Języki tonalne

Teoria Słowa i lingwistyka.

Języki tonalne to języki, w których istotną rolę w komunikacji odgrywa ton sylaby lub słowa. Przykładowo w języku tajskim (Tajlandia), w zależności od tonu tej samej sylaby – zmienia się jej znaczenie. Przykładowo z jednej sylaby „mai” można zbudować całe zdanie informujące "Nowe drewno się pali, nieprawdaż?" (Maí maĭ maî maī). Inne znane języki tonalne to:

kantoński – język używany na południu Chin (szerokość geograficzna około 18 st. Północ (N)
wietnamski – (szerokość geograficzna około 10 st. N)
zhuang – język używany na południu Chin przez autonomiczną ludność Zhuang.
hmong – język używany przez Hmongów zamieszkujących Chiny, Tajlandię, Laos (szer. geogr. 18 st. N) i Wietnam.
mandaryński – standardowy język chiński, powstały za czasów dynastii Ming, której głównym ośrodkiem był Pekin (szer. geograf. 39 st. N), również jeden z języków Singapuru (1 st. N)
tybetański – ojczysty język tybetańczyków zamieszkujących Tybet (31 st. N), Syczuan, Qinghai, Bhutan (28 st. N), Indie (28 st. N), Nepal (26-30 st. N)
Apacze – język szczepu Apaczów, indian Ameryki Północnej (25-36 st. N)

Jak widać wszystkie powyższe języki powstały w pobliżu pasa równikowego – a dokładniej w płaszczyźnie ekliptyki nachylonej do równika pod kątem około 23 stopni. Poniższa mapa prezentuje obszar występowania języków tonalnych:

W miarę przesuwania się w kierunku północnym kuli ziemskiej, liczba języków tonalnych maleje, a wzrasta liczba języków intonacyjnych, związanych z intonajcą zdania zbudowanego z tychże słów (sylab). Oznacza to, że ton sylaby przestaje mieć znaczenie komunikacyjne i zostaje zastąpiony intonacją zdania.
Na przykład, zdanie w języku polskim, zbudowane z trzech słów: „Tomek tu mieszka”, może mieć intonację:

obojętną (stałą) – gdy stwierdzamy fakt;
wznoszącą – gdy pytamy czy Tomek tu mieszka;
opadającą – gdy fakt, że Tomek tu mieszka "specjalnie" nas nie cieszy …

Co to może oznaczać (sugestie)?

1. Jest to związane z rozwojem cywilizacyjnym – rozwój następował od prostych nieskomplikowanych języków sylabicznych ludów zamieszkujących pas równikowy, do rozbudowanych znaczeniowo języków ludów zamieszkujących obszary północne kuli ziemskiej. Ale czy można uznać, że poziom cywilizacyjny ludów zamieszkujących obecny obszar Chin był-jest w jakiś sposób niższy (jeżeli w ogóle porównywalny) niż poziom cywilizacyjny (kulturowy, technologiczny) Europejczyków?

2. Wpływ nasłonecznienia (natężenia fal elektromagnetycznych), lub w ogólności klimatu, które miało (ma) przełożenie na strukturę organiczną materii, konsumowanej i w konsekwencji stanowiącej o różnicach w budowie organizmu człowieka (patrz: zależność procesu powstawania glukozy i innych cukrów prostych od stopnia nasłonecznienia) (?)

3. Wpływ innych pól zewnętrznych – np. pola grawitacyjnego, magnetycznego, na strukturę języka.(?)

4. Wiara i Biblia.

(Punkty 2 i 3 mają związek – aż strach pomyśleć – z Eugeniką. Chyba, że Eugenika – wcale nie jest taka straszna).

W językach tonalnych występuje od 2 do 9 tonów, takich samych jak te występujące w harmonicznym następstwie dźwięków skali muzycznej. Warto w tym momencie powrócić na moment do zapomnianej (i odrzuconej przez naukę) hipotezy J. Keplera, który w „Harmonices Mundi” (1619), dopatrzył się związku obrotu ciał niebieskich z interwałami w muzyce. Korelacje (matematyczne) pomiędzy prędkościami planet odpowiadają bowiem (ściśle), interwałom muzycznym.

Przyjrzyjmy się również na moment muzyce tworzonej w obszarach języków tonalnych. Na przykład, muzyka w Chinach (i w Indiach) jest kompletnie odmienna niż znana w europejskim kręgu kulturowym. W muzyce chińskiej – najstarszej ze wszystkich znanych – dominuje 5 dźwięków (pentatonika), a słowa (sylaby) mają większą wagę niż melodia. Zupełnie odmiennie niż w muzyce europejskiej, gdzie melodia zdaje się dominować nad językiem. Czyżby decydowała o tym intonacyjność – a nie tonalność – języków europejskich?

Z punktu widzenia ekonomii języka, związanej z dążeniem każdego stanu fizycznego do uzyskania jak najniższej energii, języki tonalne są bardziej ekonomiczne energetycznie niż języki intonacyjne. Bowiem, żeby wypowiedzieć jakąś myśl w języku intonacyjnym – potrzebujemy więcej słów.

A może … to większe zróżnicowanie w użyciu słów w języku intonacyjnym, wynika z większego zróżnicowania położenia planet na nieboskłonie? W językach tonalnych obszarów przyrównikowych – to zróżnicowanie jest mniejsze. Orbity wszystkich planet Układu Słonecznego leżą bardzo blisko płaszczyzny zwanej ekliptyką. Nachylenie płaszczyzny równika Ziemi względem ekliptyki powoli zmienia się w czasie i aktualnie wynosi 23° 26′. Nawet Księżyc jest odchylony zaledwie o 5° od tej płaszcyzny. Jakże bliski jest ten kąt do szerokości geograficznej na której występują języki tonalne!