, z podejmowania wyższego ryzyka oraz z wyższych kosztów pozyskania kapitału. Oskarżanie firm pożyczkowych o „lichwę” w świetle ekonomicznej analizy jest bezpodstawne.

3. Przedsiębiorstwa pożyczkowe, ze względu na stabilny model biznesowy i niewielką wartość rynku pożyczkowego, nie stanowią zagrożenia dla polskiego systemu finansowego. Nie powinny być one kwalifikowane jako „parabanki”. Z usług branży korzysta ok. 1,5 mln Polaków, jednak wartość rynku wynosi stosunkowo niewiele, bo 2,3-2,5 mld zł.

4. Ponieważ rynek pożyczkowy nie stanowi zagrożenia dla stabilności systemu finansowego, rola regulatora powinna ograniczać się do zagwarantowania jak największej transparentności oraz wzmacniania konkurencji.

5. Plany zwiększenia zaangażowania banków na rynku pożyczek i kredytów gotówkowych zasługują na pozytywną ocenę. Ich realizacja przyczyni się do zwiększenia konkurencji na rynku, a tym samym do zwiększenia dostępności kapitału i obniżenia cen.

6. W celu zwiększenia przejrzystości rynku z perspektywy klienta proponujemy, aby w komunikacji z klientem wprowadzić wymóg posługiwania się wyłącznie RRSO, jako rzeczywistym kosztem usługi finansowej.

Fundacja Republikańska proponuje odejście od pomysłu objęcia branży pożyczkowej kontrolą KNF i ustawowego regulowania wysokości rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO). Według Czernickiego, wystarczy stworzyć nowy rejestr UOKiK i ewentualnie zwiększyć zaangażowanie banków na tynku pożyczkowym (np. poprzez „rozluźnienie” Rekomendacji T).

Inne proponowane rozwiązania, mające na celu ułatwienie funkcjonowania firm pożyczkowych, to:

1. Ułatwienie firmom pożyczkowym dostępu do danych zawartych w Biurze Informacji Kredytowej (BIK).

2. Uruchomienie funkcjonalności weryfikacji danych osobowo-adresowych on-line w ramach systemu PESEL2.

3. Pełniejsza, przez co bardziej skuteczna, ocena zdolności kredytowej klientów firm pożyczkowych.

4. Wyeliminowanie konieczności prowizorycznego „uwierzytelniania” poprzez przelewy o symbolicznej wielkości przez firmy pożyczkowe działające wyłącznie przez Internet.

– Firmy pożyczkowe pełnią w gospodarce pozytywną rolę, ponieważ uzupełniają ofertę banków, ograniczają wykluczenie finansowe. Dlatego dobre regulacje rynku pożyczkowego powinny iść w kierunku wzmocnienia konkurencji, zwiększenia transparentności rynku oraz unikania nakładania nieuzasadnionych obowiązków na firmy pożyczkowe – podsumował Łukasz Czernicki.

Raport Fundacji Republikańskiej pozytywnie ocenił prof. dr hab. Włodzimierz Szpringer z SGH.

– Podzielam wymowę raportu Fundacji, która słusznie kieruje się przeciwko regulacji nieskutecznej i szkodliwej dla rozwoju rynku consumer finance, szeroko powołując się na dorobek ekonomicznej analizy prawa i oceny skutków regulacji – powiedział prof. Szpringer podczas konferencji w PAP.

Raport „Problematyka regulacji rynku firm pożyczkowych w Polsce” jest dostępny w całości na stronie Centrum Analiz: http://cafr.pl/problematyka-regulacji-rynku-firm-pozyczkowych-w-polsce-nowy-raport-fundacji-republikanskiej/#.

Źródło: Fundacja Republikańska