Gazyfikacja złóż węgla jako możliwa odpowiedź Polski na atak Unii Europejskiej na górnictwo – materiały programowe

Determinacja Unii Europejskiej w kwestii niszczenia polskiego górnictwa węglowego może doprowadzić do poważnego kryzysu energetycznego w Polsce. Długo jeszcze nie zastąpimy, energii uzyskiwanej z węgla, energią ze źródeł odnawialnych. Nie jesteśmy w stanie także zastąpić energii węglowej gazem z własnych źródeł i z importu. Wyjściem z problemu, w okresie przejściowym, może być gazyfikacja złóż węgla.

Determinacja Unii Europejskiej, w kwestii niszczenia polskiego górnictwa węglowego, może doprowadzić do poważnego kryzysu energetycznego w Polsce. Długo jeszcze nie zastąpimy energii uzyskiwanej z węgla, energią ze źródeł odnawialnych. Nie jesteśmy w stanie także zastąpić energii węglowej gazem z własnych źródeł i z importu. Wyjściem z problemu, w okresie przejściowym, może być gazyfikacja złóż węgla.

Gazyfikacja węgla to proces technologiczny oparty na reakcji chemicznej węgla z parą wodną, w wyniku którego końcowym produktem jest mieszanina wodoru, tlenku węgla i metanu.

Badania w kierunku gazowania węgla w złożu prowadzone są przez Główny Instytut Górnictwa w Katowicach (GIG) w Kopalni Doświadczalnej „Barbara” w Mikołowie. Pomimo, że obecnie produkowana tak energia nie jest konkurencyjna w stosunku do energii węglowej, to w wypadku zniszczenia polskiego górnictwa węglowego przez Unię Europejską, może zastąpić brak energii z węgla.

Przy okazji, oprócz nowego źródła energii, możemy osiągnąć dwie dodatkowe korzyści. Pierwszą z nich, to możliwość zniweczenia starań Unii Europejskiej, o szkodliwą dla Europy, neutralność klimatyczną, a drugą to powstanie licznych obniżeń gruntu, w miejscach gdzie zgazowano pokłady węgla, które po wypełnieniu wodą będą pełnić funkcję retencyjną. Tą drugą korzyść osiągniemy szczególnie, gdy zdecydujemy się także na zgazowanie złóż węgla brunatnego.

Badania prowadzone Kopalni Doświadczalnej „Barbara” w Mikołowie dotyczą kontrolowanego procesu gazyfikacji węgla kamiennego w złożu. Proces inicjowany jest przez wprowadzenie do złoża tlenu i pary wodnej oraz podtrzymywanie go poprzez ciągłe dostarczanie pary wodnej do złoża. Jest tam także możliwość wygaszenia procesu gazowania poprzez odcięcie dostarczania pary wodnej i wtłoczenie azotu.

Proces technologiczny kontrolowanej gazyfikacji jest możliwy w złożach nieuwodnionych, gdzie proces gazyfikacji jest uzależniony od ciągłego dostarczania pary wodnej. Natomiast proces gazyfikacji złóż uwodnionych, raz zainicjowany, będzie bardzo trudny do zatrzymania. Przy wytworzeniu wysokiej temperatury początkowej, np. za pomocą termitu, niezbędna para wodna będzie powstawać, na bieżąco, z wody zalegającej w pokładach węgla lub z wody do nich napływającej.

Niekontrolowany proces gazyfikacji jest zarówno wadą, jak i zaletą. Jest wadą, bo procesu nie można kontrolować i trzeba pozyskiwać tyle gazu ile w czasie rzeczywistym powstaje, ale jest też zaletą, bo Unia Europejska nie będzie mogła nakazać zatrzymania pozyskiwania gazu przed wyczerpaniem złoża węgla. No chyba, że będą woleli, aby tlenek węgla i metan były spalane bezproduktywnie w tzw. świecy, a CO2 leciał prosto do atmosfery.

Rycina. Schemat procesu podziemnego zgazowywania węgla. Źródło: Wikipedia