WIEKI CIEMNE – Okres Submykeński i Protogeometryczny

Kolejny artykuł. Zapraszam.

Mianem „Wieki Ciemne” Lub też „greckie średniowiecze” nazywamy okres który obejmował czasy od odrodzenia się cywilizacji greckiej w VIII w p.n.e. Jednak dzisiaj większość badaczy, stosuje to określenie jedynie w stosunku do okresu submykeńskiego i protogeometrycznego. Który datujemy 1150 – 1050 oraz 1050-900 p.n.e. Niestety nie posiadamy wystarczających danych umożliwiających odtworzenie dziejów greckich.

Chronologia Wieków Ciemnych i okresu Geometrycznego opiera się przede wszystkim na rozwoju ceramiki, głównie attyckiej, dzięki odkryciu serii grobów na nekropoli Keramejkosu od okresu submykeńskiego do końca geometrycznego.

Jeśli zaś chodzi o samą tradycje grecką, to upadek kultury Mykeńskiej (poprzedzająca wieki ciemne) spowodowali Dorowie (Grecki lud Pasterski żyjący w Epirze który najechał na Grecję) W źródłach greckich, te wydarzenia przetrwały pod nazwą „Powrotu Heraklidów” wg. Których na czele nowych szczepów stali potomkowie Heraklesa, wygnani z Grecji. Co nastąpiło po wojnie Trojańskiej. Zmusili Oni wiele ludności do przeniesienia się, co znane jest jako „pierwsza kolonizacja” były to głównie tereny na wyspach Morza Egejskiego jak i wybrzeża Azji Mniejszej. Jednak dzięki temu, powstało wiele ośrodków handlowych. 

Drugą teorią na temat upadku kultury Mykeńskiej i nastąpienie wieków ciemnych, powstało na skutek podróży ludów Azji Mniejszej (w Tym inwazja Ludów Morza na Egipt) które przesunęły się ku południowym i zachodnim wybrzeżom półwyspu, niszcząc założone tam wielkie miasta – centra handlowe. Co naturalnie doprowadziło do zniszczenia Mykeńskich szlaków komunikacyjnych i handlu z Bliskim Wschodem i Egiptem. 

Jednym z ważnych powodów, były również różnego rodzaju, klęski naturalne (trzęsienia ziemi) Oraz opuszczenie jak i zaniedbanie ziem uprawnych. W Wyniku rozwoju handlu morskiego i żeglugi oraz przesunięcia się ludności mykeńskiej bliżej wybrzeży. Szczepy Tesalia, Epir i Macedonia, które dotychczas znajdowały się na obrzeżach kultury mykeńskiego świata, przesunęły się na południe. 

Ciekawostka:

– Wędrówka Dorów nigdy nie znalazła potwierdzenia w wynikach prac archeologicznych, dlatego też możliwe jest stwierdzenie, że był to jedynie mit powstały później w celu wyjaśnienia kwestii migracji plemion greckich jak i rozmieszczenia dialektów !



O ile za czasów kultury pałacowej (Mykeńskiej) Ludzie żyli w skupiskach, gdzie stanowili jednolitą ludność, która wspierała się i zapewniała sobie możliwość godnego życia. (Zapraszam do mojego tematu związanego z kulturą Pałacową) Zaznaczę że w tym czasie ich budowle były stosunkowo monumentalne, jednak ściany nie były wygładzane, a układane z surowego kamienia. 

To jeśli zaś chodzi o same wieki Ciemne, tutaj doszło do znacznego pogorszenia warunków życiowych. Ogólnego zubożenia, wyludnienia wielu terenów a nawet zatracenia wielu osiągnięć technicznych !

Zgadza się, grecy zatracili między innymi zdolność pisania, co było bardzo niezwykłe. Ich wspaniała i monumentalne budowle, zostały zastąpione prostymi i małymi domkami. Wcześniej gdy ludność Mykeńska nie znała wojny (dlatego też nigdy nie znaleziono broni, poza ozdobną) To tutaj, zaczęto budować stosunkowo blisko siebie domostwa, po to by zapewnić sobie ochronę. Budynki był budowane bezładnie, nie miały wyznaczonego żadnego planu. Budowano po prostu tam, gdzie znajdowało się do tego miejsce. Zaprzestano także kontaktów zewnętrznych, przez co upadł niemalże całkowicie handel z innymi centrami. Pojawił się za to nowy sposób chowania zmarłych – kremacja – która we wczesnym okresie, współdziałała z pochówkami szkieletowatymi.



Jak już wspominałem, wieki Ciemne Charakteryzują się całkowitym brakiem monumentalnej architektury jaka wykształciła się w czasach kiedy na ziemiach greckich rozwijały się kultury egejskie który stworzył

Minojską architekturę pałacową. 

Budownictwo było skromne, chociaż być może nasza wiedza na ten temat, jest bardzo mała, niepełna bądź fałszywa. Gdyż stale prowadzone badania zmieniają i nieustannie wzbogacają dotychczasowe znajomości architektury wieków ciemnych. O czym świadczy budowla z Lefkandi 

Rzeźba: 



W okresie protogeometrycznym rozwijała się drobna plastyka terakotowa. Niektóre typy figurek nawiązują do plastyki z okresu wcześniejszego, egejskiego. Np. tzw. Boginie błogosławiące z Karfi lub Centaur z Lefkandi.