Imperium Cywilizacji Polskiej (1)

Uwagi przedwstępne

W zasadzie bardziej odpowiadałby temu cyklowi tytuł „Polska Idea Cywilizacyjna”, ale znając „inteligencję” niektórych blogerów – dokonaliby skrótu do pierwszych liter tytułu. Stąd niezbyt chwytliwe ujęcie, ale , po namyśle, nawet lepiej oddające zwartą treść.

Jeśli używam określenia „Cywilizacja Polska” to  z racji stwierdzenia, po wielu latach pisania „na temat”, że nasz system organizacji przestrzeni społecznej ma cechy odrębności cywilizacyjnej.

Do takiego wniosku doszedłem rok temu – i konsekwentnie to propaguję. Wszak przyznaję, że poprzednie opracowanie tekstowe (32 strony), to kompilacja tekstów powstałych w różnym czasie. Zatem – nieco niespójna i trudna w odbiorze, acz zawierająca wszystkie najważniejsze spostrzeżenia.

Obecna wersja, powstała po roku i uwzględnia sporo zastrzeżeń i uwag jakie przez ten rok się pojawiły. Pracuję nad nią od początku grudnia i dalej należy ją traktować jako „in stato nascendi”. Jest jeszcze kilka kwestii, którym chciałbym nadać lepszą formę, lepsze uzasadnienie, bądź rozwinąć wątki.

Mimo szerszego ujęcia – ta wersja liczy koło 16 stron. Komasacja na pewno wpłynęła na styl – nieco szarpany.

Być może należałoby jeszcze trochę nad tym popracować – będę to robił na bieżąco.

Całość w pierwszej kolejności znajdzie się na portalu  polacy.eu.org   zamieniając dotychczasową wersję.

Mimo znacznego skrócenia są fragmenty pisane kursywą, które uważam za poboczne względem prezentacji idei; są jednak potrzebne, jako wyjaśnienie stanowiska. Całość będzie liczyła około 10 notek.

Wstęp

Czy, a jeśli tak, to jakie wartości wnosi kultura polska do dziedzictwa światowego?

Czy i jak różnimy się od innych społeczeństw?

Na te pytania starałem się znaleźć odpowiedź. Ich podsumowaniem jest stwierdzenie:

wartości niesione przez polskość są na tyle odrębne, że należy je rozważać w kategoriach odrębności cywilizacyjnej.

Początki

Czym jest cywilizacja?

To zestaw wartości, które komplementarnie określają zasady współżycia dużych społeczności (także narodów) regulując wszystkie dziedziny życia.

Prof. Koneczny, prekursor badań tej dziedziny, a o kilkadziesiąt lat wyprzedzający sobie współczesnych,   rozróżnienia cywilizacyjne oparł o 5 czynników, stanowiących o istotnych wartościach jakie leżą u podstaw organizacyjnych społeczności ludzkich. Są to:

·       dobro – obejmujące dziedzinę moralności,

·       prawda – obejmująca poznanie zarówno przyrodzone (wiedza) jak i nadprzyrodzone (wiara),

·       zdrowie – określające stosunek człowieka do cielesności, zarówno własnej jak i cudzej,

·       dobrobyt – związany z działalnością gospodarczą i stanem majątkowym jednostki i społeczeństwa,

·       piękno – stanowiące o artystycznej stronie działalności człowieka i jego wrażliwości estetycznej.

W ramach tych wyznaczników określił 7 sposobów organizacji społeczeństw i nazwał je cywilizacjami. W poszczególnych cywilizacjach mogą przy tym powstawać nieco różniące się organizacje społeczeństwa nazwane kulturami. 

Cywilizacje "walczą zliwe tworzenie systemów synkretycznych; jeśli takie powstają – zawsze będą miały najgorsze cechy systemów pierwotnych.

Pozytywne przenoszenie i łączenie wartości jest możliwe tylko między kulturami wywądzącymi się z tej samej cywilizacji.

(Zafascynowany pracami prof. Konecznego dokonałem kompilacji tego dzieła i opublikowałem je m.in.  w postaci 4 notek  w cyklu „Cywilizacje”. Tamten  tekst powstał ponad 10 lat temu i przy zamieszczaniu go na blogu  pojawiły się refleksje, które  znalazły swój wyraz w postaci 5 notki uzupełniającej).

Z czasem wykrystalizowały się wątpliwości dotyczące  jednoznaczności pojęć uznanych za fundamentalne. Są one bowiem słuszne, (i to wykażę), ale tylko przy uznaniu za jedynie prawdziwe praw Cywilizacji Łacińskiej (wg systematyki prof. Konecznego).

Konieczne stało się poszukiwanie faktycznej bazy odniesienia dla wspomnianych wartości. To zaś wymusiło potrzebę bardzo głębokich przemyśleń.

Całość opracowania będzie dostępna na portalu polacy.eu.org

Wykorzystanie tej publikacji w różnych aspektach – tylko za zgodą autora z uwagi na potrzebę uniknięcia zafałszowań idei.

Autor nie rości sobie praw i roszczeń innego typu.

CDN.